Kira tespit davası açma süresi ne kadardır?

Kira tespit davasında kira bedeli nasıl belirlenir?

Kira tespit davasında bilirkişi incelemesi yapılır mı?

Kira tespit davası sırasında kiracı kira ödemeye devam eder mi?

Kira tespit davası kararı ne zaman yürürlüğe girer?

Emekli olduktan sonra çalışma durumunda emekli maaşında bir kesinti olur mu?

Konkordato sürecinde komiserin tarafsızlık ilkesini nasıl sağlaması beklenmektedir?

Kira tespit davası sonucunda belirlenen kira geriye dönük olarak uygulanabilir mi?

Kira tespit davası açan taraf hangi belgeleri sunmalıdır?

Kira tespit davası açıldığında uzlaşma mümkün müdür?

Kira tespit davası ile kira artış oranı nasıl belirlenir?

Satıcının aleyhine oluşan kur farkı nedir ve nasıl hesaplanır?

Kur farkından doğan zararlar, sözleşmede yer almıyorsa satıcıya yansıtılabilir mi?

Satıcının aleyhine oluşan kur farkı gider olarak muhasebeleştirilebilir mi?

Kur farkı zararlarının önlenmesi için satıcı hangi önlemleri alabilir?

Kur farkı nedeniyle satıcı ek ödeme talep edebilir mi veya alıcıyla anlaşma sağlayabilir mi?

İş kazası sonrası işverenin hukuki sorumlulukları nelerdir?

İş kazası bildirim süresi ne kadardır ve kim tarafından yapılmalıdır?

İş kazası geçiren çalışanın hakları nelerdir?

İş kazası tazminatı nasıl hesaplanır ve hangi koşullarda talep edilir?

İş kazası nedeniyle açılacak dava süreçleri nelerdir ve hangi belgeler gereklidir?

Muvazaalı işlem nedir ve hangi durumlarda ortaya çıkar?

Muvazaalı işlemler hukuken geçerli midir?

Muvazaalı işlemlerin ispatı nasıl yapılır?

Muvazaalı işlemler sonucunda zarar gören üçüncü kişiler hangi haklara sahiptir?

Muvazaalı işlemler iptal edilebilir mi ve dava süreci nasıl işler?

Trafik para cezasına nasıl ve hangi sürede itiraz edilebilir?

Trafik cezasına itiraz etmek için hangi belgeler gereklidir?

Trafik cezasına itiraz başvurusu nereye yapılır?

Kiraya veren, kira sözleşmesi bitmeden kiracıyı nasıl tahliye edebilir?

Trafik cezasına itiraz başvurusu sürecinde ne kadar süre içinde sonuç alınır?

Trafik cezasına itirazın reddedilmesi durumunda ne yapılabilir?

Kiraya verilen taşınmazın tahliyesi hangi durumlarda talep edilebilir?

Kiraya verilen taşınmazın tahliyesi için yasal süreç nasıl işler?

Kiracının kira ödememesi durumunda tahliye davası ne zaman açılabilir?

Kiracıya tahliye ihtarnamesi nasıl ve ne zaman gönderilmelidir?

Boşanma sürecinde çocuğun velayeti nasıl belirlenir?

Velayet davasında çocuğun görüşü ne kadar önemlidir?

Velayet hakkı anne veya babadan alınabilir mi? Hangi durumlarda alınır?

Ortak velayet nedir ve hangi koşullarda uygulanır?

Velayet hakkı olmayan ebeveynin çocukla kişisel ilişki kurma hakkı nasıl düzenlenir?

Miras paylaşımı nasıl yapılır ve yasal mirasçılar kimlerdir?

İş yerinde iş güvenliği ihlali durumunda işverenin ve işçinin sorumlulukları nelerdir?

Miras paylaşımında saklı pay nedir ve kimlere aittir?

Mirasçılar arasında anlaşmazlık olduğunda miras nasıl bölüşülür?

Miras paylaşımında mirasçılardan biri mirastan feragat edebilir mi ve bu durumda ne olur?

Mirasın reddi (reddi miras) nedir ve hangi sürede yapılmalıdır?

Tüketici, ayıplı mal veya hizmetle karşılaştığında hangi haklara sahiptir?

Tüketici şikayeti nasıl ve nereye yapılır?

Tüketici, aldığı ürünü kaç gün içinde iade edebilir?

Garanti süresi dolan bir ürün için tüketici hakları nelerdir?

Tüketici hakem heyetine başvuru süreci nasıl işler?

Sözleşme ihlali nedir ve hangi durumlarda gerçekleşir?

İşyeri kira sözleşmesinin sona ermesi durumunda kiracı hangi haklara sahiptir?

Sözleşme ihlali durumunda tarafların hakları nelerdir?

Sözleşme ihlali nedeniyle tazminat talep edilebilir mi?

Sözleşme ihlali durumunda dava süreci nasıl işler?

Sözleşmenin feshi hangi durumlarda mümkündür ve fesih süreci nasıl işler?

Çalışanların performans düşüklüğü durumunda işverenin yasal hakları nelerdir?

Şirket içi haksız rekabet nasıl önlenir ve bu durumda ne gibi yaptırımlar uygulanabilir?

İş yerinde mobbing (psikolojik taciz) iddiaları nasıl kanıtlanır ve hukuki süreci nasıl işler?

İşverenin işçiyi haklı nedenle işten çıkarması hangi durumlarda mümkündür?

İş yeri devri durumunda çalışanların hakları nasıl korunur?

Şirket ortaklarının kâr paylaşımında anlaşmazlık yaşaması durumunda hukuki çözüm yolları nelerdir?

Şirket içi mali usulsüzlükler tespit edilirse, işverenin izleyebileceği yasal adımlar nelerdir?

Çalışanların fazla mesai ücretleri ödenmediğinde ne gibi yasal haklar doğar?

Emeklilik yaşı nasıl belirlenir ve hangi şartlar sağlandığında emekli olunabilir?

Emeklilik için gerekli prim gün sayısı nedir ve bu sayı nasıl hesaplanır?

Emeklilik maaşı hesaplanırken hangi kriterler dikkate alınır?

Erken emeklilik şartları nelerdir ve kimler erken emeklilikten yararlanabilir?

Emekli maaşı artırımı nasıl yapılır ve hangi faktörlere bağlıdır?

Yurtdışında çalışanların Türkiye’de emekli olma hakları nelerdir?

Emekli maaşı bağlanma süresi ne kadar sürer ve bu süreç nasıl işler?

Malulen emeklilik için hangi şartlar gereklidir ve kimler başvurabilir?

Emeklilik başvurusunda gerekli belgeler nelerdir ve nasıl başvuru yapılır?

Kiracı, ev sahibine tazminat davası açabilir mi ve hangi durumlarda bu hakka sahiptir?

Ev sahibi, kendisi oturmak istediği gerekçesiyle kiracıyı tahliye edebilir mi?

Kademeli emeklilik nedir ve kimleri kapsar?

Konkordato sürecinde alacaklı eşitliğini bozucak şekilde sulh anlaşmalari yapılabilir mi?

Konkordato komiserinin görevleri ve yetkileri nelerdir?

Konkordato komiserinin alacaklılar kuruluyla olan iletişim sorumlulukları nelerdir?

Konkordato komiserinin mahkemeye sunmakla yükümlü olduğu raporların içeriği ne olmalıdır?

İhtiyaç sebebi ile tahliye davasında tek taşınmaz bulunması halinde tahliye edilebilir mi

Sözleşmelerde aldatma durumunda hangi yasal düzenlemelere başvurulabilir?

Milletlerarası yetki sözleşmelerinin geçerlilik şartları nelerdir?

Gabin iddiasında bulunmak için hangi yasal süreler dikkate alınmalıdır?

Milletlerarası derdestlik itirazı mümkün mü?

Bilirkişinin soyut verilerle rapor hazırlamasi durumunda bu rapor geçerli olur mu?

Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin görevleri nelerdir

Türk Ticaret Kanunu'na göre, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları nelerdir ve bu sorumlulukları ihlal etmeleri durumunda karşılaşabilecekleri yasal yaptırımlar nelerdir

Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin şirketi temsil etme yetkisi nasıl düzenlenmiştir ve bu yetkinin sınırları nelerdir

Türk Ticaret Kanunu kapsamında, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin seçimi, görev süreleri ve görevden alınma koşulları nasıl belirlenmiştir?

Yönetim kurulu üyelerinin bireysel ve müteselsil sorumluluğu arasındaki fark nedir ve hangi durumlarda hangi sorumluluk türü uygulanır

Yönetim kurulu üyelerinin sorumluluk sigortası nedir ve bu sigorta türünün avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğunun sınırları nelerdir ve hangi durumlarda sorumluluktan kurtulabilirler

türk ticaret kanunu uyarınca anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları ile limited şirketlerdeki müdürler arasındaki fark nedir

Bir şirkette görevli mağaza çalışanlarının yaka kartı takıyor olmaları kişisel verileri ihlal eder mi?

Yaka kartında yer alan bilgiler, üçüncü şahıslar tarafından kötüye kullanılırsa işveren bundan sorumlu tutulabilir mi

Yaka kartı uygulaması, belirli sektörler veya iş kolları için zorunlu bir uygulama mıdır, yoksa tamamen işverenin inisiyatifinde midir

Çalışanlar, yaka kartı takmayı reddederlerse işveren ne gibi yaptırımlar uygulayabilir ve bu durum iş akdinin feshine kadar gidebilir mi?

1.903.578,04 Euro alacağının şimdilik 1.000 Euro'nun faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalıların müvekkil şirketin Nisan 2019 tarihinde davalılara gönderdiği yazılı ihtarname sonrası temerrüde düştükleri 19/02/2019 tarihten itibaren İtalya'da imzalanan müteselsil kefalet sözleşmesine yer alan temerrüt faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, davalılardan ... Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin adına kayıtlı tüm taşınmazlarının tapu kaydı üzerine "davalı" şerhi düşülmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. SAVUNMA : Davalı ... Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili cevap dilekçelerinde özetle; davacı şirket ve davaya konu edilen alacak için dosyaya sunulan kredi sözleşmeleri ve kefalet taahhütlerinden de anlaşılacağı üzere davanın İtalya Aosta Mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, Roma Aosta Mahkemesinde 891/2020 Esas numarası ile 1.903.765,79 Euro alacağın tahsili amacı ile davalılar aleyhine alacak davası açıldığını, açılan davanın Aosta Mahkemelerinde yargılamanın devam ettiğini, davanın açılmaması, derdestlik nedeni dava şartı olduğundan reddini gerektirdiğini, ayrıca davacının MÖHUK m. 48 uyarınca yabancılık teminatı göstermesi gerektiğini, esasa ilişkin olarak ise; davacı şirket tarafından ...'ya ipotek teminatlı iki adet kredi kullandırıldığını ve 28/07/2016 tarihinde 2.02B6.5502 sayılı kredi sözleşmeleri imzalandığını, kullanılan kredi miktarı toplam 4.000.000,00 Euro olduğunu, Kredi sözleşmeleri öncesi 11.07.2016 tarihinde, bu kredinin teminatı olmak üzere ... yönetim kurulu başkanı ...'un şahsı adına ve ...nın o tarihte %70 hissedarı olan ... Gıda A.Ş adına temsilen kefalet taahhütnamesi yani garanti mektubu imzaladığı ve bu sebeple müvekkil şirket ... Gıda A.Ş nin borçtan sorumlu olduğu iddia edildiğini ancak bu garanti mektubu nedeni ile müvekkili şirketin borçlu olmasının mümkün olmadığını, 11.07.2016 tarihinde ...'un ... Gıda A.Ş'yi tek başına atacağı imza ile temsil yetkisi bulunmadığını, ...'un ... Gıda A.Ş. adına Garanti Mektubu''nu imzalama yetkisine ilişkin olarak uyuşmazlığın esası açısından önem arz eden bir husus da yönetim kurulunun önemli miktardaki şirket varlıklarının toptan satışı anlamına gelebilecek işlem yapma yetkisi bulunmadığını, bu nedenle genel kurul onayı olmadan yapılan işlemin geçerli bir işlem olmadığını, davacı tarafından gönderildiği iddia edilen ihtarnamelerin müvekkiline ulaşmadığını, müvekkilinin borçlandırma yeteneğine sahip olmayan garanti mektubu nedeni ile müvekkili şirketin sorumlu tutulmaması gerektiğini savunmuş öncelikle usule ilişkin itirazları değerlendirilerek derdestlik ve yetki itirazları doğrultusunda davanın reddine, aksi takdirde usule ve hukuka aykırı mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. YARGILAMA VE GEREKÇE : Dava, davacı tarafından dava dışı İtalya'da mukim şirkete kullandırılan krediye davalılarca verilen garanti işleminden kaynaklanan bakiye alacağın tahsili istemine ilişkindir. Arabuluculuk son tutanağı, kredi sözleşmeleri örneği, kefalet sözleşmesi örneği, iflas kararı örneği, ihtarname örnekleri, ticaret sicil gazete örnekleri, İtalya Aosta Mahkemesi dava dilekçesi örneği ve diğer bilgi belgeler dosyada mevcuttur. Davalı yan cevap dilekçesinde; taraflar arasında Roma Aosta Mahkemesinin 891/2020 sayılı dosyasında dava konusu, sebebi ve talep sonucu aynı olan dava olduğunu bildirerek, derdestlik dava şartı itirazında bulunmuştur. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 12.11.2012 tarih ve 2011/9084 Esas-2012/17943 Karar sayılı ilamına göre; Türk Hukuku bakımından, Türk Mahkemelerinde açılmış bir davada, yabancı mahkemede açılmış bir dava ileri sürülmek suretiyle derdestlik (yabancı derdestlik) itirazında bulunulamayacağı hususunda doktrin ittifak içerisinde olup Dairemizin uygulaması da aynı yöndedir (Dairemizin 6.3.1985 gün ve 123-1209 sayılı vb. kararları). Derdestlik itirazına konu davanın açıldığı Azerbaycan Cumhuriyeti ile ülkemiz arasında, bu nitelikteki itirazların akit taraf mahkemelerinde karşılıklı olarak ileri sürülebileceğine dair uluslararası bir antlaşma da bulunmamaktadır. Şu halde, mahkemece, derdestlik itirazının reddiyle işin esasına girilerek sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru olmamış, davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir. Yüksek mahkemenin yukarıda alıntılan kararında işaret edildiği üzere, Türk Mahkemelerinde açılmış bir davada, yabancı mahkemede açılmış bir dava ileri sürülmek suretiyle derdestlik itirazında bulunulamayacağı anlaşılmakla, davalı yanın derdestlik dava şartı itirazının reddine karar verilmiştir. Davalı yan, davacı şirket ve davaya konu edilen alacak için dosyaya sunulan kredi sözleşmeleri ve kefalet taahhütlerinden de anlaşılacağı üzere iş bu davanın Roma Aosta Mahkemelerinde görülmesi gerektiğini bildirerek süresi içinde yetki itirazında bulunmuştur. Davacı şirket ile dava dışı ... arasında 28.07.2016 tarih-2.02.B6.0501 numaralı ve 28.07.2016 tarih-2.02.B6.0502 numaralı ipotekli kredi sözleşmelerin "Şikayetler ve ihtilafların yargı harici yollarla çözülmesi" başlıklı 13. maddesinde ve yine kredilerin davacı şirket yönetim kurulu kararı ile ... ..'dan, ... ...s.rl.'ye devri sırasında imzalanan 10 Mayıs 2018 tarihli sözleşmenin 6. maddesinde; belirli hallerde Finansal Banka Hakemliğine (ABF) şikayet yoluna gidileceği, bildirilen belirli hallerde de ABF'ye gitmeden yetkili hakimin bulunduğu yerdeki bir arabuluculuk kurumuna başvurulacağı belirlenmiştir. Aynı maddenin 4 nolu bendinde de; olası yargı yolunun başlatılabilmesi için ATF ya da Arabuluculuğun ön koşul olduğu tespit edilmiştir. Dosyanın tarafları arasında akdedildiği ileri sürülen 11 Temmuz 2016 ve 17 Mart 2017 tarihli her iki kefalet taahhütnamesinde de "İş bu müteselsil borçluluk ve kefalet taahhütnamesinin akdedilmesini, yürütülmesini ve sonlandırılmasını düzenleyen İtalyan hukukuna tabi olup, aynı

1. Dava Türü:
Milletlerarası Özel Hukuk kapsamında Derdestlik İtirazı Davası

2. Temel Olaylar:
- Türkiye'de açılan bir davanın konusuyla aynı olan başka bir davanın İtalya'da daha önce açılmış olması
- Türkiye'deki davada, davalı tarafından yabancı mahkeme kararına atıfta bulunularak derdestlik itirazında bulunulması
- Davalıların, önceki davada aynı borç üzerinden 1.903.578,04 Euro alacak üzerinden karşı dava açtıklarını belirtmesi

3. Hukuki Sorunlar:
- Milletlerarası derdestlik itirazının Türk hukukundaki yasal dayanağının belirlenmesi
- 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un (MÖHUK) 48. maddesinin yorumlanması ve uygulanması
- İtalya'da devam eden davanın tanınabilirliğinin tespiti ve bu yöndeki itirazların geçerliliği
- Derdestliğe ilişkin itirazların Türk mahkemesi tarafından nasıl değerlendirileceği

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davanın açıldığı mahkemenin yetkisi ve aşamalara dair derdestlik itirazının değerlendirilmesi
- Yabancı mahkemede görülen davanın geçerliliği ve Türk mahkemesinin bu davayı işlemesi halinde getireceği hukuki sonuçlar

5. Talepler:
- Türkiye'de açılan davada derdestlik itirazı sonucunda davanın reddini talep etme
- Yabancı mahkemedeki davanın geçerliliğinin değerlendirilmesini ve Türk mahkemesinde işlemlerin durdurulması talebi

sürülen yetki itirazı neticesinde dikkate alabileceği yönündeki ayrıntılı açıklamalar için bkz. Erten, Kişi Halleri, s. 169 vd. 275 b. MÖHUK m. 41 Düzenlemesinin Milletlerarası Derdestlik Bakımından Değerlendirilmesi 5718 sy. MÖHUK’ta milletlerarası derdestlik durumunda mahkemelerin ne yönde karar vermesi gerektiğini düzenleyen genel bir kural yer almamaktadır. Yabancı ülkede derdest bulunan bir davanın Türk mahkemeleri önünde ikinci defa açılması halinde, böyle bir durum karşısında ne yönde karar vermesi gerektiği hususunda hakim, yabancı ülkede derdest olan Türklerin kişi hallerine ilişkin bir davanın Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi üzerindeki etkisinin düzenlendiği MÖHUK m. 41’den yardım alabilecektir. Öncelikle belirtilmelidir ki, bir Türk mahkemesi önünde açılmış ve görülmekte olan Türklerin kişi hallerine ilişkin yabancılık unsuru içeren bir davanın, ikinci defa başka yerdeki bir Türk mahkemesi önünde açılması halinde bu durum, milletlerarası derdestlik teşkil etmez. Milletlerarası derdestliğin doğması için, aynı davanın farklı ülkelerdeki yetkili mahkemeler önünde açılmış ve halen görülüyor olması gerekir. Yabancılık unsuru içeren Türklerin kişi hallerine ilişkin bir davanın, MÖHUK m. 41’de sayılan mahkemelerden birinde açılmasının ardından, yine bu madde hükmünde örneğin bir alt basamakta sayılmış olan diğer bir mahkemede ikinci defa açılması, ya da taraflardan birinin maddenin son basamağında sayılmış olan mahkemelerden olan İzmir mahkemelerinde, diğer tarafın ise İstanbul mahkemelerinde dava açması bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Görüldüğü üzere burada artık, her iki dava da MÖHUK m. 41’e göre belirlenen Türk mahkemeleri önünde açılmıştır. Böyle bir durumda, HMK’daki derdestlik hükümlerine başvurulması gerektiği ortadadır1184. Keza davalar her ne kadar yabancılık unsuru içerse de burada sorun, davaların her ikisinin de Türk mahkemeleri önünde açılması sebebiyle, hangi yerdeki Türk mahkemesi önünde uyuşmazlığın nihai olarak çözümleneceğidir1185. MÖHUK m. 41 hükmü, mülga MÖHUK m. 28’e göre Türklerin kişi hallerine ilişkin uyuşmazlıklar bakımından daha geniş bir yetki kuralı benimsemiştir. Mülga madde 28’de yer alan bazı sınırlamalar MÖHUK m. 41’de yer almamaktadır. Yukarıda 1184 Aynı yönde bkz. Erten, Kişi Halleri, s. 165. 1185 Erten, Kişi Halleri, s. 165. 276 bahsedildiği üzere, MÖHUK m. 41 ve mülga Kanun m. 28 arasındaki en önemli farklılık, madde hükmünden çıkarılan “Türkiye’de ikametgâhı bulunmayan” ibaresinden kaynaklanmaktadır. Bu değişiklik ile birlikte, ilgili milletlerarası yetki kuralının uygulanması için artık kişi hallerine ilişkin dava açılmış olan Türk vatandaşının yerleşim yerinin Türkiye dışında olması koşulu kaldırılmış olmaktadır. İlaveten bu değişikliğe paralel olarak, 28. maddede yer alan ve Türk vatandaşlarının ikamet ettikleri ülke mahkemesinde dava açmamış veya açamamış olmaları koşulu da değişikliğe uğramıştır. Önceki madde düzenlemesiyle, yalnızca yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının bu ikamet ettikleri ülke mahkemelerinde dava açmış olmaları halinde, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisi kişi hallerine ilişkin böyle bir davada tesis edilmeyeceğinden dolayı aynı davanın ikinci defa Türk mahkemelerinde açılması engellenebilirken, MÖHUK m. 41 düzenlemesinde maddenin uygulanması bakımından Türk vatandaşlarının Türkiye dışında ikamet etmesi koşulu kaldırıldığından dolayı, yerleşim yeri hangi ülkede olursa olsun ve hangi yabancı devlet mahkemesinde dava açıldığı fark etmeksizin, Türk vatandaşlarının kişi hallerine ilişkin bir davanın her hangi bir yabancı ülke mahkemesinde önceden açılmış olması halinde, m. 41 gereğince Türk mahkemelerinin söz konusu dava bakımından milletlerarası yetkisinden artık söz edilemeyecektir. Diğer bir deyişle, maddede söz konusu değişikliğin yapılması ile birlikte bir yandan Türk vatandaşlarının kişi hallerine ilişkin bir davanın yurt dışındaki her hangi bir ülke mahkemesinde açılabilmesi imkânı getirilmiş, diğer yandan da yabancı bir ülke mahkemesinde bu davanın açılması durumunda artık Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinden söz edilemeyeceğinden dolayı, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkili olduğu durumlar daraltılmıştır. Madde düzenlemesinin 5718 sayılı MÖHUK’la birlikte söz konusu değişikliğe uğramış olması, bazı problemlerin doğmasına yol açabilmektedir. Öncelikle, Türk vatandaşlarının kişi hallerine ilişkin davaların yurt dışında her hangi bir mahkemede açılabilmesine imkân verilmesiyle birlikte, yabancı mahkemenin bulunduğu devlet ile her hangi bir bağın olup olmadığı araştırılmaksızın davanın açılabilmesi mümkün hale gelmiştir1186. Yeni düzenleme ile birlikte artık, Türk vatandaşlarının yerleşim yerinin yurt dışında olup olmadığına ve davanın açıldığı ülkenin kişinin yurtdışındaki yerleşim 1186 Çelikel/Erdem, s. 599. 277 yeri mahkemesi olup olmadığına bakılmaksızın, Türk vatandaşının kişi hallerine ilişkin davanın istenilen yabancı devlet mahkemesinde açılabilmesi mümkündür. MÖHUK m. 41 ile yabancı ülkede açılan davanın “ikamet edilen ülke mahkemesinde” açılması şartı kaldırılırken yerine sınırlayıcı başka bir şart, ilk davanın açıldığı yabancı mahkeme ile taraflar ve dava arasında her hangi bir bağlantı kıstası getirilmemiştir1187. Bu, önemli bir eksikliktir1188. Böyle bir durumun, mülga Kanun m. 28 yürürlükte olduğu zamanlardan itibaren amaçlanan Türk vatandaşlarını koruma gayesine aykırı sonuçlar doğurabileceği ortadadır. Bu düzenleme ile birlikte, Türklerin kişi hallerine ilişkin bir davanın ülke dışında taraflar veya dava ile hiçbir ilgisi bulunmayan yabancı bir mahkemede açılabilmesi ve bu yabancı ülkede açılmış olan derdest dava sebebiyle Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin doğmasının engellenmesi mümkün hale gelmiştir. Fakat unutulmamalıdır ki, taraflar ve dava ile gerçek anlamda irtibatı bulunmayan yabancı bir mahkemede davanın görülmüş olması, ileride bu yabancı mahkemece verilecek kararın Türkiye’de tenfizinin engellenmesine yol açabilir (MÖHUK m. 54/1-b). Söz konusu

1. Dava Türü:
Milletlerarası Özel Hukuk kapsamında Derdestlik İtirazı Davası

2. Temel Olaylar:
- Yabancı bir mahkemede açılmış olan bir davanın, aynı konuda Türkiye'de açılmış olan bir davayla çelişmesi
- Türk mahkemeleri önünde daha önce açılmış bir davanın, başka bir Türk mahkemesi önünde tekrar açılma durumunun bulunması
- Türk mahkemelerinde milletlerarası derdestlik sorununun ortaya çıkması

3. Hukuki Sorunlar:
- Milletlerarası derdestlik itirazının hukuki çerçevesinin belirlenmesi
- MÖHUK m. 41 hükmünün uygulanması ve iyi incelemenin gerekliliği
- Çifte davanın varlığında, Türk mahkemesinin yargı yetkisinin nasıl belirleneceği

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Yabancı ülkedeki davanın, Türk mahkemeleri önünde açılmış olan davaya etkisinin değerlendirilmesi
- İki farklı ulusal mahkeme önünde devam eden davalar arasındaki yetki tespitinin yapılması

5. Talepler:
- Yabancı mahkemede açılmış olan davanın dikkate alınarak Türk mahkemesinin yetkisinin belirlenmesi
- Mevcut dosyanın durumuna ve milletlerarası derdestlik itirazının sonuçlarına göre gerekli yasal prosedürlerin uygulanması

2. Hukuk Dairesi 2009/13541 E., 2010/11899 K. BOŞANMA DAVASI DERDESTLİK İTİRAZI TENFİZ 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 187 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü. 1-Davalı, davacı tarafından daha önce Kanada'da boşanma davası açıldığını ileri sürerek süresi içinde derdestlik itirazında bulunmuş, mahkemece, nyabancı mahkemede açılmış ve görülmekte olan davanın varlığından" bahisle derdestlik sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir. Derdestlik itirazının geçerli olabilmesi için aynı davanın iki defa ayrı ayrı açılmış olması gerekir. Aynı davadan, tarafları, konusu ve dava sebeplerinin aynı olması anlaşılır. Dava sebepleri farklı ise aynı davanın varlığından söz edilemez. Yabancı mahkemede açılmış ve görülmekte olan davanın derdestlik itirazına esas alınabilmesi için, dava sebeplerinin aynı olması yetmez. Yabancı mahkeme kararının Türkiye'de tenfiz kabiliyetinin olması ve bu hususa ilişkin davanın görüldüğü yabancı Devlet ile Türkiye arasında anlaşmanın bulunması veya Türk Milletlerarası Özel Hukuku'nda bir düzenlemenin varlığı da gerekir. Aksi halde Türk Mahkemesinde derdestlik itirazında bulunulamaz. Dava sebepleri aynı olmadığı gibi, bu hususta Kanada ile Türkiye arasında bir anlaşma da bulunmamaktadır. Yabancı mahkemede açılmış ve görülmekte olan boşanma davasının sonradan başvurulan Devlette derdestliğe esas alınabilmesine imkan veren "Evlilik Bağına İlişkin Kararların Tanınması Hakkındaki Sözleşmeye" Kanada da taraf olmadığına göre, yabancı mahkemedeki boşanma davasının derdestliğe esas alınması doğru bulunmamıştır. O halde derdestlik itirazının reddi ile işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır. 2-Kabule göre de; Derdestlik itirazının kabulü halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi (HUMK md. 194) gerekirken ret kararı verilmesi de usul ve yasaya aykırıdır. Sonuç: Temyiz edilen hükmün yukarıda 1. bentte gösterilen nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 15.06.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.

1. Dava Türü:
Milletlerarası Özel Hukuk kapsamında Derdestlik İtirazı Davası

2. Temel Olaylar:
- Türkiye'de açılan bir davanın konusuyla aynı olan başka bir davanın yabancı bir ülke mahkemesinde daha önce açılmış olması
- Davalının, Türkiye'de açılan davada milletlerarası derdestlik itirazında bulunması
- Yabancı mahkemede açılan davanın Türkiye'de tanınabilir bir karar verme olasılığının bulunması

3. Hukuki Sorunlar:
- Milletlerarası derdestlik itirazının Türk hukukundaki yasal dayanağı
- Yabancı mahkeme kararının Türkiye'de tanınabilir olup olmadığının değerlendirilmesi
- Derdestlik itirazının geçerliliği ve aynı davanın varlığı konusundaki kriterler
  
4. Uyuşmazlık Konuları:
- Yabancı mahkemede açık bir davanın Türkiye'deki dava ile benzerlik taşıyıp taşımadığı
- Derdestlik itirazının kabulü durumunda davanın usulden reddedilip edilmeyeceği 

5. Talepler:
- Derdestlik itirazının reddi
- Türk mahkemesinde davanın esasının incelenmesi

yokluğundan usulden reddi gerekmektedir278. 4.3.3. Derdestliğin Tespiti Halinde Kurulacak Hüküm HMK m.138279 gereğince mahkemenin derdestlik itirazını dava şartı olması sebebiyle ilk itirazlardan önce inceleyip hüküm kurması gerekmektedir280. Böylece ikinci mahkemenin derdestliği tespit etmesi halinde HMK m. 115/f. 2/c. 1’e göre önündeki davayı usulden reddetmesi gerekmektedir281. İkinci yargılamaya bakan mahkeme ile birinci yargılamaya bakan mahkeme aynı ise o zaman derdestliğin varlığı dosya üzerinden incelenecek, yok eğer farklı mahkemelerde görülen yargılama ise bu durumda ikinci mahkeme birinci mahkemeden davanın tarafları, konusu ve sebebi bakımından bilgi talebinde bulunacak gelen bilgiye bağlı olarak derdestlik durumu tespit edilecektir282. Mahkemece derdestliğe ilişkin itirazın reddedilmesi halinde mahkemenin bu konuda karar vermesi gerekmekte olup anılan karar ara karar olmasından ötürü ancak dosya esası hakkında verilen hükümle birlikte kanun yoluna başvurusu yapılabilecektir283. 272 Ansay, s.211. HUMK döneminde, derdestlik her ne kadar kanunda ilk itiraz olarak düzenlenmişse de, derdestliğin hukuki yarara ilişkin olmasından kaynaklı olarak dava şartı olması gerektiği ifade edilmiştir. Bkz.: Kuru, Hukuk Muhakemeleri, s.4244; 273 Pekcanıtez, Pekcanıtez Usul, s.1182; Çelikel/Erdem, s.664; Bayraktaroğlu Özçelik, Paralel Dava, s.274; Erdoğan, Milletlerarası Derdestlik, s.1861; Özel/Erkan/Pürselim/Karaca, s.669. 274 Tanrıver, Medeni Usul, s.360-361; 275 Şanlı, Ticari Akitler, s.190; Tanrıver, Medeni Usul, s.715. 276 HMK m.115/f. 1:” Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.” 277 Tanrıver, Medeni Usul, s.715; Çelikel/Erdem, s.665; Özel/Erkan/Pürselim/Karaca, s.668-669. 278 Postacığlu/Altay, s.436; Özel/Erkan/Pürselim/Karaca, s.668-669; Tanrıver, Medeni Usul, s.716. 279 HMK m.138: “Mahkeme, öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verir; gerektiği takdirde kararını vermeden önce, bu konuda tarafları ön inceleme duruşmasında dinleyebilir.” 280 Tanrıver, Medeni Usul, s.716. 281 Postacıoğlu/Altay, s.436; Çelikel/Erdem, s.664; Tanrıver, Medeni Usul, s.716. 282 Arslan/Yılmaz/Taşpınar/Hanağası, s.366; Tanrıver, Medeni Usul, s.716. 283 Kuru, Hukuk Muhakemeleri, s.4247; Tanrıver, Medeni Usul, s.716; Arslan/Yılmaz/Taşpınar/Hanağası, s.366. 40 4.4. MÖHUK Kapsamında Milletlerarası Derdestlik Yukarıda başta derdestlik kavramı akabinde ise HMK bağlamında derdestlik kurumu ele alınmıştır. Derdestlik kavramsal açıdan milletlerarası derdestliğin nüvesini oluşturmaktadır284. Ancak iç hukuktaki derdestlik aynı ülke içerisindeki mahkemeler arasındaki ilişkiyle alakalıyken, milletlerarası derdestlik farklı ülke mahkemeleri arasındaki ilişkiye ilişkindir285. 4.4.1. Milletlerarası Derdestlik Kavramı Milletlerarası derdestlik kavramı derdestlik durumunun yabancı ülke mahkemesi ile Türk mahkemesi arasında söz konusu olması halinde karşımıza çıkmaktadır286. Yani milletlerarası derdestlik kavramını aynı davanın aynı anda yabancı iki mahkeme arasında derdest olması hali için kullanmaktayız287. Gerek iç hukukta mahkemelere ilişkin usul kurallarını düzenleyen HMK’da gerekse yabancılık unsuru barındıran uyuşmazlıklara ilişkin yargılamalarda uyulması gereken usul kurallarını düzenleyen MÖHUK’ta milletlerarası derdestliği doğrudan düzenleyen bir hükmün varlığına rastlanılmamaktadır288. Karşılaştırmalı hukuka da bakıldığında milletlerarası derdestlik konusunda yeknesak bir uygulama ile karşılaşılmamaktadır289. 4.4.2. MÖHUK m. 41 ve m. 47 Bağlamında Milletlerarası Derdestlik Türklerin kişi hallerine ilişkin davaları düzenleyen MÖHUK m. 41’e göre: “Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür.” Anılan hükmün mevhumu muhalifinden Türklerin kişi hallerine ilişkin davaların yabancı ülkede açılması halinde Türkiye’de konu, sebep ve dava tarafı bakımından aynı davanın açılamayacağı sonucuna varılmaktadır290. Doktrinde yer alan bir görüşe göre burada aynı davanın Türk mahkemesinde açılması halinde milletlerarası derdestlik itirazı ileri 284 Sökmen Güler, Derdestlik, s.198. 285 Sökmen Güler, Derdestlik, s.198; Erdoğan, Milletlerarası Derdestlik, s.1857; Erdoğan, Yer Bakımından, s.163; Ağaoğlu, Şirket, s.156-157. 286 Sökmen Güler, Derdestlik, s.215; Özel/Erkan/Pürselim/Karaca, s.668. 287 Sökmen Güler, Derdestlik, s.23; Erk, s.108; Cremades/Madelena, s.510. 288 Özel/Erkan/Pürselim/Karaca, s.668-669; Şanlı/Esen/Ataman Figanmeşe, s.562; Şensöz Malkoç, s.15,48; Şanlı, Ticari Akitler, s.190; Çelikel/Erdem, s.665; Tekinalp, s.393; Doğan, Milletlerarası Özel , s.84; Sargın, Fügen, Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Anlaşmaları, Yetkin Yayınları, 1. Baskı, Ankara, 1996, s.188; Tekinalp, s.393-394; Can/Tuna, Milletlerarası Usul, s.208; Bayraktaroğlu Özçelik, Paralel Dava, s.275; Ekşi, Yetki, s.201; Doğan, Yabancı Derdestlik , s.135; Nomer, Milletlerarası Yetki,s.344; Erdoğan, Milletlerarası Derdestlik, s.1861; Erdoğan, Yer Bakımından, s.177; Canbeldek Akın, Milletlerarası Derdestlik, s.61. 289 Ekşi, Yetki, s.194-195; Doğan, Yabancı Derdestlik, s.126. 290 Çelikel/Erdem, s.665; Bayraktaroğlu Özçelik, Paralel Dava, s.323. 41 sürülecektir291. Doktrinde yer alan bir başka görüşe göre ise MÖHUK m. 41 hükmü ile derdestlik değil yetki şartı düzenlenmiştir, şöyle ki anılan hüküm ile Türk mahkemesinin yetkisi yabancı mahkemede dava açılmaz yahut açılamazsa bu durumda ortaya çıkacaktır292. Bu durumda aynı dava yabancı bir ülkede açıldığında, milletlerarası derdestlik değil Türk mahkemelerinin yetkisizliği söz konusu olacaktır293. Yetki anlaşması ve sınırları başlıklı MÖHUK m. 47/f. 1’e göre:

1. Dava Türü:
Milletlerarası Derdestlik İtirazı (Usul Hukuku Davası)

2. Temel Olaylar:
- Davacı tarafından Türkiye'de açılan bir davanın varlığı.
- Davalı tarafın, benzer bir davanın yurtdışında daha önce açıldığını ileri sürdüğü iddiası.
- Davalı tarafından Türkiye'deki mahkemeye milletlerarası derdestlik itirazında bulunulması.

3. Hukuki Sorunlar:
- Milletlerarası derdestlik itirazının değerlendirilebilmesi için gerekli şartların incelenmesi; bu şartlar arasında, davaların taraflarının ve konularının aynılığı, yabancı mahkemenin yetkisi, daha önce açılma durumu, tanıma ve tenfiz şartları, karşılıklılık ilkesi, makul süre gerekliliği ve kamu düzenine aykırılık bulunması gerekmektedir.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davaların aynı olup olmadığının tespiti.
- Yabancı mahkemenin, Türk hukuku çerçevesinde yetkili olup olmadığının belirlenmesi.

5. Talepler:
- Mahkemeden, yukarıda belirtilen milletlerarası derdestlik ile ilgili şartların detaylı bir şekilde incelenmesi ve itirazın bu çerçevede değerlendirilmesi talep edilmektedir.

kambiyo senetlerine özgü yolla 16 Ekim 2009 tarihinde icra takibi başlattığı, dosya içinde kıymet takdirleri bulunduğu, davacıya ait taşınmazın 24/10/2014 tarihinde satıldığı, satış bedeli için sıra cetveli yapılmak üzere....icra müdürlüğüne gönderildiği görülmüştür. Takibe konu senedin 07/04/2009 tanzim, 01/09/2009 vade, 500.000,00 TL bedelli, keşidecisinin davacı, lehtarın ise davalı olduğu, konusunun gayrimenkul satışı olduğu ve nakden düzenlendiği görülmüştür. Cevap dilekçesi ekinde sunulan Almanya'daki Tübingen Eyalet Mahkemesi'ne 31 Ocak 2014'de verilen dava dilekçesinde davacının ..., davalının ... olduğu, iddianın arsa satışı nedeniyle davacı tarafından verilen 500.000,00 TL bedelli senetle ilgili Bochum Eyalet Mahkemesince senet bedelinin ödenmesine karar verildiği, davacı tarafça senetten doğan ana borca ek masrafların Ham Yüksek Eyalet Mahkemesi kararı doğrultusunda davalıya ödendiği, ancak davalının Türkiye'de icra takibi yürüttüğünü, davalının hiçbir alacağı kalmadığını belirterek senedin iadesinin ve Türkiye'deki icra takibinin durdurulmasının talep edildiği görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 21/10/2015 tarihli bilirkişi raporunda; Tübingen Eyalet Mahkemesi'nin 5 O 19/14 sayılı kararının incelendiği, buna göre tarafları, konusu ve sebebi aynı olan uyuşmazlığın Almanya'da derdest olduğunun belirtildiği, kararın 03/12/2014'de verildiği, davanın reddedildiği, ancak davacı ...'nın bu karara karşı itiraz edip etmediğine dair dosyada bir bilgi ve belge bulunmadığı, şayet bu karara itiraz edilmemişse kararın kesinleşmiş olacağını, böyle bir durumda derdestlik itirazının söz konusu olamayacağı, şayet davacının bu karara itiraz etmiş ise ve itiraz üzerine Tübingen Eyalet Mahkemesi'nce davanın esasa girilerek yargılama yapmaya başlanmışsa derdest bir davadan söz edileceği ve Milletler Arası Derdestlik itirazının bu durumda değerlendirme konusu yapılacağının, MÖHUK'da özel bir düzenleme bulunmamakta ise de, bu durumun milletler arası derdestliğin reddini gerektirmediği, milletler arası derdestliğin Türk Hukukunda yasaklanmadığı, İstanbul 15 ATM'deki davanın 21/08/2014 tarihinde açıldığı, Tübingen Eyalet Mahkemesindeki davanın ise 31/01/2014 tarihinde açıldığı, buna göre Almanya'daki davanın daha önce açıldığı, Alman Mahkemelerince verilen kararların Türkiye'de tanınıp tenfiz edildiğini, karşılıklı kanuni ve fiili mütekabiliyet bulunduğunu, buna göre derdestlik itirazının kabul edilmesini engeller bir durumun bulunmadığı yolunda görüş bildirilmiştir. Davalı vekilince rapora karşı sunulan beyan dilekçesinde; davacının Tübingen Eyalet Mahkemesi'ne 05/01/2015 tarihinde sunduğu dilekçeyle itiraz ettiğini ve mahkemenin davanın esasına girerek yargılamaya devam ettiğini ve bilirkişi raporu alınmasına karar verdiğini bildirerek söz konusu itirazın Türkçe çevirisinin sunulduğu, itirazın 5 Ocak 2015'de yapıldığı, mahkemece taraf avukatına dosyanın bilirkişi olarak Temel isimli birisine verilmesine karar verildiğini, buna karşı beyanda bulunulabileceği yolunda yazı verildiği görülmüştür. GEREKÇE: Dava, menfi tespit davasıdır. Davacı taraf, davalıya senede karşılık ödeme yaptığını buna rağmen davalının senedi takibe koyduğunu ve mükerrer tahsilat yoluna gittiğini iddia ederek menfi tespit talebinde bulunmuştur. Davalı taraf ise, davacının aynı konuda Tübingen Eyalet Mahkemesi'nde dava açtığını, davanın derdest olduğunu ayrıca borcun ödendiği iddiasının da doğru olmadığını savunmuştur. Somut olay bakımından uyuşmazlık derdestlik bulunup bulunmadığına ilişkindir. 5718 sayılı MÖHUK da milletler arası derdestlik konusunda özel bir hüküm bulunmamakla birlikte MÖHUK'un 41. ve 47.maddelerindeki hükümlerde yabancı derdestliğin dikkate alındığı kabul edilmiştir. Türk Milletlerarası Usul Hukuku sisteminde yer alan ve derdestliği kabulüne cevaz veren bu 2 hükme Türkiye'nin taraf olduğu Milletlerarası anlaşmalardan doğan derdestlik hallerini de eklemek gerekir. Türk Hukukunda Milletlerarası derdestlik yasaklanmış değildir. Davanın daha önce açıldığı devlet mahkemesinde verilecek kararın Türkiye'de tanınması ve tenfizi mümkün ise Milletlerarası derdestlik kabul edilmelidir. 6100 sayılı HMK'nun 114/ı maddesi uyarınca derdestlik dava şartıdır. Eldeki dava 13/08/2014 tarihinde açılmıştır. Davacı ... tarafından Tübingen Eyalet Mahkemesi'ndeki dava 31/01/2014 tarihinde kayda alınmıştır. Bir başka ifadeyle Almanya'daki dava Türkiye'deki davadan daha önce açılmıştır. Yine Alman Mahkemeleri tarafından verilen kararların Türkiye'de tanınması ve tenfizi mümkündür. Almanya ile Türkiye arasında mahkeme kararlarının tenfizine ilişkin kanuni ve fiili mütekabiliyet vardır. Dolayısıyla Milletlerarası derdestlik itirazının dava konusu olay bakımından Milletlerarası derdestlik kabul edilmesine engel bir durum yoktur. Davalı vekili tarafından 12/11/2015 tarihli dilekçe ekinde sunulan tercüme evrakların incelenmesinde davacı tarafın 05/01/2015 tarihinde sunduğu dilekçe ile Almanya'daki verilen karara itiraz ettiği, yargılamanın devam ettiği anlaşıldığından, davalı vekilinin derdestlik itirazının kabulü ile davanın reddine karar verilmesi isabetlidir. Gerek bu davaya konu iddia ve istemler ile Almanya'da açılan davadaki iddia ve istemler aynı olduğundan somut olayda derdestlik durumu mevcuttur. Açıklanan bu nedenlerle davacı vekilinin, istinaf sebepleri yerinde değildir. Kaldı ki davacı tarafça davaların derdest olmadığı yolunda bir istinaf sebebi ileri sürülmemiş olup sadece borcun ödendiği ve ödeme durumunun araştırılması gerektiği belirtilmiştir. Derdestlik dava şartı olduğundan öncelikle bu yönden inceleme yapılması ve yazı şekilde karar verilmesi doğrudur. Bu nedenle bu yöne ilişkin istinaf sebebi de yerinde değildir. Hal böyle olunca usul ve yasaya uygun olan ilk derece mahkemesi kararına yönelen davacı vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacı vekilinin istinaf talebinin HMK'nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 44,40 TL harçtan peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 13,00 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irad kaydına, 3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle ve iş bu kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.15/03/2019

1. Dava Türü:
Milletlerarası Derdestlik İtirazı (Usul Hukuku Davası)

2. Temel Olaylar:
- Davacı, Türkiye'de bir dava açmıştır.
- Davalı, aynı konuda Almanya'da daha önce bir dava açıldığını ve bu davanın derdest olduğunu iddia etmektedir. 
- Davalı, Türk mahkemesinde icra takibi başlatarak, borcun ödendiği ve mükerrer tahsilat yoluna gidildiğini savunmaktadır.

3. Hukuki Sorunlar:
- Davalarda derdestlik iddialarının incelenmesi ve bu bağlamda gerekli şartların değerlendirilmesi:

a) Davaların Aynılığı: 
   - Her iki davada tarafların benzerliği ve konu açısından aynı hukuki sebebe dayanması.

b) Yabancı Mahkemenin Yetkisi:
   - Yabancı mahkemenin yetkili olup olmadığının analizi.

c) Önceden Açılmış Olma:
   - Almanya'daki davanın Türkiye'deki davadan daha önce açıldığı tespiti.

d) Tanıma ve Tenfiz Şartı:
   - Almanya'daki mahkeme kararının Türkiye'de tanınması ve tenfiz şartlarının gözden geçirilmesi.

e) Karşılıklılık İlkesi:
   - Türk mahkemelerinin benzer durumlarda yabancı davaları kabulüne ilişkin değerlendirmeler.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davaların aynı konuda olup olmadığı ve derdestlik itirazının esas itibarıyla kabul edilip edilmeyeceği.
- Davanın esası olan borç ödendiği iddiasının doğru olup olmadığının tartışılması.

5. Talepler:
- Mahkemenin, derdestlik itirazını dikkate alarak ilgili şartların göz önünde bulundurulması ve bu çerçevede karar verilmesi talep edilmiştir.

2. Hukuk Dairesi 2010/6713 E. , 2011/8635 K. "İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Karacabey Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi TARİHİ :3.12.2009 NUMARASI :Esas no:2009/134 Karar no:2009/1019 Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm derdestlik ilk itirazı yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 1-Davalı kadın, daha önce Almanya'da boşama davası açtığını ileri sürerek süresi içinde derdestlik ilk itirazında bulunmuş; mahkemece, "yabancı mahkemede açılmış ve görülmekte olan davanın varlığından" bahisle derdestlik sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir. Derdestlik itirazının geçerli olabilmesi için aynı davanın iki defa ayrı ayrı açılmış olması gerekir. Aynı davadan, tarafları, konusu ve dava sebeplerinin aynı olması anlaşılır. Davaların sebepleri ve tarafları farklı ise aynı davanın varlığından söz edilemez. Yabancı mahkemede açılmış ve görülmekte olan davanın, derdestlik itirazına esas alınabilmesi için, dava sebeplerinin aynı olması yetmez. Yabancı mahkeme kararının, Türkiye'de tenfiz kabiliyetinin olması ve bu hususa ilişkin davanın görüldüğü yabancı devlet ile Türkiye arasında anlaşmanın bulunması ve Türk Milletlerarası Özel Hukukunda bir düzenlemenin varlığı da gerekir. Aksi halde Türk Mahkemesinde derdestlik itirazında bulunulamaz. Bu hususta Almanya ile Türkiye arasında bir anlaşma bulunmasına rağmen; Almanya'da davalı kadın tarafından açılan boşanma davası ile kocanın Türkiye'de açtığı boşanma davasının sebepleri ve davadaki sıfatları aynı değildir. O halde derdestlik itirazının reddi ile işin esasının incelenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru bulunmamıştır. 2-Kabule göre de; Derdestlik itirazının kabulü halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi (HUMK.md.194) gerekirken, davanın reddine kararı verilmesi de usul ve yasaya aykırıdır. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda 1. bentte gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 17.05.2011 (Salı)

1. Dava Türü:
Milletlerarası Derdestlik İtirazı (Usul Hukuku Davası)

2. Temel Olaylar:
- Davacı, Türkiye'de bir boşanma davası açmıştır.
- Davalı, Almanya'da aynı konuda daha önce açılmış bir boşanma davasının bulunduğunu iddia etmektedir.
- Davalı, Türkiye'deki mahkemede milletlerarası derdestlik itirazında bulunmuştur.

3. Hukuki Sorunlar:
- Milletlerarası derdestlik itirazının kabul edilebilmesi için gerekli şartların incelenmesi:

a) Davaların Aynılığı: 
   - Davaların tarafları, konusu ve sebepleri açısından aynılık değerlendirilmesi
b) Yabancı Mahkemenin Yetkisi:
   - Yabancı mahkemenin, Türk hukuku açısından yetkili olup olmadığının tespiti
c) Önceden Açılmış Olma:
   - Yabancı mahkemedeki davanın, Türkiye'deki davadan önce açılmış olması
d) Tanıma ve Tenfiz Şartı:
   - Yabancı mahkeme kararının Türkiye'de tanınması ve tenfizi için gerekli şartların mevcut olması
e) Karşılıklılık İlkesi:
   - Yabancı ülkenin de benzer durumlarda Türk mahkemelerinde açılan davaları dikkate alması
f) Kamu Düzeni:
   - Yabancı mahkeme kararının Türk kamu düzenine aykırı olmaması

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davaların tarafları ve sebepleri arasında benzerlik olup olmadığı
- Yabancı mahkeme kararının Türkiye'de geçerli olup olmadığı

5. Talepler:
- Mahkemeden, milletlerarası derdestlik itirazının şartlarının detaylı olarak incelenmesi ve itirazın kabulüne yönelik karar verilmesi talep edilmektedir.

Advacato

Üyelikle kazançlarım nedir?

Gelişmiş Soru ve Cevap

Müvekkil takibi

Dilekçe yazma

Yapay zeka ile hukuk büromuz çok daha efektif ve verimli hale gelmiştir. Standartlarımızı çok daha yukarı çıkararak müvekkil memnuniyetimizi arttırdık.