Kira tespit davası açma süresi ne kadardır?

Kira tespit davasında kira bedeli nasıl belirlenir?

Kira tespit davasında bilirkişi incelemesi yapılır mı?

Kira tespit davası sırasında kiracı kira ödemeye devam eder mi?

Kira tespit davası kararı ne zaman yürürlüğe girer?

Emekli olduktan sonra çalışma durumunda emekli maaşında bir kesinti olur mu?

Konkordato sürecinde komiserin tarafsızlık ilkesini nasıl sağlaması beklenmektedir?

Kira tespit davası sonucunda belirlenen kira geriye dönük olarak uygulanabilir mi?

Kira tespit davası açan taraf hangi belgeleri sunmalıdır?

Kira tespit davası açıldığında uzlaşma mümkün müdür?

Kira tespit davası ile kira artış oranı nasıl belirlenir?

Satıcının aleyhine oluşan kur farkı nedir ve nasıl hesaplanır?

Kur farkından doğan zararlar, sözleşmede yer almıyorsa satıcıya yansıtılabilir mi?

Satıcının aleyhine oluşan kur farkı gider olarak muhasebeleştirilebilir mi?

Kur farkı zararlarının önlenmesi için satıcı hangi önlemleri alabilir?

Kur farkı nedeniyle satıcı ek ödeme talep edebilir mi veya alıcıyla anlaşma sağlayabilir mi?

İş kazası sonrası işverenin hukuki sorumlulukları nelerdir?

İş kazası bildirim süresi ne kadardır ve kim tarafından yapılmalıdır?

İş kazası geçiren çalışanın hakları nelerdir?

İş kazası tazminatı nasıl hesaplanır ve hangi koşullarda talep edilir?

İş kazası nedeniyle açılacak dava süreçleri nelerdir ve hangi belgeler gereklidir?

Muvazaalı işlem nedir ve hangi durumlarda ortaya çıkar?

Muvazaalı işlemler hukuken geçerli midir?

Muvazaalı işlemlerin ispatı nasıl yapılır?

Muvazaalı işlemler sonucunda zarar gören üçüncü kişiler hangi haklara sahiptir?

Muvazaalı işlemler iptal edilebilir mi ve dava süreci nasıl işler?

Trafik para cezasına nasıl ve hangi sürede itiraz edilebilir?

Trafik cezasına itiraz etmek için hangi belgeler gereklidir?

Trafik cezasına itiraz başvurusu nereye yapılır?

Kiraya veren, kira sözleşmesi bitmeden kiracıyı nasıl tahliye edebilir?

Trafik cezasına itiraz başvurusu sürecinde ne kadar süre içinde sonuç alınır?

Trafik cezasına itirazın reddedilmesi durumunda ne yapılabilir?

Kiraya verilen taşınmazın tahliyesi hangi durumlarda talep edilebilir?

Kiraya verilen taşınmazın tahliyesi için yasal süreç nasıl işler?

Kiracının kira ödememesi durumunda tahliye davası ne zaman açılabilir?

Kiracıya tahliye ihtarnamesi nasıl ve ne zaman gönderilmelidir?

Boşanma sürecinde çocuğun velayeti nasıl belirlenir?

Velayet davasında çocuğun görüşü ne kadar önemlidir?

Velayet hakkı anne veya babadan alınabilir mi? Hangi durumlarda alınır?

Ortak velayet nedir ve hangi koşullarda uygulanır?

Velayet hakkı olmayan ebeveynin çocukla kişisel ilişki kurma hakkı nasıl düzenlenir?

Miras paylaşımı nasıl yapılır ve yasal mirasçılar kimlerdir?

İş yerinde iş güvenliği ihlali durumunda işverenin ve işçinin sorumlulukları nelerdir?

Miras paylaşımında saklı pay nedir ve kimlere aittir?

Mirasçılar arasında anlaşmazlık olduğunda miras nasıl bölüşülür?

Miras paylaşımında mirasçılardan biri mirastan feragat edebilir mi ve bu durumda ne olur?

Mirasın reddi (reddi miras) nedir ve hangi sürede yapılmalıdır?

Tüketici, ayıplı mal veya hizmetle karşılaştığında hangi haklara sahiptir?

Tüketici şikayeti nasıl ve nereye yapılır?

Tüketici, aldığı ürünü kaç gün içinde iade edebilir?

Garanti süresi dolan bir ürün için tüketici hakları nelerdir?

Tüketici hakem heyetine başvuru süreci nasıl işler?

Sözleşme ihlali nedir ve hangi durumlarda gerçekleşir?

İşyeri kira sözleşmesinin sona ermesi durumunda kiracı hangi haklara sahiptir?

Sözleşme ihlali durumunda tarafların hakları nelerdir?

Sözleşme ihlali nedeniyle tazminat talep edilebilir mi?

Sözleşme ihlali durumunda dava süreci nasıl işler?

Sözleşmenin feshi hangi durumlarda mümkündür ve fesih süreci nasıl işler?

Çalışanların performans düşüklüğü durumunda işverenin yasal hakları nelerdir?

Şirket içi haksız rekabet nasıl önlenir ve bu durumda ne gibi yaptırımlar uygulanabilir?

İş yerinde mobbing (psikolojik taciz) iddiaları nasıl kanıtlanır ve hukuki süreci nasıl işler?

İşverenin işçiyi haklı nedenle işten çıkarması hangi durumlarda mümkündür?

İş yeri devri durumunda çalışanların hakları nasıl korunur?

Şirket ortaklarının kâr paylaşımında anlaşmazlık yaşaması durumunda hukuki çözüm yolları nelerdir?

Şirket içi mali usulsüzlükler tespit edilirse, işverenin izleyebileceği yasal adımlar nelerdir?

Çalışanların fazla mesai ücretleri ödenmediğinde ne gibi yasal haklar doğar?

Emeklilik yaşı nasıl belirlenir ve hangi şartlar sağlandığında emekli olunabilir?

Emeklilik için gerekli prim gün sayısı nedir ve bu sayı nasıl hesaplanır?

Emeklilik maaşı hesaplanırken hangi kriterler dikkate alınır?

Erken emeklilik şartları nelerdir ve kimler erken emeklilikten yararlanabilir?

Emekli maaşı artırımı nasıl yapılır ve hangi faktörlere bağlıdır?

Yurtdışında çalışanların Türkiye’de emekli olma hakları nelerdir?

Emekli maaşı bağlanma süresi ne kadar sürer ve bu süreç nasıl işler?

Malulen emeklilik için hangi şartlar gereklidir ve kimler başvurabilir?

Emeklilik başvurusunda gerekli belgeler nelerdir ve nasıl başvuru yapılır?

Kiracı, ev sahibine tazminat davası açabilir mi ve hangi durumlarda bu hakka sahiptir?

Ev sahibi, kendisi oturmak istediği gerekçesiyle kiracıyı tahliye edebilir mi?

Kademeli emeklilik nedir ve kimleri kapsar?

Konkordato sürecinde alacaklı eşitliğini bozucak şekilde sulh anlaşmalari yapılabilir mi?

Konkordato komiserinin görevleri ve yetkileri nelerdir?

Konkordato komiserinin alacaklılar kuruluyla olan iletişim sorumlulukları nelerdir?

Konkordato komiserinin mahkemeye sunmakla yükümlü olduğu raporların içeriği ne olmalıdır?

İhtiyaç sebebi ile tahliye davasında tek taşınmaz bulunması halinde tahliye edilebilir mi

Sözleşmelerde aldatma durumunda hangi yasal düzenlemelere başvurulabilir?

Milletlerarası yetki sözleşmelerinin geçerlilik şartları nelerdir?

Gabin iddiasında bulunmak için hangi yasal süreler dikkate alınmalıdır?

Milletlerarası derdestlik itirazı mümkün mü?

Bilirkişinin soyut verilerle rapor hazırlamasi durumunda bu rapor geçerli olur mu?

Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin görevleri nelerdir

Türk Ticaret Kanunu'na göre, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları nelerdir ve bu sorumlulukları ihlal etmeleri durumunda karşılaşabilecekleri yasal yaptırımlar nelerdir

Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin şirketi temsil etme yetkisi nasıl düzenlenmiştir ve bu yetkinin sınırları nelerdir

Türk Ticaret Kanunu kapsamında, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin seçimi, görev süreleri ve görevden alınma koşulları nasıl belirlenmiştir?

Yönetim kurulu üyelerinin bireysel ve müteselsil sorumluluğu arasındaki fark nedir ve hangi durumlarda hangi sorumluluk türü uygulanır

Yönetim kurulu üyelerinin sorumluluk sigortası nedir ve bu sigorta türünün avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğunun sınırları nelerdir ve hangi durumlarda sorumluluktan kurtulabilirler

türk ticaret kanunu uyarınca anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları ile limited şirketlerdeki müdürler arasındaki fark nedir

Bir şirkette görevli mağaza çalışanlarının yaka kartı takıyor olmaları kişisel verileri ihlal eder mi?

Yaka kartında yer alan bilgiler, üçüncü şahıslar tarafından kötüye kullanılırsa işveren bundan sorumlu tutulabilir mi

Yaka kartı uygulaması, belirli sektörler veya iş kolları için zorunlu bir uygulama mıdır, yoksa tamamen işverenin inisiyatifinde midir

Çalışanlar, yaka kartı takmayı reddederlerse işveren ne gibi yaptırımlar uygulayabilir ve bu durum iş akdinin feshine kadar gidebilir mi?

yükleniciden kaynaklı gecikmeler sebebiyle devreye girmediğini, bu nedenle müvekkili tarafından sağlanan buhar ve enerji ile üretimin yapıldığını, performans testlerine başlanılmadığını; 27/11/2015 tarihli fiili durum tespit tutanağı imzalandığını; davacının taahhüt ettiği 500.000 ton/yıl kapasiteye ulaşamadığını, yükümlülüklerin yerine gelmediğini ve tesisin bu haliyle kabulünün mümkün bulunmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, "...Mahkememiz kararı, asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 31. HD'sinin 10/12/2020 tarih, 2020/646 E., 2020/229 K. sayılı kararıyla, Mahkememiz kararı kaldırılmıştır. İstinaf Mahkemesinin karar gerekçesinde: {(...)Bununla birlikte, 25/01/1984 gün ve 3/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu kararında da ifade edildiği üzere, Medeni Kanunun 2. maddesinin 2. Fıkrasında düzenlenen hakkın kötüye kullanılması yasağı kuralının amacı hakime özel ve istisnai hallerde (adalete uygun düşecek şekilde) hüküm verme imkanını sağlamaktır. Madde hükmünün bu özelliği, İsviçre Federal Kurulunun Medeni Kanun Tasarısının millet meclisine sevkine ilişkin 1904 tarihli mesajında şöyle açıklanmaktadır": Bir hakkın kullanılmasının açıkça adaletsizlik teşkil ettiği ve gerçek hakkın tanınması ve ferdin korunması için bütün hukuki yolların kapalı bulunduğu hallerde Medeni Kanunun 2/2 madde hükmünün amacı, zaruretten doğan ve olağanüstü bir imkan sağlamaktır." şeklinde açıklanmaktadır. Medeni Kanunun 2. maddesinin 2. fıkrasındaki kuralla, kanun ve hakkın mutlaklığı ilkesine istisna getirilmiştir. Ancak bu kuralın taliliği (ikinciliği) gözetilerek öncelikle her meseleye ona ilişkin kanun hükümleri tatbik edilmeli; uygulanan kanun hükümlerinde adalete aykırı olabilecek bazı istisnai durumlarda da 2. maddedeki kural, haksızlığı tashih edici bir şekilde uygulanabilmelidir. Gerçekten de hukukun her alanında uygulanma niteliğine sahip olan hakkın kötüye kullanılması yasağı kuralının şekle aykırılığı ileri sürme hakkı için de bir sınır teşkil ettiği, buyurucu niteliği itibariyle hakim tarafından resen gözetilmesi gerektiği, bugün Türk-İsviçre öğretisi ve uygulanmasında tartışmasız olarak kabul edilmektedir. (Yargıtay HGK'nun 13/02/1974 gün ve 524/103 sayılı; 2/10/1974 gün ve 2/810-1043 sayılı 7/12/1983 gün ve 4/224 -1276 sayılı kararları). Sözleşmeye bağlılık ile sözleşme adaleti ilkeleri arasında bir çelişki hasıl olur ve artık sözleşmeye sıkı sıkı bağlı kalmak adalet, hakkaniyet ve objektif hüsniniyet kaidelerine aykırı bir durum yaratır hale gelir ise hakime sözleşmeye müdahale yükümlülüğü yüklenmektedir. Bu adaletsiz sonuçları bertaraf etmek için bugün İsviçre-Türk hukukunda çoğunlukla dayanılan esas, dürüstlük kuralı uyarınca çözüm bulunmasıdır. Karşılıklı edimleri içeren sözleşmelerde edimler arasındaki dengenin, olağanüstü değişmeler yüzünden alt üst olması, borcun ifasının güçleşmesi ve belki de imkansız hale gelmesi durumunda "işlem temelinin çökmesi " gündeme gelir. Bu gibi hallerde emprevizyon kuramı çerçevesinde kurulmuş olan bir sözleşmede değişikliklerin yapılması için hakimin sözleşmeye müdahalesi istenebilecektir. Hakim bu gibi hallerde sözleşmeyi ortadan kaldıracak ya da sözleşme koşullarının olağanüstü olgulara uyarlanmasını ve böylece sözleşmede bozulmuş olan dengeyi yeniden sağlayacaktır. Tarafların yaptığı akitte açık veya kapalı olarak koşulların olağanüstü ölçüde değişmesi işlem temelinin kısmen veya tamamen çökmesi halinde adalet, doğruluk ve dürüstlük kuralına dayanak akdi uyarlama benimsenmiştir. Sözleşmeye bağlılık esastır; uyarlaması daima yardımcı bir çözümdür. Karar verilirken sözleşmeye yönelik ve bağlantılı denetlemeler yapılmalı, özellikle tarafların farazi iradelerinin yanı sıra taraflar arasında açık kalmış hukuki meseleleri sözleşmenin inikadı sırasında düzenlemiş olsalar da; doğru ve makul düşünen taraflar olarak neyi kararlaştırabileceklerinin tespitinde de büyük önem vardır. Sözleşmeye bağlılık ilkesi güvenlik, doğruluk ve dürüstlük kurallarının gereği olarak sözleşme hukukunun temelini oluşturur. Lakin sözleşme adaletinin bozulduğu hallerde, taraflar daha önce bunlara karşı bir önlem de almadıklarından sözleşmede bir boşluk olması ve işlem temelinin sarsılması söz konusu olur. İşlem temelinin çöküşüne ilişkin uyuşmazlıkların giderilmesinde Türk Medeni Kanunun 1,2 ve 4. maddelerinden yararlanılır. Sözleşmeye müdahale kavramı gelecekte sonuç doğuracak veya gelecekte yerine getirilecek yahut derhal ifa ile sona ermiş sözleşmelerde de uygulanabilecektir. Unutulmamalıdır ki haktan ve hak doğmadan feragat edilmesi hukuk sistemimizde kabul görmeyen bir haldir. yani doğmamış haktan feragat edilemez. bazen sözleşmede olumlu ve olumsuz intibak kaydı bulunmakla beraber, bu kayda dayanılarak sözleşmenin kayıtla birlikte aynen uygulanmasını talep etmek objektif iyi niyet kuralları anlamında hakkın kötüye kullanılması anlamına gelebilir. Böyle bir durumda sözleşmedeki intibak kaydına rağmen edimler arasında aşırı nispetsizlik çıkmışsa uyarlama yine yapılmalıdır. Sözleşmeye müdahale ilkesi tali bir tercihtir. Zorunluluğun bir sonucudur. Uyarlama yapılırken daima yardımcı bir çözüm olduğu unutulmamalıdır sözleşmeye yazılan özel hükümler yorumlanıp tarafların sağladığı hak ve yararların değerlendirilmesi ekonomik değişikliklerin etkileri tüm objektif ve subjektif hal ve koşullarda kıymetlendirilmeli, uygulama yapılabilir kaanatine ulaşılırsa, sözleşmedeki intibak boşluğu hak ve nesafet doğruluk, dürüstük kuralları ışığında hakim tarafından doldurulmalıdır. Tarafların iradelerini sözleşmede yapmalarına neden olan hal ve şartlar daha sonra önemli koşulda değişmişse taraflar o akide bağlı tutulamaz. Uyuşmazlık; dava konusu olayın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine mi, yoksa sözleşme serbestisini sınırlayan yasa hükümlerine göre mi çözüleceği durumu yukarıdaki prensipler dikkate alınarak değerlendirilmelidir. Sözleşme yorumlanırken her

1. Dava Türü:
Sözleşmenin İhlali Nedeniyle Tazminat Davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında bir sözleşme imzalanmıştır.
- Sözleşmeye göre yüklenici, belirli bir kapasitede üretim yapmayı taahhüt etmiştir ancak belirtilen 500.000 ton/yıl kapasitesine ulaşılamamış, yükümlülüklerini yerine getirmemiştir.
- İlgili tarihte (27/11/2015) fiili durum tespit tutanağı imzalanarak yüklenicinin gecikmeleri belgelenmiştir.

3. Hukuki Sorunlar:
- Sözleşmenin ihlali ve yüklenicinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi.
- İhlalin neden olduğu zararların tespit edilmesi ve zararın tazminine ilişkin talepler.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Sözleşmenin ihlali durumunda yükümlülüklerin tam olarak hangi şartlar altında yerine getirilip getirilmediğinin belirlenmesi.
- İhlalden kaynaklanan zararların tazmin edilip edilmeyeceği ve hangi şartların geçerli olduğu.

5. Talepler:
- Davacının, sözleşme kapsamında iddia ettiği yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle davanın reddini istemesi ve tazminat taleplerinin incelenmesi.

davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK 222/1). Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK 222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması ve defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur (HMK 222/4). Mahkememizce, davacı vekilinin 28/12/2018 tarihli beyan dilekçesinde koku şikayetleri nedeniyle davlumbaz sisteminin değiştirilmesi ve havalandırmanın yenilenmesi gerektiği ve keşif talebinde bulunduğu, bunun üzerine keşif yapılmadan değiştirilmesi halinde durumun tespitinin imkansızlaşacağı anlaşıldığından keşif kararı verilerek bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir. 19/04/2019 tarihli bilirkişi heyeti raporunda sözleşme kapsamında verilecek hizmetlerin kalemlerin çoğunun yerine getirildiği, doğramalar, parke renkleri ve restoran mutfak davlumbaz aspiratör sistemi konusunda eksiklikler olduğu, sözleşme bedeli olan 80.000,00TL üzerinden %4 nefaset kesintisi ile 3.200,00TL; Uygulama fiyat teklifi 666.968,50TL üzerinden ise 26.678,74TL zarar olduğu kanaati ortaya konulmuştur. İtirazların değerlendirilmesi nedeniyle alınan ek raporda mali yönden yapılan incelemede, davacı ... Gıdanın 2017 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının süresinde yaptırıldığı, ancak 2018 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının süresinde yaptırılmadığı, davacının 2018 yılı ticari defter kayıtlarına göre 139.240,00TL davalı ... Tasarıma borç olarak kaydettiği tespit edilmiş olup bu kapsamda 2018 yılı ticari defterlerinin HMK m .222 uyarınca davacı lehine delil teşkil edemeyeceği , aleyhine delil teşkil edebileceği anlaşılmıştır. Diğer davacı... 2017-2018 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının süresinde yaptırıldığı, davacının 2018 yılı ticari defter kayıtlarına göre 177.000,00TL davalı ... Tasarıma borç olarak kaydettiği tespit edilmiş olup bu kapsamda 2018 yılı ticari defterlerinin HMK m .222 uyarınca davacı lehine delil teşkil edebileceği anlaşılmıştır. Davalı ... ... 2017-2018 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının süresinde yaptırıldığı, davacının 2017 ve 2018 yılı ticari defter kayıtlarına göre ... Gıdadan 118.000,00 TL ve ... Avrupadan 150.0000TL alacak kaydettiği, tespit edilmiş olup bu kapsamda 2017 ve 2018 yılı ticari defterlerinin HMK m .222 uyarınca davalı lehine delil teşkil edebileceği anlaşılmıştır. Davacının 2018 yılı 9 aylık geçici vergi beyannamelerine göre 38 günlük gecikme nedeniyle kar kaybının 10.487,30TL olduğu hesaplanmıştır. Mekanik açıdan kök rapordaki tespitlerin geçerli olduğu, restoran içi havalandırma tesisatının davalı şirketin havalandırma ve egsoz sisteminin mekanik tesisat projesine uygun imal edilmş olmasına rağmen mutfak pişirme ünitelerinin ağır ısı yükü nedeniyle uygulamada yetersiz kaldığı, keşif sırasında restoranın içinin sıcak olduğu ve pişirilen yemeklerin kokusunun oturma bölümünden hissedildiği, 6.000m3/h kapasiteli aspiratör cihazının yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. Davacılar eksik imalatların sözleşmeye uygun olarak giderilmesini ve 38 gün geç teslim nedeniyle uğramış olduğu kar yoksunluğunu, depo alanı gider borularının bağlanmamış olması nedeniyle ortaya çıkan gelir kaybı, restorandaki koku nedeniyle yaşanan müşteri kaybı nedeniyle gelir kaybı, ticari itibarının zedelenmesi nedeniyle uğramış olunan zarar talep etmektedir. Sözleşmeden doğan borç ilişkileri, asli edim ve yan edim yükümlülükleri ile yan yükümlülükleri içermektedir. Borçlu bu yükümlülüklere uygun hareket etmek ve bunların gereklerini yerine getirmek zorundadır. Borç ilişkisinden ve özellikle sözleşmeden doğan bu yükümlülüklerin ihlâl edilmesi aynı zamanda sözleşmenin ihlâlini oluşturmaktadır. Sözleşmenin ihlâli ise kusurlu ifa imkânsızlığı (borcun hiç ifa edilmemesi), temerrüt veya gereği gibi ifa etmeme olarak karşımıza çıkmaktadır. Görüldüğü üzere sözleşmenin ihlâli sadece kusurlu ifa imkânsızlığı ve temerrüt hâlinde söz konusu olmayıp ayrıca “gereği gibi ifa etmeme” hâlinde de söz konusu olmaktadır. “Gereği gibi ifa etmeme” hâli için öğretide ayrıca daha kapsamlı olan “sözleşmenin müspet ihlâli” kavramı da kullanılmaktadır. Bir borcun gereği gibi ifa edilmesi, edimin borca uygun olarak tam ve doğru bir şekilde yerine getirilmesidir. Gereği gibi ifadan söz edilebilmesi için borçlanılan edimin bütün unsurlarıyla birlikte yerine getirilmesi gerekir. İfanın unsurları; ifanın tarafları, yer ve zamanı ile ifa konusunun miktar ve niteliklerinden ibarettir. Edim, ifa borçlusu tarafından ifa alacaklısına, kararlaştırılan yer ve zamanda, miktar ve niteliğine uygun şekilde yerine getirilmediği takdirde, gereği gibi ifa etmeme söz konusudur. Gereği gibi ifa etmeme kavramı hem kötü ifa hâlini hem de yan yükümlülüklerin ihlâli hâlini içerir (Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 22. Baskı, Ankara 2017, s. 1072). Kötü ifa, edimin borç ilişkisindeki niteliğine uygun olarak tam ve doğru bir şekilde yerine getirilmemesidir. Başka bir deyişle kötü ifada ifa edilen edimin niteliklerinin eksik, kötü ve ayıplı olması söz konusudur. Kötü ifanın bir türü olan ayıplı ifa; hem somut olaya uygulanması gereken 818 sayılı Borçlar Kanunu’nda (818 sayılı BK) hem de 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda (6098 sayılı TBK) satış, kira ve eser sözleşmelerinde özel olarak düzenlenmiştir. Örneğin 818 sayılı BK’nin 194/1 (6098 sayılı TBK’nin 219/1) maddesi

1. Dava Türü:
Sözleşmenin İhlali Davası (Tazminat Davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında geçerli bir sözleşmenin varlığı
- Sözleşme şartlarının bir veya birkaçının yerine getirilmemesi
- Sözleşmede belirtilen hizmetlerin eksik veya hatalı şekilde ifa edilmesi
- Davacı tarafın yaşadığı maddi kayıplar ve müşteri kaybı nedeniyle zarar talep etmesi

3. Hukuki Sorunlar:
- Sözleşmenin geçerliliğinin tespiti
- Taraflar arasında sözleşmenin ihlalinin gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi
- Zararın varlığı ve miktarının hesaplanması
- Sözleşme ihlali nedeniyle davacı tarafın tazminat talep etme hakkı
- İhlal eden tarafın kusur durumunun değerlendirilmesi

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Sözleşmede yer alan yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği
- İhlal sonucunda oluşan zararların tazmini ve hesaplanması

5. Talepler:
- Sözleşmenin gereği gibi ifa edilmesi talebi
- Geç teslim nedeniyle uğranılan zararların tazmini
- Eksik imalatların giderilmesi talebi
- Davalı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmesi için mahkeme kararı

dava vekalet ücretini, III) 32.790,50 TL ... lehine hükmedilen yargılama giderini, IV) ... isimli internet sitesini ve V) ... tarafından otelde kullanılan ve mülkiyeti ...’e ait olan tüm demirbaş ve sair malzemeleri kapsayacağı öngörülmüştür (sözleşme 3.2). 350.000 EURO’nun ödenme anı ise (sözleşmede “Ödeme Tarihi” olarak belirtilen), davacı ...’in 3.3 madedede yer alan yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiği an olarak kararlaştırılmıştır (sözleşme 3.1). Bir diğer anlatımla 350.000 EURO’nun ödenmesi 3.3’te yer alan yükümlülüklerin yerine getirilmesine karşılık bir edim değildir. Yükümlülüklerin davacı şirket tarafından yerine getirilmesi ödeme anına ilişkin bir meseledir. Sözleşmede yer alan borçlara örnek olarak, kira borçlarının davacı şirket tarafından davalı şirket hesaplarına ödenmesi, otelin en geç ödeme tarihinde tahliye edilmesi, tüm demirbaşları eksiksiz biçimde davalı şirkete teslim edilmesidir. Kısacası; Davalı şirketin, davacı şirkete yapacağı 350.000 EURO’luk bedelin yukarıda belirtilen kalemlere karşılık ve bu kalemlerle sınırlı olmak üzere ödendiği, yalnızca lisans sözleşmesi akdedilmediği için lisans sözleşmesi kapsamında devredilmesi öngörülen ... internet sitesinin davalı şirkete devrinin gerçekleşmediği, davalı şirket tarafından 350.000 EURO’nun davacı şirkete ödendiği anlaşılmıştır. Sulh ve İbra Sözleşmesi’nin akdedilmesi ile taraflar ödeme tarihinde bir feragatname imzalamış ve mahkeme kararının tüm sonuçlarından (cezai şart, vekalet ücreti, yargılama gideri) karşılıklı olarak gayrikabili rücu feragat etmişlerdir. Sözleşmenin 3.3 maddesinde; Tarafların davacı şirketin grup şirketi olan ve alt lisans verme hakkını haiz bulunan dava dışı ... Şirketi’nin, davalı şirketin ödeme tarihinde, “...” ve “...” markalarının 3 yıl boyunca davalı şirket tarafından kullanılması ve otelin bu markalar altında işletilmesine imkan sağlayacak bir alt lisans sözleşmesi imzalaması konusunda anlaşmaya vardıkları görülmüştür. Sulh ve îbra Sözleşmesinde, davalı şirkete Lisans Sözleşmesi akdetme borcu yüklenmiş, davacı şirkete ise garantör konumunda olacağı hükme bağlanmıştır. İlaveten; Taraflar, Lisans Sözleşmesi için davalı şirket tarafından ödenecek ücreti (Lisans Kullanım Ücreti) Sulh ve İbra Sözleşmesi kapsamında kararlaştırmışlardır (Sözleşme 3.3, s. 8). Sulh ve İbra Sözleşmesi hükümlerinin Lisans Sözleşmesi için belirlendiğini, yani lisans sözleşmesinin varlığı halinde anlam ifade edeceğini vurgulamak gerekmektedir. Sulh ve İbra Sözleşmesinde yer alan lisans ücretine yönelik düzenlemeler aynen "...Kasa Marka (Lisans Veren’e) ait ‘...’ ve '...’ markalarının üç (3) yıllık süre boyunca (Lisans Süresi) Markaların ... tarafından en geniş anlamda ve her türlü hakkında sahip vaziyette Otel’de kullanılmasına ve Otel ’in Markalar altında işletilebilmesine imkân sağlayacak bir alt lisans sözleşmesi akdedilecektir. Lisans Sözleşmesi için ... tarafından ödenecek ücret ... ’ in otelden 6 aylık dönemde otelden elde ettiği gelirlerin (...) toplamından komisyonlar düşüldükten sonra kalan bakiye bedelin %5+KDV olup ilgili bedel ... tarafından ... ve/veya Lisans Veren' e ödenecektir. ... tarafından 1 yıllık süre içinde ödenen lisans kullanım ücretinin net 30.000 EURO ’nun altında kalması halinde, ..., l yıllık toplam lisans kullanım ücreti ile net 30.000 EURO arasındaki farkı 10 iş günü içinde fatura karşılığında Lisans Verene ödeyecektir. Hiçbir şüpheye mahal vermemek adına 3.3. maddesinde belirtilen işlemlerin 3.2. belirtilen ödeme işlemleriyle eş zamanlı gerçekleştirilecektir. " şeklindedir. Davacı şirket; Taraflar arasında imzalanan Sulh ve İbra Sözleşmesi’nde davalı şirketin, akdetmeyi üstlendiği Lisans Sözleşmesini akdetmemesi sebebi ile borca aykırı davrandığını ve ... Şirketi’nin (lisans veren) ile davalı şirketin akdetmediği lisans sözleşmesi sebebi ile kendisinin doğrudan zarara uğradığını iddia etmektedir. Davacı yanın talebi, üç yıllık lisans bedelinin ödenmesine ilişkindir. Anılan sözleşme hükmünden de anlaşıldığı üzere istem konusu lisans bedelinin, lisans verene ödeneceği öngörülmektedir. Lisans veren ise, dava dışı ... Anonim Şirketi'dir. Davacı tarafın ödemenin kendisine yapılması talebi ile davayı açma hakkının bulunmadığı kanaatine varılmıştır. TBK’nın, Borç İlişkilerinin İfa Edilmemesi üst başlıklı 112. maddesinde "Borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu, kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alacaklının bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür. ” hükmü yer almaktadır. Sözleşmede üstlenilen borcun yerine getirilmemesi ile borcun ifa edilmemesi sözleşmesel ilişkilerde aynı anda sözleşmeye aykırılığı da gündeme getirmektedir. Sözleşmeye aykırılık, alacaklının uğradığı zararın borçlu tarafından giderilmesi yükümlülüğünü doğurur. Borçlunun sözleşmeden doğan akdi sorumluluğuna gidilebilmesi için dört şartın bir arada bulunması gerekir: Borca aykırı bir davranış olmalıdır (sözleşmenin ihlali), bir zarar doğmuş olmalıdır, sözleşmenin ihlali ile zarar arasında uygun illiyet bağı bulunmalıdır, borçlu sözleşmeyi kusurlu olarak ihlal etmelidir. Dava dilekçesinde; Davalı şirketin, Lisans Sözleşmesi’ni imzalamaktan vazgeçmesi sebebi ile Lisans Sözleşmesinin imzalanmamasından doğan asgari 90.000 EURO zararının ödenmesi, bu bedelin Lisans Sözleşmesinde Ödeneceği taahhüt edilmiş olan tutar olduğu ve bu zararın doğrudan doğruya davacı şirketin zararı olduğu beyan beyan edilmiştir. Davacının iddiası, davalı şirket tarafından üstlenilen borcun yerine getirilmemesi sebebi ile zarara uğradığıdır. Borcun hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi sonucu doğan zarar, müspet zarardır. Müspet zarar, edim borçlu tarafından yerine getirilse idi alacaklının malvarlığının olacağı durum ile halihazırda bulunduğu durum arasındaki farktır. Müspet zarar, fiili zarar veya yoksun kalman kâr olarak ortaya çıkar. Fiili zarar pasifin çoğalması ile uğranılan zarar iken yoksun kalınan kâr borca aykırı davranış olmasa idi alacaklının malvarlığının alacağı artışı ifade eder. Borca aykırı davranıştan

1. Dava Türü:
Sözleşmenin İhlali Davası (Tazminat Davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında geçerli bir sözleşmenin varlığı.
- Sözleşme şartlarının bir veya birkaçının yerine getirilmemesi.
- Sözleşme ihlalinin maddi zarara yol açması.
- İhlal eden tarafın kusurlu olması.
- İhlal ile zarar arasında nedensellik bağının bulunması.

3. Hukuki Sorunlar:
- Sözleşmenin geçerliliğinin tespiti.
- Sözleşme ihlalinin gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi.
- İhlal eden tarafın kusur durumunun değerlendirilmesi.
- Zararın varlığı ve miktarının tespiti.
- Sözleşme ihlali ile zarar arasındaki illiyet bağının kurulması.
- Varsa özel hukuki koruma yollarının uygulanabilirliği.
- Tazminat miktarının hesaplanması ve talep edilmesi.
- Sözleşmenin feshi veya ayakta tutulması kararının verilmesi.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Sözleşme ihlalinin varlığı ve sonuçları.
- İhlal sebebiyle doğan tazminat talebi.

5. Talepler:
- İhlal nedeniyle tahsil edilmesi talep edilen tazminat miktarının ödenmesi.

vekili tarafından 06/04/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerinin 385.000 TL olarak arttırıldığı görülmüştür. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava, taraflar arasında akdedilen ---- yapımına ilişkin 25.12.2019 tarihli Hizmet Sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir. Somut olayda; taraflar arasında------ yapımına ilişkin 25.12.2019 tarihli Hizmet Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin ------ maddesi ile davacı şirketin sözleşmen----- belirtilen sistemi oluşturması ve sözleşmenin ----maddesi ile de işe başlama tarihi olan 06.01.2020 tarihinden itibaren 90 (doksan) iş günü içerisinde projeyi bitirmesinin kararlaştırıldığı, davacı tarafça sözleşmeye konu işin büyük bir kısmının tamamlanarak davalıya teslim edilmesine rağmen davalı tarafça sözleşmenin -----maddesinde düzenlenen Proje Bedeli ve Ödeme başlıklı kısım gereği --------- olarak belirlenen iş bedelini, sözleşmenin------ maddesinde kararlaştırılan tarihlerde ödememesi üzerine ------- Yevmiye No'lu ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiği, davalı tarafça yapılan işlerin karşılığı olarak 65.000 TL ödeme yapılmışsa da bu ödemenin projenin tamamlanmış kısmına karşılık gelen bedelin altında kaldığından bahisle bakiye alacağın tahsili talebiyle huzurdaki kısmi davanın ikame edildiği görülmüştür. Taraflar arasında akdedilen ------ tarihli Hizmet Sözleşmesinin ------ Maddesi; "4.1. ---- ihtiyaç duyduğu------- belirtilen sistemi oluşturacaktır. 4.2.---- gerekli düzenlemeler ile birlikte, --- olarak belirtilen ----- projeyi Müşteri'ye teslim etmesini takip eden ilk 15 iş günü test süresi sayılır. Test süresi zarfında ortaya çıkacak yazılım ve uygulama ile ilgili tüm sorunları------ yükümlüdür. 15 günlük süre sonunda Müşteri------ adresine bildirdiği tüm hata ve sorunlar giderildiği takdirde proje kabul edilmiş sayılır. 4.3.------ Sözleşme süresince hatalı kod ve tasarımlardaki düzenleme ve düzeltmeleri ücretsiz olarak makul sürede yapacağını kabul ve beyan eder. 4.4 İlave İşler: ---- arasında yapılan bu akde ek olarak yapılacak işlerde ----- tarafından Müşteriye verilecek ve Müşteri tarafından onaylanacak yazılı tekliflerdeki ücret ve bedeller esas alınacaktır. 4.5. ----- başlama tarihinden ---- itibaren, ------ iş günü içerisinde projeyi bitirmeyi taahhüt eder." Sözleşmenin ----- maddesi; "Proje bedeli--------dır. Ödeme planında bu ücrete ---- dahil edilecektir." Sözleşmenin ----- maddesi; "İşbu sözleşme ile birlikte toplam proje bedeli, 1 (bir) senelik sunucu hizmet bedeli hariç olan 450.000 (dörtyüzellibin)----- aşağıda belirtilen ödeme planına uygun olarak ------Hesabına ödenecektir. 1.Ödeme :--- tarihinde toplam bedelin------ ödenecektir. 2.Ödeme : --- tarihinde toplam bedelin ---- ödenecektir. 3.Ödeme : İşbu sözleşmede ------- tarafından tamamlanarak müşteriye teslim edilmesinin ardından 3 (üç) gün içerisinde toplam bedelin-----ödenecektir. 4.Ödeme : İşbu sözleşmede belirtilen işin---- tarafından tamamlanarak müşteriye teslim edilmesinin ardından 45 (kırk beş) gün içerisinde ----- ödenecektir. Yukarıda belirtilen ödemelerin faturaları kesildiğinde ilgili --bedelleri aynı hesaba ödenecektir." Sözleşmenin -----maddesinde; "Müşteri aldığı hizmet karşılığı ödemelerini, ------ işbu sözleşme uyarınca taahhüt ettiği zamanlarda ve eksiksiz olarak yapmakla yükümlüdür. Müşteri ödeme yapmayı taahhüt etmiş olduğu sürenin üzerinden 7 (yedi) günlük gecikme yaşanması durumunda ayrı bir ihtara gerek kalmaksızın ödeme yapılması gereken süreden itibaren yasal gecikme faizi ödemeyi ve geri kalan bakiyeyi peşinen kayıtsız ve şartsız ödemeyi kabul eder." şeklindedir. Sözleşme, belirli bir borç ilişkisini meydana getirmek üzere, iki veya daha fazla kişinin karşılıklı ve birbirlerine uygun irade açıklamalarıyla kurulan bir hukuksal işlemdir. Sözleşmenin başlıca çeşitleri aşağıdaki şekildedir: 1- Borçlar hukuku sözleşmeleri a) Bir yana borç yükleyen sözleşmeler b) İki yana borç yükleyen (karşılıklı) sözleşmeler aa) Tam karşılıklı sözleşmeler bb) Eksik karşılıklı sözleşmeler 2- Medeni hukuk sözleşmeleri Sözleşme özgürlüğü kuralı, sözleşme ile bağlı kalmama, yani sözleşmeyi sona erdirme özgürlüğünü de içerir. Varolan bir sözleşmeyi sona erdirmenin yollarından birisi de, sözleşmeden dönmenin yanı sıra sözleşmenin feshidir. Dolayısıyla sözleşme özgürlüğü, sözleşmenin tek taraflı tasfiyesine yönelik olarak sona erdirilmesini amaçlayan fesih hakkını da içermektedir. Fesih, sürekli bir borç ilişkisini ileriye etkili bir şekilde sona erdiren, bozucu yenilik doğuran bir hak olarak kabul edilmektedir. Feshi ihbar (feshin ihbarı, bildirilmesi ) ise, tek taraflı ve karşı tarafa ulaşması gereken bir irade beyanıyla kullanılır; şarta bağlanamaz, kullanıldıktan sonra da geri alınamaz. Fesih, hüküm ve sonuçlarını muhatabın hakimiyet alanına ulaştığı anda geleceğe etkili olarak meydana getirir. Fesih, olağan (süreli) ve olağanüstü fesih olmak üzere ikiye ayrılır. Olağan fesihte sözleşme ilişkisi, fesih beyanının muhataba ulaşmasının üzerinden belirli bir süre geçtikten sonra ortadan kalkar. Bu nedenle, olağan feshe, “süreli fesih” de denilmektedir. Olağanüstü fesihte ise, sürekli sözleşme ilişkisi fesih beyanının muhataba ulaşmasıyla derhal sona erer. Olağanüstü feshe, “süresiz fesih” adı da verilmektedir. Fesih, sözleşmeden dönmeden farklı olarak, geçmişe etkili hüküm doğurmaz. Fesih ister olağan, ister olağanüstü olsun, daima, geçmişe değil, ileriye etkili sonuçlar doğurur------------ Yukarıda yapılan açıklamalar göstermektedir ki, sözleşme özgürlüğü, irade özerkliğinin bir sonucu olup, kural olarak sözleşmenin kurulmasına hizmet ettiği kadar, sözleşme ile bağlı kalmamayı da, yani tek taraflı irade beyanıyla (haklı veya haksız surette) sözleşmenin sona erdirilmesini de kapsar. "...Yanlar arasındaki ilişki eser sözleşmesi olduğundan yüklenicinin borcu eseri sözleşme ve eklerine göre tamamlayıp iş sahibine teslim etmek, iş sahibinin borcu bedelini ödemektir. Bu haliyle de karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerdendir. 6098 sayılı TBK'nın 117/I. maddesinde muaccel bir

1. Dava Türü:
Sözleşme İhlali Davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında 25.12.2019 tarihinde akdedilen bir Hizmet Sözleşmesi bulunmaktadır.
- Davacı taraf, sözleşme gereği işin önemli bir kısmını tamamlayarak teslim etmiştir.
- Davalı taraf, sözleşmede belirtilen ödeme yükümlülüklerini zamanında yerine getirmemiştir.
- Yapılan ödemelerin, projenin tamamlanmış kısmına karşılık gelen ücretten az olduğu belirtilerek kısmi dava açılmıştır.

3. Hukuki Sorunlar:
- Hizmet sözleşmesinin geçerliliği ve tarafların yükümlülükleri
- Davalı tarafın sözleşme ihlalinin türü (ödeme yükümlülüğünün ihlali) ve kapsamı
- Davacı tarafın uğradığı zararın miktarı ve buna ilişkin tazminat talebi
- Sözleşmenin feshi veya ayakta tutulması
- Sözleşmede yer alan özel hükümler ve cezai şartlar

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davalının, sözleşmeye uygun olarak ödeme yapmaması
- Taraflar arasındaki sözleşmenin ihlali ve bunun sonuçları

5. Talepler:
- Davacı taraf, sözleşmeden doğan alacakların tahsilini talep etmektedir.
- Davanın kısmi olarak kabulü ve davalının ödemelerinin yapılmasına ilişkin karar verilmesi istenmektedir.

birbirinden bağımsız olması nedeniyle ayrı ayrı alacak ve borç ilişkisi oluşturduğunu; 3 adet protokolün bir bütün olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığını; sözleşmenin 12.1 maddesi gereği protokollerin her birinin ayrı ayrı feshe tabi olduğu kararlaştırması bulunduğunu; davacı tarafından icra takibi kanalıyla talep ettiği ve davaya konu edilen; ---- tutarlı faturanın --- tarihli protokol kapsamında ----haksız şekilde talep edilen risk paylaşım bedeli toplamına ilişkin olduğunu; -----no'lu faturanın ---- tarihli protokol kapsamında davacı tarafından hatalı olarak fatura-landırılan fesih tazminatı bedeli olduğunu; bu iki adet protokolün---- tarihinde feshedildiğini, davacının sadece---günlük risk paylaşım bedeli talep edebileceğini, bu durumun --- tarihli ihtarname ile davacıya bildirildiğini,-------- protokol kapsamında talep edilen ---- tutarlı fesih tazminatı bedelinin ise haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu; işbu protokolün halen yürürlükte bulunmasına karşın davacı tarafın ----tarihinde göndermiş olduğu ihtarname ile protokolü feshettiğini, davacı tarafça talep edilen iki adet fatura konusu ----- tarihli protokoller kapsamında fesih tazminat bedellerinin hukuki ve somut bir dayanağı bulunmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:s Dava itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı-------- Sayılı dosyasından davalı aleyhinde ---- tarihinde icra takibine girişmiş, davalının ---- tarihli itirazı ile takip durmuş, davacı eldeki bu davayı --- tarihinde açmıştır. Davacı icra takibinde--- asıl alacak,--- işlemiş faiz olmak üzere ---- talep etmiştir. Taraflar arasında --- tarihli risk paylaşım sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmeye bağlı olarak da ---- tarihli olmak üzere ----- protokol imzalanmıştır. Protokol sürelerinin ----- takvim yılı süresini kapsadığı anlaşılmıştır. Davalı yanca davacının -------- tarihinde gönderilen yazı ile özetle son zamanlarda ekonomide yaşanan ani ve derin dalgalanmalar, kur artışları ve bunların elektirik piyasasına yansımaları, açıklanan ve öngörülemeyen durumlar gerekçe gösterilerek ----------davalı yanca tek taraflı olarak feshedilmiştir. Davacı yan sözleşmenin 13.1. Maddesi gereği tarafların sözleşmeyi yazılı bildirimle feshi halinde sözleşmenin fesih tarihi itibarı ile aktedilmiş olan protokollerin tümüyle yerine getirilinceye kadar tarafları bağlamaya devam ettiğini, bu nedenle davalı yanca yapılan feshin geçersiz ve haksız olduğunu, sözleşmedeki yükümlülükleri ortadan kaldırmadığını,--------- tarihli ihtar yazılarına rağmen davalının sözleşmeyi ihlale devam ettiğini bu nedenle kendilerinin sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek --- protokolün haklı feshinden kaynaklı fesih tazminatı ve ------ tarihli protokollerden kaynaklı risk paylaşım bedeli olan ----- tahsilini talep etmiştir. Taraflar arasında bir çok konuda ihtilaf bulunmaktadır. Sözleşme ve protokollerin birbirinden bağımsız olarak feshedilip feshedilemeyeceği, davalının gerçekleştirdiği fesihten sonra davalının bu tarihten sonra tahakkuk eden risk paylaşım bedelinden sorumlu olup olmayacağı, davacının ---- tarihli protokolü feshetmesinden kaynaklı olarak davalıdan fesih tazminatı talep edip edemeyeceği, ----- tarihli protokolleri davalının mı yoksa davacının mı feshettiği gibi hususlar bunlardan bazılarıdır. Sözleşme, belirli bir borç ilişkisini meydana getirmek üzere, iki veya daha fazla kişinin karşılıklı ve birbirlerine uygun irade açıklamalarıyla kurulan bir hukuksal işlemdir. Sözleşmenin başlıca çeşitleri aşağıdaki şekildedir: 1- Borçlar hukuku sözleşmeleri a) Bir yana borç yükleyen sözleşmeler b) İki yana borç yükleyen (karşılıklı) sözleşmeler aa) Tam karşılıklı sözleşmeler bb) Eksik karşılıklı sözleşmeler 2- Medeni hukuk sözleşmeleri 818 sayılı BK’nın 1’inci (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)’nun 1.) maddesine göre, sözleşmenin kurulması için karşılıklı ve birbirine uygun iradenin açığa vurulması gerekir. İrade açıklaması, bir kişinin bir hakkı ya da hukuksal ilişkiyi kurma, değiştirme ya da ortadan kaldırma iradesini dış dünyaya yansıtması, açıklaması ya da bildirmesi ve bu yolla bunu yürürlüğe koymasıdır ------------ İradenin açığa vurulması, açık ya da örtülü olabilir. Tüm bu anlatılan kuralların yanında sözleşme özgürlüğü hukukumuzda temel bir ilke olarak benimsenmiştir. Öyle ki, BK’nın 19/1’inci (TBK m. 26) maddesi ile bir sözleşmenin konusunun yasanın gösterdiği sınırlar içinde özgürce saptanabileceği hükme bağlanmış, öte yandan Anayasanın 48/1’inci maddesi ile de "Herkesin sözleşme hürriyetine sahip olduğu" apaçık vurgulanmıştır. Bireylerin, özel borç ilişkilerini, hukuk düzeninin sınırları içinde özgürce kurabilme ve düzenleyebilme yetkisine sözleşme özgürlüğü denir ------Bu özgürlük, geniş bir kavram olup, tarafların bir sözleşme yapmak zorunda bulunmamaları, sözleşmenin içeriğini özgürce saptayabilmeleri, kendisiyle sözleşme yapılabilecek kimseyi seçmeleri, sözleşmenin tipini diledikleri gibi belirleyebilmeleri, sözleşmeyi (karşılıklı anlaşma ile) ortadan kaldırabilmeleri, sözleşmenin içeriğini değiştirebilmeleri hususundaki özgürlükler hep bu kavram içinde yer alır -------- Ancak, içerik ya da tip belirleme özgürlüğü yalnızca özel borç ilişkilerinde geçerli olup öteki sözleşmelerde söz konusu değildir ---- ------------Genel olarak kişiler, özel hukuk alanında diğer kişilerle olan ilişkilerini hukuk düzeni içinde kalmak şartıyla diledikleri gibi düzenler, diledikleri konuda, diledikleri kişiler ile sözleşme yapabilirler. Bu olanak, Borçlar Kanununda öngörülen sözleşme özgürlüğü --- ilkesinin bir sonucudur ve bu hak irade özerkliği ----- prensibi ile Anayasa (m.48) tarafından teminat altına alınmıştır. Bu sözleşme özgürlüğü çerçevesinde kişiler kanun tarafından düzenlenmiş olan sözleşme tiplerinden ayrı karma veya nev’i şahsına münhasır (kendine özgü) sözleşmeler yapmak ve bunların koşullarını diledikleri gibi tespit etmek, buyurucu ve yasak koyan kurallara, ahlâk ve âdaba aykırı olmamak şartıyla Kanun

1. Dava Türü:
Sözleşme İhlali Davası (Tazminat Davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında bir risk paylaşım sözleşmesi imzalanmış ve buna bağlı protokoller düzenlenmiştir.
- Davacı, protokoller çerçevesinde talep edilen bedellerin haksız olduğunu iddia etmiş ve bu nedenle icra takibine girişmiştir.
- Davalı taraf, davacının yaptığı bir ihtarname ile protokolleri feshetmiştir.
- Taraflar arasında, sözleşme ve protokollerle ilgili çeşitli ihtilaflar bulunmaktadır.

3. Hukuki Sorunlar:
- Protokollerin birbirinden bağımsız olup olamayacağı ve feshin geçerliliği
- Davalı tarafın ihlal sonrası yükümlülükleri
- Davacının tazminat talebinin dayanağı ve geçerliliği
- Sözleşmenin feshinin hukuki sonuçları

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Sözleşme ve protokollerin feshi konusundaki ihtilaflar (kimin feshettiği, geçerliliği)
- Tarafların karşılıklı yükümlülüklerinin ihlali ve tazminat miktarları

5. Talepler:
- Davanın reddi talebi ve ödenmesi gereken tazminatların ve diğer bedellerin haksız olduğu yönünde karar verilmesi.

bulunmadığı kabul edildiğinde, alıcının ikame mal alımı yapmak için vade tarihi olan 1 Aralık tarihini beklemesi halinde alıcının talep edebileceği zarar: 61.000-50.000+3.000=14.000 ABD Doları’dır. Ancak alıcı vade tarihinde ikame mal alımı yapmak yerine 1 Temmuz’da daha makul bir fiyatta ikame mal alımı yapabilecekti. Buna göre ikame mal alımı için 61.000 ABD Doları yerine 56.000 ABD Doları ödeyecekti. Böylece zararın artmasını engelleyebilecekti. Ayrıca geç teslimden dolayı alıcı herhangi bir ilave masrafa katlanmayacaktı. Yani md.77 uyarınca yapılacak indirim sonucunda alıcının talep edebileceği tazminat miktarı: 14.000 (ihlalden doğan zarar)-6.000 (1 Temmuz’da ikame mal alımı yapsaydı satım bedeli ile ikame mal fiyatı arasında oluşacak fark)-3.000 (1 Temmuz’da ikame mal alımı yapsaydı, katlanmak zorunda kalmayacağı ek masraf) = 5.000 ABD Doları olacaktır452.” Zararı azaltma sorumluluğu, bir yükümlülük değil, bir külfet olduğu için yerine getirilmediğinde satıcının dava ve talep hakkı bulunmamaktadır453; fakat zararı azaltma külfetini ifa etmeyen alıcı, kaçınılması mümkün olabilecek zararların tazmin edilmesine dair talepte bulunamayacak ve zararın azaltılması olanağı bulunduğu ölçüde hâkim tarafından tazminat miktarından indirime gidilecektir454. Alıcının zararı azaltma külfetini yerine getirmemekte kusurunun olup olmaması ise önemli değildir455. Bu külfet alıcıyı koruduğu için alıcının uğradığı zararı azaltma külfetine aykırı davranıp davranmadığının ispat yükü ise satıcıdadır456. 2.2.3.1.4. Malların Özelliklerini Belirleme Viyana Satım Sözleşmesi’ne göre tarafların kararlaştırması durumunda, teslim alınacak malların özelliklerini (malların şekli, ölçüsü ya da diğer nitelikleri) belirleme, 452 Dayıoğlu, “Alıcının Hakları”, s. 109-110. 453 Schwenzer ve Aksoy, Şerh, s. 1226. 454 Atamer, “İfa Engelleri”, s. 439. 455 Yavuz, Satış Sözleşmeleri, s. 952. 456 Yavuz, Satış Sözleşmeleri, s. 953. 84 alıcı için bir anlamda külfet, bir anlamda ise malları teslim alma yükümlülüğüne bağlı bir yükümlülüktür. Bu durumu şu şekilde açıklamak mümkündür; Sözleşme md.60 anlamında malların özelliklerini belirleme, alıcının malları teslim alma yükümlülüğü kapsamında, kendisinden makul olarak gerçekleştirmesi beklenen tüm eylemlerin bir parçasıdır457. Dolayısıyla alıcı bu yükümlülüğünü yerine getirmezse, satıcı, Viyana Sözleşmesi md.45 ve devamındaki haklarını kullanabilecektir458. Bunun en önemli sonucu ise alıcı malların özelliklerini belirlemediğinde, satıcı, alıcıya ek süre tayin edebilir ve bu ek süre içerisinde de alıcı yükümlülüğünü yerine getirmezse, bu ihlal esaslı bir ihlal olmasa dahi satıcı sözleşmeden dönebilir459. Aynı zamanda malların özelliklerini belirleme alıcı için Sözleşme md.65 anlamında bir külfettir; zira alıcı, bu külfeti yerine getirmediğinde malların özelliklerini belirleme hakkını kaybedecek ve bu hak artık satıcıya geçecektir. Yani bu sorumluluğunu yerine getirmeyen alıcı, aynı zamanda bir hak kaybına uğramaktadır. Bu özellikleri nedeniyle malların özelliklerini belirleme, alıcının diğer yükümlülüklerinden ayrılmaktadır. Viyana Sözleşmesi md.65 gereğince, taraflar alıcının malın özelliklerini belirleyeceği tarihi açıkça kararlaştırmamışlarsa ve alıcı bu yükümlülüğünü yerine getirmemişse, satıcı, alıcıya makul bir süre tanımalıdır460. Alıcı bu makul süre içerisinde de yükümlülüğünü yerine getirmezse, satıcı malların özelliklerini kendisi belirleme hakkı kazanır461. Satıcının bu hakkını kullanabilmesi için bazı şartların yerine gelmesi gerekir; bunlar, satıcıdan, alıcının kendisince bilinmesi mümkün gereksinimlerine göre malın özelliklerini tespit etmesi, alıcıyı bu belirlemenin ayrıntıları hakkında bilgilendirmesi ve ona malları farklı olarak belirleyebilmesi için makul bir süre tanımasıdır462. Eğer satıcı, bu üç şarta uygun hareket etmezse, yaptığı belirleme alıcı için bağlayıcı olmayacaktır463. Yani satıcı belirlemeyi kendisi yaptığı süreçte, alıcının gereksinimiyle ilgili bir bilgisi varsa tercihini bu yönde 457 Kanışlı, Alıcının Yükümlülükleri, s. 43. 458 Kanışlı, Alıcının Yükümlülükleri, s. 43. 459 Schwenzer ve Aksoy, Şerh, s. 1067. 460 Schwenzer ve Aksoy, Şerh, s. 1063. 461 Schwenzer ve Aksoy, Şerh, s. 1064. 462 Kanışlı, Alıcının Yükümlülükleri, s. 44. 463 Schwenzer ve Aksoy, Şerh, s. 1065. 85 kullanmalıdır464. Bu gereksinimlerin ne olduğu ise sözleşmedeki şartlar, pazarlık aşaması, bunlardan da sonuç elde edilemiyorsa tarafların alışkanlıkları, ticari teamüller ve dürüstlük ilkesi göz önünde bulundurularak tespit edilir465. Dikkat edilmesi gereken konu ise satıcının alıcıya karşı yapması gereken bildirim, alıcıya varmakla hüküm ve sonuçlarını doğurur466. Buna rağmen yani bildirim kendisine ulaşmasına rağmen alıcı yine eylemsiz kalırsa, malı satıcının belirlediği özellikleriyle kabul ettiği varsayılacaktır467. Bu makul süre içerisinde alıcı, satıcının yaptığı belirlemeye itiraz etmekle beraber, farklı bir belirleme yapmadıysa, satıcının yaptığı belirleme yine bağlayıcıdır468. Bu nedenle kendisine bildirim ulaşmasına rağmen, makul sürede malın özelliklerini belirlemeyen alıcıya karşı satıcı, belirlediği özellikleriyle malı teslim ederek semenin ödenmesi talebinde bulunabilir ve mümkün olan diğer haklarını kullanabilir469. Alıcıya ulaşan bildirimin ardından beklenmesi gereken makul süre içerisinde ise satıcının kendisine tanınan haklarına başvurma yetkisi yoktur470. Alıcı, kendisine yapılan bildirimin ulaşmasının ardından malın özelliklerini belirleme yetkisini kullanırsa, bu belirleme satıcı için bağlayıcıdır471. Doktrinde alıcının bu yetkisini kullanmasının ne zaman sonuç doğuracağı tartışmalıdır; bir görüşe göre alıcı bildirimi yapmakla bu satıcı için bağlayıcı hale gelir472. Bizim de katıldığımız diğer görüşe göre alıcının bu bildirimi, satıcıya varmakla bağlayıcı hale gelecektir473. Kanaatimizce, alıcının kendisine tanınan makul süre içerisinde mallar üzerinde farklı bir belirleme yapması; malın özelliklerini belirlemeyi geciktirdiği için satıcının bu belirlemeyi yaptığı ve

1. Dava Türü:
Sözleşme İhlali Davası (Tazminat Davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında geçerli bir sözleşme bulunmaktadır.
- Alıcının, vade tarihinde ikame mal alımı yapmamış olması nedeniyle uğradığı zararlar gündeme gelmektedir.
- Geç teslim nedeniyle alıcı, zarar azaltma yükümlülüğünü yerine getirmemiştir.
- Sözleşme ihlali sebebiyle maddi zararlar hesaplanmakta ve tazminat talebi söz konusudur.

3. Hukuki Sorunlar:
- İhlalin sebebiyet verdiği zararların hesaplanması ve tazminatı.
- Alıcının zarar azaltma yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda, satıcının hakları.
- Sözleşmenin tarafları arasında yükümlülüklerin belirlenmesi ve özel hükümler.
- Zararın azaltılması ve tazminat miktarının saptanması.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Sözleşme ihlalinin niteliği ve tazminat tutarının belirlenmesi.
- Alıcının zarar azaltma yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği, bu hususta satıcının yükümlülükleri ve hakları.

5. Talepler:
- Alıcının uğradığı zararların tazmin edilmesi.
- Sözleşmeye bağlı hakların kullanılması ve gerekli indirimlerin yapılması.

listede belirtilen maddî tazminat miktarlarının (tüm başvuranlar bakımından toplam 9.679.799,26-Avro) ve yargılamalarda tüm başvuranlar tarafından yapılan masraf ve giderlere karşılık olarak toplam 25.000-Avro ödenmesine; üç aylık sürenin bittiği tarihten itibaren, ödeme gününe kadar, Avrupa Merkez Bankası’nın kısa vadeli kredilere uyguladığı marjinal faiz oranına üç puan eklemek suretiyle elde edilecek oranda, bahsedilen meblağlara basit faiz uygulanmasına; ihlâl bulgusunun tek başına, başvuranların uğradığı manevî zarar bakımından yeterli âdil tazmin teşkil ettiğine; başvuranların âdil tazmine ilişkin taleplerinin geri kalanının reddine karar verilmiştir. …AŞ hissedarı olan davacının, maddî zararının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açtığı davanın süre aşımı yönünden reddine ilişkin ... İdare Mahkemesi'nin kesinleşmiş kararının, mülkiyet ve mahkemeye erişim haklarını ihlal ettiğinin AİHM kararıyla tespit edildiğinden bahisle, yargılamanın yenilenmesi yoluyla kaldırılarak; maddî tazminat isteminin AİHM kararıyla karşılanmış olması dolayısıyla davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi, yargılama giderlerinin ve nispî vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya ödenmesine hükmedilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) "Adil Tazmin" başlıklı 41. maddesinde, "Eğer Mahkeme bu Sözleşme ve Protokollerin ihlâl edildiğine karar verirse ve ilgili Yüksek Sözleşmeci Taraf’ın iç hukuku bu ihlâlin sonuçlarını ancak kısmen ortadan kaldırabiliyorsa, Mahkeme, gerektiği takdirde, zarar gören taraf lehine âdil bir tazmin verilmesine hükmeder"; 46/1. maddesinde, "Yüksek Sözleşmeci Taraflar, taraf oldukları davalarda Mahkeme’nin verdiği kesinleşmiş kararlara uymayı taahhüt ederler." kuralı yer almıştır.AİHM İçtüzüğü'nün "Âdil tazminata ilişkin karar" başlıklı 75. maddesinde, "Daire ya da Komite'nin bir davada Sözleşme ya da Protokollerin ihlâlini tespit etmesi hâlinde, İçtüzüğün 60. maddesine uygun olarak belirli bir talepte bulunulmuşsa ve dava karara hazırsa, Sözleşme'nin 41. maddesinin uygulanması hakkındaki hüküm de aynı son kararda verilir; dava karara hazır değilse, Daire ya da Komite bu sorunu tamamen veya kısmen saklı tutar ve diğer usûl işlemlerine geçer." kuralına yer verilmiştir.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Yargılamanın yenilenmesi" başlıklı 53. maddesinin 1. fıkrasında, "Danıştay ile bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakkında, aşağıda yazılı sebepler dolayısıyla yargılamanın yenilenmesi istenebilir. ... ı) Hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması veya hüküm aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi." kuralına yer verilmiştir.HUKUKİ DEĞERLENDİRME:2577 sayılı Kanun'un 53. maddesi uyarınca, yargılamanın yenilenmesi, Danıştay ile bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakkında, maddede dokuz bent hâlinde sayılan durumların gerçekleşmesi hâlinde esas kararı vermiş olan mahkemeden talep edilebilmekte olup, hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme'nin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması da yargılamanın yenilenmesi sebepleri arasında sayılmıştır.Davacı tarafından, AİHM'nin Fellner ve Diğerleri/Türkiye kararı sonrasında yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulduğundan, AİHM kararlarının niteliği ve somut davaya ilişkin olarak verilen Fellner ve Diğerleri/Türkiye kararının incelenmesi gerekmektedir.AİHM, temyiz mahkemesi olmadığı için hukuk kurallarının maddî olay bağlamındaki yorumuyla kural olarak ilgilenmemektedir. Buna karşılık AİHM, iç hukukta idarî işlem ya da eylem veya mahkeme kararı olarak somutlaşan kamu gücü tasarruflarının Sözleşme veya eki protokollere uygunluğunu denetlemektedir. AİHM, kendisine yapılan başvuruları öncelikle kabul edilebilirlik açısından değerlendirdikten sonra, kabul edilebilir bulduğu başvurularda, tarafları dostane çözüm konusunda uzlaştırmaya çalışır. Böyle bir sonucun gerçekleşmesi durumunda başvuru sonuçlanmış olur. Ancak dostane çözüme ulaşılamadığı takdirde uyuşmazlığın esası hakkında Sözleşme'yle tanınan hak veya hakların ihlâl edilip edilmediğine karar verir.Sözleşmenin 46. maddesine göre, sözleşmeci devletler, taraf oldukları davalarda AİHM’nin kesinleşmiş kararlarına uymayı taahhüt ederler. AİHM’nin kararları, ancak sorumlu devlet tarafından uygulandığında sonuç doğurabilmekte olup sorumlu devlet, AİHM kararının gereğini yerine getirmek zorundadır.AİHM'nin ihlâlin varlığının tespitine ilişkin kararı, taraf devleti ihlâli ortadan kaldırma ve sonuçlarını giderme yükümlülüğü altına koymaktadır.Diğer taraftan, Sözleşme'nin 41. maddesi, ihlâller nedeni ile zarar gören taraf için âdil tazmin yolunu düzenlemektedir. AİHM'nin bu kapsamda maddî ve manevî tazminata hükmedebilmesi için, başvuranın tazminat talebinde bulunması gerekir. AİHM, sözleşmenin ihlâl edildiğine karar verdiğinde, aynı kararda, başvurucuya 41. madde uyarınca âdil tazminat verilip verilmemesi gerektiğini de incelemektedir. Bu konu bütünüyle Mahkemenin takdirindedir.AİHM, âdil tazmine ilişkin olarak yargılama masrafları, maddî tazminat ve manevî tazminat başlıkları altında hüküm kurmaktadır. AİHM tarafından, mâkûl, gerekli olan ve gerçekten yapılmış olan masrafların ödenmesine karar verilmektedir. Başvurucular tarafından ulusal mahkemeler önündeki yargılamalarda yapılan masraflar da talep edilebilmektedir. AİHM, bu tür yargılama masraflarının yalnızca Sözleşme'nin ihlâlini engellemeye ya da tazmin etmeye yönelik usûllerle ilgili olarak karşılanmasına hükmeder.Maddî zararın karşılanması için tazminata hükmedilmesi ise, başvurucunun Mahkeme'yi ihlâl

1. Dava Türü:
Sözleşme İhlali Davası (Tazminat Davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasındaki sözleşmeye dayanan maddi zararların tazmini talep edilmesi,
- Yargılamalarda masraf ve giderlerin talep edilmesi,
- Sözleşme ihlalinin AİHM kararı ile tespit edilmesi,
- İhlal sonucunda başvuranların maddi ve manevi zarar gördüğünün iddia edilmesi.

3. Hukuki Sorunlar:
- Sözleşme ihlalinin varlığı ve bunun tazmini,
- İhlalin sebep olduğu maddi ve manevi zararın miktarının tespiti ve tazminat talepleri,
- Tazminat miktarının belirlenmesi konusunda AİHM kararları çerçevesinde yapılacak değerlendirmeler,
- Davanın süre aşımı ve yargılamanın yenilenmesi talepleri ile ilgili yasal zemin.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- İhlal eden tarafın sorumluluğu ve tazminat miktarı,
- Davanın süre aşımına uğrayıp uğramadığı ve yargılamanın yenilenmesi gerekliliği.

5. Talepler:
- Tarafların ancak AİHM kararı doğrultusunda maddi tazminat taleplerinin kabul edilmesi,
- Yargılama masraflarının davalı tarafından karşılanması talebi.

istediği ve ilamı icra etmek yerine Sulh ve îbra Sözleşmesi’ni imzaladıkları anlaşılmıştır (Sözleşme 2.1). Sözleşme uyarınca: Davalı ... A.Ş tarafından, davacı ... A.Ş.'ye 350.000 EURO ödeme yapılması, ödemenin I) mahkemece ... lehine hükmedilen 500.000 EURO cezai şartı, II) 167.545,33 TL ... vekili lehine hükmedilen dava vekalet ücretini, III) 32.790,50 TL ... lehine hükmedilen yargılama giderini, IV) ... isimli internet sitesini ve V) ... tarafından otelde kullanılan ve mülkiyeti ...’e ait olan tüm demirbaş ve sair malzemeleri kapsayacağı öngörülmüştür (sözleşme 3.2). 350.000 EURO’nun ödenme anı ise (sözleşmede “Ödeme Tarihi” olarak belirtilen), davacı ...’in 3.3 madedede yer alan yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiği an olarak kararlaştırılmıştır (sözleşme 3.1). Bir diğer anlatımla 350.000 EURO’nun ödenmesi 3.3’te yer alan yükümlülüklerin yerine getirilmesine karşılık bir edim değildir. Yükümlülüklerin davacı şirket tarafından yerine getirilmesi ödeme anına ilişkin bir meseledir. Sözleşmede yer alan borçlara örnek olarak, kira borçlarının davacı şirket tarafından davalı şirket hesaplarına ödenmesi, otelin en geç ödeme tarihinde tahliye edilmesi, tüm demirbaşları eksiksiz biçimde davalı şirkete teslim edilmesidir. Kısacası; Davalı şirketin, davacı şirkete yapacağı 350.000 EURO’luk bedelin yukarıda belirtilen kalemlere karşılık ve bu kalemlerle sınırlı olmak üzere ödendiği, yalnızca lisans sözleşmesi akdedilmediği için lisans sözleşmesi kapsamında devredilmesi öngörülen ... internet sitesinin davalı şirkete devrinin gerçekleşmediği, davalı şirket tarafından 350.000 EURO’nun davacı şirkete ödendiği anlaşılmıştır. Sulh ve İbra Sözleşmesi’nin akdedilmesi ile taraflar ödeme tarihinde bir feragatname imzalamış ve mahkeme kararının tüm sonuçlarından (cezai şart, vekalet ücreti, yargılama gideri) karşılıklı olarak gayrikabili rücu feragat etmişlerdir. Sözleşmenin 3.3 maddesinde; Tarafların davacı şirketin grup şirketi olan ve alt lisans verme hakkını haiz bulunan dava dışı ... Şirketi’nin, davalı şirketin ödeme tarihinde, “...” ve “...” markalarının 3 yıl boyunca davalı şirket tarafından kullanılması ve otelin bu markalar altında işletilmesine imkan sağlayacak bir alt lisans sözleşmesi imzalaması konusunda anlaşmaya vardıkları görülmüştür. Sulh ve îbra Sözleşmesinde, davalı şirkete Lisans Sözleşmesi akdetme borcu yüklenmiş, davacı şirkete ise garantör konumunda olacağı hükme bağlanmıştır. İlaveten; Taraflar, Lisans Sözleşmesi için davalı şirket tarafından ödenecek ücreti (Lisans Kullanım Ücreti) Sulh ve İbra Sözleşmesi kapsamında kararlaştırmışlardır (Sözleşme 3.3, s. 8). Sulh ve İbra Sözleşmesi hükümlerinin Lisans Sözleşmesi için belirlendiğini, yani lisans sözleşmesinin varlığı halinde anlam ifade edeceğini vurgulamak gerekmektedir. Sulh ve İbra Sözleşmesinde yer alan lisans ücretine yönelik düzenlemeler aynen "...Kasa Marka (Lisans Veren’e) ait ‘...’ ve '...’ markalarının üç (3) yıllık süre boyunca (Lisans Süresi) Markaların ... tarafından en geniş anlamda ve her türlü hakkında sahip vaziyette Otel’de kullanılmasına ve Otel ’in Markalar altında işletilebilmesine imkân sağlayacak bir alt lisans sözleşmesi akdedilecektir. Lisans Sözleşmesi için ... tarafından ödenecek ücret ... ’ in otelden 6 aylık dönemde otelden elde ettiği gelirlerin (...) toplamından komisyonlar düşüldükten sonra kalan bakiye bedelin %5+KDV olup ilgili bedel ... tarafından ... ve/veya Lisans Veren' e ödenecektir. ... tarafından 1 yıllık süre içinde ödenen lisans kullanım ücretinin net 30.000 EURO ’nun altında kalması halinde, ..., l yıllık toplam lisans kullanım ücreti ile net 30.000 EURO arasındaki farkı 10 iş günü içinde fatura karşılığında Lisans Verene ödeyecektir. Hiçbir şüpheye mahal vermemek adına 3.3. maddesinde belirtilen işlemlerin 3.2. belirtilen ödeme işlemleriyle eş zamanlı gerçekleştirilecektir. " şeklindedir. Davacı şirket; Taraflar arasında imzalanan Sulh ve İbra Sözleşmesi’nde davalı şirketin, akdetmeyi üstlendiği Lisans Sözleşmesini akdetmemesi sebebi ile borca aykırı davrandığını ve ... Şirketi’nin (lisans veren) ile davalı şirketin akdetmediği lisans sözleşmesi sebebi ile kendisinin doğrudan zarara uğradığını iddia etmektedir. Davacı yanın talebi, üç yıllık lisans bedelinin ödenmesine ilişkindir. Anılan sözleşme hükmünden de anlaşıldığı üzere istem konusu lisans bedelinin, lisans verene ödeneceği öngörülmektedir. Lisans veren ise, dava dışı ... Anonim Şirketi'dir. Davacı tarafın ödemenin kendisine yapılması talebi ile davayı açma hakkının bulunmadığı kanaatine varılmıştır. TBK’nın, Borç İlişkilerinin İfa Edilmemesi üst başlıklı 112. maddesinde "Borç hiç veya gereği gibi ifa edilmezse borçlu, kendisine hiçbir kusurun yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alacaklının bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür. ” hükmü yer almaktadır. Sözleşmede üstlenilen borcun yerine getirilmemesi ile borcun ifa edilmemesi sözleşmesel ilişkilerde aynı anda sözleşmeye aykırılığı da gündeme getirmektedir. Sözleşmeye aykırılık, alacaklının uğradığı zararın borçlu tarafından giderilmesi yükümlülüğünü doğurur. Borçlunun sözleşmeden doğan akdi sorumluluğuna gidilebilmesi için dört şartın bir arada bulunması gerekir: Borca aykırı bir davranış olmalıdır (sözleşmenin ihlali), bir zarar doğmuş olmalıdır, sözleşmenin ihlali ile zarar arasında uygun illiyet bağı bulunmalıdır, borçlu sözleşmeyi kusurlu olarak ihlal etmelidir. Dava dilekçesinde; Davalı şirketin, Lisans Sözleşmesi’ni imzalamaktan vazgeçmesi sebebi ile Lisans Sözleşmesinin imzalanmamasından doğan asgari 90.000 EURO zararının ödenmesi, bu bedelin Lisans Sözleşmesinde Ödeneceği taahhüt edilmiş olan tutar olduğu ve bu zararın doğrudan doğruya davacı şirketin zararı olduğu beyan beyan edilmiştir. Davacının iddiası, davalı şirket tarafından üstlenilen borcun yerine getirilmemesi sebebi ile zarara uğradığıdır. Borcun hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi sonucu doğan zarar, müspet zarardır. Müspet zarar, edim borçlu tarafından yerine getirilse idi alacaklının malvarlığının olacağı

1. Dava Türü:
Sözleşme İhlali Davası (Tazminat Davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında geçerli bir Sulh ve İbra Sözleşmesi imzalanmış olması
- Davalı tarafından davacıya yapılması gereken 350.000 EURO'luk ödemenin gerçekleşmemesi
- Sözleşmeye göre davacının yükümlülüklerini yerine getirmiş olmasına rağmen, davalının sözleşme hükümlerine uymaması sonucu davacının zarara uğraması

3. Hukuki Sorunlar:
- Sulh ve İbra Sözleşmesi'nin geçerliliği ve bağlayıcılığı
- Davalı şirketin lisans sözleşmesini akdetmemesi nedeniyle ortaya çıkan zararın talep edilmesi
- Sözleşmedeki yükümlülüklerin ihlali ve bunun sonucu olarak davacı şirketin uğradığı zararın tazmini
- Borçlar Kanunu'nun ihlal edilen hükmü (m. 112) ve diğer ilgili maddelerin uygulanımı

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davalı şirketin lisans sözleşmesini akdetmeme sebebiyle davacının maruz kaldığı zararların miktarı
- İhlalin türü ve bunun davacının sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmesi ile ilgili olan bağ

5. Talepler:
- Davacı tarafın, 350.000 EURO’luk lisans bedelinin ödenmesini talep etmesi
- Davalı şirketin sözleşmeye aykırı hareketi nedeniyle tazminatın ödenmesi

başvurularda üçüncü dava bakımından Sözleşme’nin 6/1. maddesinin ihlâl edildiğine; davalı Devlet tarafından başvuranlara, üç ay içerisinde, ekli listede belirtilen maddî tazminat miktarlarının (tüm başvuranlar bakımından toplam 9.679.799,26-Avro) ve yargılamalarda tüm başvuranlar tarafından yapılan masraf ve giderlere karşılık olarak toplam 25.000-Avro ödenmesine; üç aylık sürenin bittiği tarihten itibaren, ödeme gününe kadar, Avrupa Merkez Bankası’nın kısa vadeli kredilere uyguladığı marjinal faiz oranına üç puan eklemek suretiyle elde edilecek oranda, bahsedilen meblağlara basit faiz uygulanmasına; ihlâl bulgusunun tek başına, başvuranların uğradığı manevî zarar bakımından yeterli âdil tazmin teşkil ettiğine; başvuranların âdil tazmine ilişkin taleplerinin geri kalanının reddine karar verilmiştir. … TAŞ hissedarı olan davacının, maddî zararının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açtığı davanın süre aşımı yönünden reddine ilişkin … İdare Mahkemesi'nin kesinleşmiş kararının, mülkiyet ve mahkemeye erişim haklarını ihlal ettiğinin AİHM kararıyla tespit edildiğinden bahisle, yargılamanın yenilenmesi yoluyla kaldırılarak; maddî tazminat isteminin AİHM kararıyla karşılanmış olması dolayısıyla davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi, yargılama giderlerinin ve nispî vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya ödenmesine hükmedilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) "Adil Tazmin" başlıklı 41. maddesinde, "Eğer Mahkeme bu Sözleşme ve Protokollerin ihlâl edildiğine karar verirse ve ilgili Yüksek Sözleşmeci Taraf’ın iç hukuku bu ihlâlin sonuçlarını ancak kısmen ortadan kaldırabiliyorsa, Mahkeme, gerektiği takdirde, zarar gören taraf lehine âdil bir tazmin verilmesine hükmeder"; 46/1. maddesinde, "Yüksek Sözleşmeci Taraflar, taraf oldukları davalarda Mahkeme’nin verdiği kesinleşmiş kararlara uymayı taahhüt ederler." kuralı yer almıştır.AİHM İçtüzüğü'nün "Âdil tazminata ilişkin karar" başlıklı 75. maddesinde, "Daire ya da Komite'nin bir davada Sözleşme ya da Protokollerin ihlâlini tespit etmesi hâlinde, İçtüzüğün 60. maddesine uygun olarak belirli bir talepte bulunulmuşsa ve dava karara hazırsa, Sözleşme'nin 41. maddesinin uygulanması hakkındaki hüküm de aynı son kararda verilir; dava karara hazır değilse, Daire ya da Komite bu sorunu tamamen veya kısmen saklı tutar ve diğer usûl işlemlerine geçer." kuralına yer verilmiştir.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Yargılamanın yenilenmesi" başlıklı 53. maddesinin 1. fıkrasında, "Danıştay ile bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakkında, aşağıda yazılı sebepler dolayısıyla yargılamanın yenilenmesi istenebilir. ... ı) Hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması veya hüküm aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi." kuralına yer verilmiştir. HUKUKİ DEĞERLENDİRME:2577 sayılı Kanun'un 53. maddesi uyarınca, yargılamanın yenilenmesi, Danıştay ile bölge idare, idare ve vergi mahkemelerinden verilen kararlar hakkında, maddede dokuz bent hâlinde sayılan durumların gerçekleşmesi hâlinde esas kararı vermiş olan mahkemeden talep edilebilmekte olup, hükmün, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme'nin veya eki protokollerin ihlâli suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması da yargılamanın yenilenmesi sebepleri arasında sayılmıştır.Davacı tarafından, AİHM'nin Fellner ve Diğerleri/Türkiye kararı sonrasında yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunulduğundan, AİHM kararlarının niteliği ve somut davaya ilişkin olarak verilen Fellner ve Diğerleri/Türkiye kararının incelenmesi gerekmektedir.AİHM, temyiz mahkemesi olmadığı için hukuk kurallarının maddî olay bağlamındaki yorumuyla kural olarak ilgilenmemektedir. Buna karşılık AİHM, iç hukukta idarî işlem ya da eylem veya mahkeme kararı olarak somutlaşan kamu gücü tasarruflarının Sözleşme veya eki protokollere uygunluğunu denetlemektedir. AİHM, kendisine yapılan başvuruları öncelikle kabul edilebilirlik açısından değerlendirdikten sonra, kabul edilebilir bulduğu başvurularda, tarafları dostane çözüm konusunda uzlaştırmaya çalışır. Böyle bir sonucun gerçekleşmesi durumunda başvuru sonuçlanmış olur. Ancak dostane çözüme ulaşılamadığı takdirde uyuşmazlığın esası hakkında Sözleşme'yle tanınan hak veya hakların ihlâl edilip edilmediğine karar verir.Sözleşmenin 46. maddesine göre, sözleşmeci devletler, taraf oldukları davalarda AİHM’nin kesinleşmiş kararlarına uymayı taahhüt ederler. AİHM’nin kararları, ancak sorumlu devlet tarafından uygulandığında sonuç doğurabilmekte olup sorumlu devlet, AİHM kararının gereğini yerine getirmek zorundadır.AİHM'nin ihlâlin varlığının tespitine ilişkin kararı, taraf devleti ihlâli ortadan kaldırma ve sonuçlarını giderme yükümlülüğü altına koymaktadır.Diğer taraftan, Sözleşme'nin 41. maddesi, ihlâller nedeni ile zarar gören taraf için âdil tazmin yolunu düzenlemektedir. AİHM'nin bu kapsamda maddî ve manevî tazminata hükmedebilmesi için, başvuranın tazminat talebinde bulunması gerekir. AİHM, sözleşmenin ihlâl edildiğine karar verdiğinde, aynı kararda, başvurucuya 41. madde uyarınca âdil tazminat verilip verilmemesi gerektiğini de incelemektedir. Bu konu bütünüyle Mahkemenin takdirindedir.AİHM, âdil tazmine ilişkin olarak yargılama masrafları, maddî tazminat ve manevî tazminat başlıkları altında hüküm kurmaktadır. AİHM tarafından, mâkûl, gerekli olan ve gerçekten yapılmış olan masrafların ödenmesine karar verilmektedir. Başvurucular tarafından ulusal mahkemeler önündeki yargılamalarda yapılan masraflar da talep edilebilmektedir. AİHM, bu tür yargılama masraflarının yalnızca Sözleşme'nin ihlâlini engellemeye ya da tazmin etmeye

1. Dava Türü:
Sözleşme İhlali Davası (Tazminat Davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında geçerli bir sözleşme yapılmış olması.
- Davalı Devlet'in, Türkiye Cumhuriyeti'nin bir tarafı olarak, Sözleşme’nin ihlâl edilmesi ve bu ihlâl nedeniyle başvuranların maddi zarar uğraması.
- İhlal nedeniyle tazminat talebinin ortaya çıkması.
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının yasal ve maddi etkisi.

3. Hukuki Sorunlar:
- Sözleşmenin geçerliliği ve tarafların yükümlülükleri.
- Sözleşme ihlalinin tespiti ve sonuçları.
- Uğranılan maddi zararın miktarı ve tazmini.
- Ödeme gününe kadar uygulanacak faiz ve tazminat talepleri.
- AİHM kararlarının uygulanması ve iç hukuk ile ilişkisi.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- İhlal eden tarafın sorumluluğunun değerlendirilmesi.
- Tazminat miktarının belirlenmesi ve faiz talepleri.

5. Talepler:
- Uygun maddi tazminatın talep edilmesi.
- İlgili AİHM kararının gereğinin yerine getirilmesi ve yargılama giderlerinin davalıdan tahsil edilmesi.

Advacato

Üyelikle kazançlarım nedir?

Gelişmiş Soru ve Cevap

Müvekkil takibi

Dilekçe yazma

Yapay zeka ile hukuk büromuz çok daha efektif ve verimli hale gelmiştir. Standartlarımızı çok daha yukarı çıkararak müvekkil memnuniyetimizi arttırdık.