Kira tespit davası açma süresi ne kadardır?

Kira tespit davasında kira bedeli nasıl belirlenir?

Kira tespit davasında bilirkişi incelemesi yapılır mı?

Kira tespit davası sırasında kiracı kira ödemeye devam eder mi?

Kira tespit davası kararı ne zaman yürürlüğe girer?

Emekli olduktan sonra çalışma durumunda emekli maaşında bir kesinti olur mu?

Konkordato sürecinde komiserin tarafsızlık ilkesini nasıl sağlaması beklenmektedir?

Kira tespit davası sonucunda belirlenen kira geriye dönük olarak uygulanabilir mi?

Kira tespit davası açan taraf hangi belgeleri sunmalıdır?

Kira tespit davası açıldığında uzlaşma mümkün müdür?

Kira tespit davası ile kira artış oranı nasıl belirlenir?

Satıcının aleyhine oluşan kur farkı nedir ve nasıl hesaplanır?

Kur farkından doğan zararlar, sözleşmede yer almıyorsa satıcıya yansıtılabilir mi?

Satıcının aleyhine oluşan kur farkı gider olarak muhasebeleştirilebilir mi?

Kur farkı zararlarının önlenmesi için satıcı hangi önlemleri alabilir?

Kur farkı nedeniyle satıcı ek ödeme talep edebilir mi veya alıcıyla anlaşma sağlayabilir mi?

İş kazası sonrası işverenin hukuki sorumlulukları nelerdir?

İş kazası bildirim süresi ne kadardır ve kim tarafından yapılmalıdır?

İş kazası geçiren çalışanın hakları nelerdir?

İş kazası tazminatı nasıl hesaplanır ve hangi koşullarda talep edilir?

İş kazası nedeniyle açılacak dava süreçleri nelerdir ve hangi belgeler gereklidir?

Muvazaalı işlem nedir ve hangi durumlarda ortaya çıkar?

Muvazaalı işlemler hukuken geçerli midir?

Muvazaalı işlemlerin ispatı nasıl yapılır?

Muvazaalı işlemler sonucunda zarar gören üçüncü kişiler hangi haklara sahiptir?

Muvazaalı işlemler iptal edilebilir mi ve dava süreci nasıl işler?

Trafik para cezasına nasıl ve hangi sürede itiraz edilebilir?

Trafik cezasına itiraz etmek için hangi belgeler gereklidir?

Trafik cezasına itiraz başvurusu nereye yapılır?

Kiraya veren, kira sözleşmesi bitmeden kiracıyı nasıl tahliye edebilir?

Trafik cezasına itiraz başvurusu sürecinde ne kadar süre içinde sonuç alınır?

Trafik cezasına itirazın reddedilmesi durumunda ne yapılabilir?

Kiraya verilen taşınmazın tahliyesi hangi durumlarda talep edilebilir?

Kiraya verilen taşınmazın tahliyesi için yasal süreç nasıl işler?

Kiracının kira ödememesi durumunda tahliye davası ne zaman açılabilir?

Kiracıya tahliye ihtarnamesi nasıl ve ne zaman gönderilmelidir?

Boşanma sürecinde çocuğun velayeti nasıl belirlenir?

Velayet davasında çocuğun görüşü ne kadar önemlidir?

Velayet hakkı anne veya babadan alınabilir mi? Hangi durumlarda alınır?

Ortak velayet nedir ve hangi koşullarda uygulanır?

Velayet hakkı olmayan ebeveynin çocukla kişisel ilişki kurma hakkı nasıl düzenlenir?

Miras paylaşımı nasıl yapılır ve yasal mirasçılar kimlerdir?

İş yerinde iş güvenliği ihlali durumunda işverenin ve işçinin sorumlulukları nelerdir?

Miras paylaşımında saklı pay nedir ve kimlere aittir?

Mirasçılar arasında anlaşmazlık olduğunda miras nasıl bölüşülür?

Miras paylaşımında mirasçılardan biri mirastan feragat edebilir mi ve bu durumda ne olur?

Mirasın reddi (reddi miras) nedir ve hangi sürede yapılmalıdır?

Tüketici, ayıplı mal veya hizmetle karşılaştığında hangi haklara sahiptir?

Tüketici şikayeti nasıl ve nereye yapılır?

Tüketici, aldığı ürünü kaç gün içinde iade edebilir?

Garanti süresi dolan bir ürün için tüketici hakları nelerdir?

Tüketici hakem heyetine başvuru süreci nasıl işler?

Sözleşme ihlali nedir ve hangi durumlarda gerçekleşir?

İşyeri kira sözleşmesinin sona ermesi durumunda kiracı hangi haklara sahiptir?

Sözleşme ihlali durumunda tarafların hakları nelerdir?

Sözleşme ihlali nedeniyle tazminat talep edilebilir mi?

Sözleşme ihlali durumunda dava süreci nasıl işler?

Sözleşmenin feshi hangi durumlarda mümkündür ve fesih süreci nasıl işler?

Çalışanların performans düşüklüğü durumunda işverenin yasal hakları nelerdir?

Şirket içi haksız rekabet nasıl önlenir ve bu durumda ne gibi yaptırımlar uygulanabilir?

İş yerinde mobbing (psikolojik taciz) iddiaları nasıl kanıtlanır ve hukuki süreci nasıl işler?

İşverenin işçiyi haklı nedenle işten çıkarması hangi durumlarda mümkündür?

İş yeri devri durumunda çalışanların hakları nasıl korunur?

Şirket ortaklarının kâr paylaşımında anlaşmazlık yaşaması durumunda hukuki çözüm yolları nelerdir?

Şirket içi mali usulsüzlükler tespit edilirse, işverenin izleyebileceği yasal adımlar nelerdir?

Çalışanların fazla mesai ücretleri ödenmediğinde ne gibi yasal haklar doğar?

Emeklilik yaşı nasıl belirlenir ve hangi şartlar sağlandığında emekli olunabilir?

Emeklilik için gerekli prim gün sayısı nedir ve bu sayı nasıl hesaplanır?

Emeklilik maaşı hesaplanırken hangi kriterler dikkate alınır?

Erken emeklilik şartları nelerdir ve kimler erken emeklilikten yararlanabilir?

Emekli maaşı artırımı nasıl yapılır ve hangi faktörlere bağlıdır?

Yurtdışında çalışanların Türkiye’de emekli olma hakları nelerdir?

Emekli maaşı bağlanma süresi ne kadar sürer ve bu süreç nasıl işler?

Malulen emeklilik için hangi şartlar gereklidir ve kimler başvurabilir?

Emeklilik başvurusunda gerekli belgeler nelerdir ve nasıl başvuru yapılır?

Kiracı, ev sahibine tazminat davası açabilir mi ve hangi durumlarda bu hakka sahiptir?

Ev sahibi, kendisi oturmak istediği gerekçesiyle kiracıyı tahliye edebilir mi?

Kademeli emeklilik nedir ve kimleri kapsar?

Konkordato sürecinde alacaklı eşitliğini bozucak şekilde sulh anlaşmalari yapılabilir mi?

Konkordato komiserinin görevleri ve yetkileri nelerdir?

Konkordato komiserinin alacaklılar kuruluyla olan iletişim sorumlulukları nelerdir?

Konkordato komiserinin mahkemeye sunmakla yükümlü olduğu raporların içeriği ne olmalıdır?

İhtiyaç sebebi ile tahliye davasında tek taşınmaz bulunması halinde tahliye edilebilir mi

Sözleşmelerde aldatma durumunda hangi yasal düzenlemelere başvurulabilir?

Milletlerarası yetki sözleşmelerinin geçerlilik şartları nelerdir?

Gabin iddiasında bulunmak için hangi yasal süreler dikkate alınmalıdır?

Milletlerarası derdestlik itirazı mümkün mü?

Bilirkişinin soyut verilerle rapor hazırlamasi durumunda bu rapor geçerli olur mu?

Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin görevleri nelerdir

Türk Ticaret Kanunu'na göre, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları nelerdir ve bu sorumlulukları ihlal etmeleri durumunda karşılaşabilecekleri yasal yaptırımlar nelerdir

Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin şirketi temsil etme yetkisi nasıl düzenlenmiştir ve bu yetkinin sınırları nelerdir

Türk Ticaret Kanunu kapsamında, anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin seçimi, görev süreleri ve görevden alınma koşulları nasıl belirlenmiştir?

Yönetim kurulu üyelerinin bireysel ve müteselsil sorumluluğu arasındaki fark nedir ve hangi durumlarda hangi sorumluluk türü uygulanır

Yönetim kurulu üyelerinin sorumluluk sigortası nedir ve bu sigorta türünün avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğunun sınırları nelerdir ve hangi durumlarda sorumluluktan kurtulabilirler

türk ticaret kanunu uyarınca anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları ile limited şirketlerdeki müdürler arasındaki fark nedir

Bir şirkette görevli mağaza çalışanlarının yaka kartı takıyor olmaları kişisel verileri ihlal eder mi?

Yaka kartında yer alan bilgiler, üçüncü şahıslar tarafından kötüye kullanılırsa işveren bundan sorumlu tutulabilir mi

Yaka kartı uygulaması, belirli sektörler veya iş kolları için zorunlu bir uygulama mıdır, yoksa tamamen işverenin inisiyatifinde midir

Çalışanlar, yaka kartı takmayı reddederlerse işveren ne gibi yaptırımlar uygulayabilir ve bu durum iş akdinin feshine kadar gidebilir mi?

sayılı dosyası, bu dosya kapsamında alınan bilirkişi raporu ve CD, dosyamız kapsamında alınan kök ve ek rapor, hakediş dosyası incelenerek, davacının sözleşme kapsamında olan işleri ve sözleşme kapsamında olmayan ek işleri eksiksiz olarak tamamladığı ve teslim ettiği iddiası, davalının sözleşme konusu işlerin tam ve eksiksiz olarak teslim edilmediği, davacının ek iş olarak tabir ettiği işlerin sözleşme kapsamında olan ve ek ödeme gerektirmeyen işlerden olduğu yönündeki savunmaları sözleşme hükümleri kapsamında denetlenerek, davacının talebine konu 107.055,97 TL bedelli ve 59.639,08 TL bedelli faturalardaki işlerin sözleşme kapsamında olup olmadığı, davacı tarafça yapılıp yapılmadığı tespit edilerek, sözleşme kapsamında olmayan ve protokol düzenlenmeyen ancak davacı tarafça yapıldığı tespit edilen işlerin olması halinde vekaletsiz iş görme hükümleri uyarınca, yapıldığı yılın mahalli serbest piyasa rayiciyle hesaplaması yapılarak belirlenmesi suretiyle detaylı, gerekçeli, denetime elverişli rapor tanzim edilmesi için üç inşaat mühendisi bir sözleşme bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyetine dosyanın tevdiine karar verildiği, ara karar gereğince sunulan 03/06/2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; Teknik Bakımdan, Davacı ile davalı şirket arasında eylül 2011 tarihinde iki güzergah için sözleşme imzalanmıştır. Birim fiyat geçerlidir. ...-... güzergahında 36.819 metre fiber optik hat tesisi işinin yapımı için ... numaralı Alt Yüklenici Sözleşmesi ...–... güzergahında 44.780 metre fiber optik hat tesisi işinin yapımı için ise ... numaralı Alt Yüklenici Sözleşmesi imzalanmıştır. Talep edilen ek imalatlar ... ...- ... bölgesi için düzenlenen KDV dahil 59.639,08 TL 15/nisan/2013 tarihli fatura ... ... ... Güzergahı için düzenlenen KDV dahil 107.055,97-TL 15/nisan/2013 tarihli fatura İşin asıl kısmının dosyadaki kabul tutanağına göre bitirildiği, sözleşme dışı ... ... tarafından istenen değişiklik nedeniyle ve işveren tarafından istenen ek imalatların yapıldığı, ancak tüm ek imalatların yapılması ile ilgili taraflar arasında ek işlerin yapılmasını içeren yazılı bir protokol veya resmi yazışmaya dair belgenin bulunmadığı ve/veya eki niteliğinde gerekçe raporu, ek keşif veya keşif artış veya eksilişi, metraj, yeni birim fiyat tarifi, yeni birim fiyat analizi ve tutanaklarının dosyada olmadığı, yapılan ek işler için taraflar arasında mail ortamında yazışmalar olduğu, ancak bir mutabakat sağlandığına dair bir ifade bulunmadığı tespit edilmiştir. Davacı vekilinin 12/07/2019 tarihli “19/06/2019 düzenleme tarihli Bilirkişi Raporuna karşı beyan ve itirazlarımızın sunulmasıdır.” konulu dilekçesinde özetle; Özel İmalat Listesi başlığı altında; 2” Galvaniz, El kazısı, 2 metre kazılan yer, 1,5 metre kazılan yer başlıkları altında açıklanan ve devamında ... ile ...-... için ayrı ayrı tablo hazırlanmış olup, tablolarda; ilave olarak yapıldığı beyan edilen işlere ait Metraj ve Birim Fiyatlar ile Toplam Tutarlar belirtilmiş olduğu görülmüştür. Yapılan işlere ait olarak; metrajların ve birim fiyatların Davacı Yüklenici ile Davalı İşveren arasında mutabakat ile düzenlenmemiş olduğu tüm dosya kapsamında anlaşılmış olup, dosya içerisindeki evraklar dâhilinde, yapılan ek imalatlar hakkında Metraj ve Birim Fiyat hususunda herhangi bir kanaate varılması mümkün değildir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın iki adet alt yüklenicilik sözleşmesinden doğduğu, alt yüklenicilik sözleşmelerinin varlığı ve geçerliği konusunda bir tartışma bulunmadığı, Talep konusunun ek iş bedellerine ilişkin olduğu, Davacının talebini oluşturan 107.055,97 TL ve 59.639,08 TL bedelli fatura kapsamındaki işlerin sözleşme kapsamındaki işlerden olup olmadığının tespit edilmesi gerektiği, Eser sözleşmesine özgü ek imalat bedelinin talep edildiği uyuşmazlıklarda kural olarak sözleşme kapsamında olmayan işlerin yapıldığı ve iş sahibi tarafından kullanıldığı (iş sahibi yararına olduğu) durumlarda, eser sözleşmesinde belirlenen fiyatlarla değil; vekaletsiz iş görme hükümleri uyarınca ek işlerin yapıldığı yıla ait mahalli serbest piyasa rayici üzerinden hesaplama yapılması gerekmekte ise de teknik bakımdan yapılan incelemede ek imalatlar bakımından metraj ve birim fiyat hususunda herhangi bir kanaate varılamadığı belirtilmiş olduğundan davacı alt yüklenicinin alacak hakkının var olup olmadığı belirlenememiştir. " şeklinde tespit ve görüşlerin bildirildiği anlaşılmıştır. Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; TBK'nun 470. maddesinde; "Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. TBK'nun 474/1. maddesinde;" İşsahibi, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır. TBK'nun 475. maddesinde;" Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde işsahibi, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir: 1.Eser işsahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme. 2.Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme. 3.Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını isteme." TBK'nun 477. maddesinde;"Eserin açıkça veya örtülü olarak kabulünden sonra, yüklenici her türlü sorumluluktan kurtulur; ancak, onun tarafından kasten gizlenen ve usulüne göre gözden geçirme sırasında fark edilemeyecek olan ayıplar için sorumluluğu devam eder. İşsahibi, gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, eseri kabul etmiş sayılır. Eserdeki ayıp sonradan ortaya çıkarsa işsahibi, gecikmeksizin durumu yükleniciye bildirmek zorundadır; bildirmezse eseri kabul etmiş sayılır. TBK'nun 479. maddesinde;" İşsahibinin bedel ödeme borcu, eserin teslimi anında muaccel olur. Eserin parça parça teslim edilmesi kararlaştırılmış ve bedel parçalara göre belirlenmişse, her parçanın

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinde ek ödeme talebi davası (Alacak davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında iki güzergah için götürü bedelli bir eser sözleşmesi imzalanmıştır.
- Yüklenici, sözleşmede yer alan fiber optik hat tesisi işlerinin yapımını tamamlamış ve ek imalat talepleri ortaya çıkmıştır.
- Ek imalatlara ilişkin taraflar arasında herhangi bir resmi protokol veya belge bulunmamaktadır.
- İşverenden kaynaklanan değişiklikler ve ek işler bağlamında, yapılan işlerin kapsamı ve faturalama konusunda uzlaşmazlıklar yaşanmıştır.
- Yüklenici, talep ettiği ek iş bedellerinin sözleşme kapsamındaki ücretler olup olmadığının tespitini istemiştir.

3. Hukuki Sorunlar:
- Götürü bedelli eser sözleşmelerinde ek işlerin tespiti ve faturalama standartlarının belirlenmesi.
- Ek işlerin, sözleşme kapsamında olup olmadığının belirlenirken dikkate alınması gereken faktörler.
- Sözleşme dışı işlerin vekaletsiz iş görme hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerekliliği.
- Ek iş bedellerinin hesaplanmasında uygulanacak ölçütlerin belirlenmesi.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Taraflar arasındaki ek iş bedellerine ilişkin tartışmalar ve belgelerin geçerliliği.
- Sözleşmeye bağlı olarak yapılan işlerin kapsamının doğru bir şekilde tespit edilmesi ve alacak hakkının varlığı.

5. Talepler:
- Ek iş bedellerinin sözleşme kapsamında değerlendirilerek, yapılmış işlerin karşılığı olan ücretlerin ödenmesi talebi.

montajı yapılmış olması sebebiyle davacının davalıdan sözleşme dışı fazla yaptığı işlerin montaj bedelini talep etme hakkı olduğu,----- tarihli raporlarındaki kanaatlerinin dikkate alınmaması gerektiği Davacının aralarındaki sözleşme ve Ek-1 de belirtilen montaj işleri dışında ilave montaj işleri yaptığı, 10.05.2019 tarihli bilirkişi raporuyla tespit edilen, sözleşme dışı ilave yaptığı görülen işlerin bedeli olarak, davacı -----alacağı olduğu, davalı şirketin, davacının ------- dosyasına yaptığı itirazın yerinde olmadığı, hususlarını beyan ve rapor etmiştir. Talimat mahkemesince alınan bilirkişi raporunda özetle; -----yılı Ticari defterleri ve dayanağı belgeler ile yardımcı defterlerinin birbirini teyit etmesi nedeni ile HUMK .madde.222 gereğince delil niteliğine haiz olduğu-----yılında, davalının, ---hesabında,---- hesabında takip edilmiş olduğu olup, davacının, 10.800,00.TL. alacak bakiyesinin görülmekte olduğu, ----- laboratuar soğuk odaları ve atık binası soğuk odalarının yapımını üstlendiği ve işleri tamamladığını ileri sürerek tespit talebi üzere, Mak.Müh.----, İnş.Müh---- ve Elek.Müh.---- larafından keşif icrası ile düzenlenmiş olan ---- tarihli tespit raporu iletespit yapılan tutarın, -----olarak tespit edilmiş olduğu, Dayacı vekili tarafından, davalı aleyhine, 14.06.2019 tarihinde------ sayılı dosyası ile, ------ değişik iş dosyasında yapılan tespit lutarı olan, 6.560,00.TL. yönünden alacak talebinde bulunulmuş olduğu, hususlarını beyan ve rapor etmiştir Bilirkişi tarafından sunulan ek rapor da özetle; “Davacının ticari defter ve kayıtlarının yerinde incelenerek davalının davacıya borcu olup olmadığının tespiti, varsa miktarının belirlenmesinin istenmesine , ara karar doğrultusunda Uyuşmazlık konularında davalı defterlerinde görülen alacak ve borç kayıtları ile hesap bakiyeleri tespit edilip iddia, savunma ve dosyaya sunulan belgeler değerlendirilerek davacının alacağının bulunup bulunmadığının saptanması” görevi verilmiş olup. bu bağlamda görev dışına çıkılmaksızın. sadece davacı şirket defter ve belgeleri incelenerek rapor düzenlenmiştir. Ancak Raporun 3.Sayfasında yer alan, “ buna göre YTTK 64/3 fıkraları gereğince davalı şirketin ----- yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu dolayısıyla HUMK Madde 222 gereğince delil niteliğine haiz olduğu kanaati oluşmuştur" ” şeklinde yer verilen tespitler, “ buna göre YTTK 64/3 fıkraları gereğince davucı şirketin ------- -yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdikleri yasal süresinde yaptırılmış olduğu ve usulüne uygun tutulduğu dolayısıyla HUMK Madde 222 gereğince delil niteliğine haiz olduğu kanaati oluşmuştur" şeklinde olması gerekmekte olup. raporda defterlerin delil niteliğine ilişkin sehven, “davalı” ve ----- ifadelerine yer verilmiş olduğu, davalı taraf defterinin incelenmesi yapılmamıştır, Meydana gelen durumun sehven oluşmuş olduğu hususunu beyan ve rapor etmiştir Uyuşmazlığın, ------- uyarınca davacının davalı yana eser sözleşmesi uyarınca yapımını üstlendiği edime yönelik olarak sakiye kalan alacak talebine ilişkin olduğu tespit edilmiştir. "Eser sözleşmesi TBK'nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Eser sözleşmesinde taraflardan biri iş sahibi, diğeri ise yüklenicidir. Eser Sözleşmesinde, işin uzmanı sayılan yüklenici yapımını üstlendiği işi, özen borcu gereği fen ve sanat kurallarına, sözleşme hükümlerine, kendisine duyulan güvene ve beklenen amaca uygun şekilde yapmakla yükümlüdür. Eser sözleşmesini diğer iş görme sözleşmelerinden ayıran en önemli özelliklerinden birisi sonuç sorumluluğudur. Bununla yüklenici tarafların iradeleri doğrultusunda bir sonucun meydana getirilmesi taahhüdü altına girmektedir. Bu taahhüdün altına giren yüklenici işin niteliği gereği borcunu sadakat ve özenle yerine getirmek zorundadır. Sadakat borcu, yüklenicinin işi eser sahibinin yararına olacak şekilde yapması ve ona zarar verecek her türlü eylemden kaçınmasıdır. Eserin, sözleşmede kararlaştırılan niteliklerine, veya iş sahibinin beklediği amaca uygun olmaması ya da gerekli bazı niteliklerden bir veya bir kaçının bulunmaması halinde ayıplı ifa edildiğinin kabulü gerekir. Eser sözleşmesinde yüklenici belli bir sonucu (eser) taahhüt ettiğinde sonuç gerçekleşirse, yüklenici borcunu ifa etmiş sayılır. İş sahibinin borcu ise kararlaştırılan bedeli ödemektir. 6098 sayılı TBK'nın 480. maddesine göre götürü bedelli işlerde yüklenici işi kararlaşıtırılan bedel ile yapmak zorunda olup arttırılmasını isteyemez. Götürü bedelli sözleşmelerde ödenmeyen iş bedeli alacağı ya da fazla ödeme buunup bulunmadığının, gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurlar dikkate alınıp düşülerek işin tamamına göre gerçekleşme fiziki oranının tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hak edilen bedel hesaplandıktan sonra yapıldığı ispatlanan ödeme düşülerek hesaplanması gerekmektedir."--------- "Eser sözleşmelerinde işin imal edilip teslim edildiğini kanıtlama yükümlülüğü yüklenicide, iş bedelinin ödendiğini kanıtlama yükümlülüğü ise iş sahibindedir. Yüklenici eseri teslim etmediği sürece iş bedeline hak kazanamaz. Teslim ise niteliği itibarıyla hukuki bir işlem değil, maddi bir vakıadır. Bu itibarla tanık dahil her türlü delille teslimin gerçekleştiği ispatlanabilir. Tanıkla teslimin ispat edilebilmesi için karşı tarafın muvafakatına ihtiyaç olmayıp, iş sahibi muvafakat etmese dahi tanık anlatımıyla teslim olgusu ispat edilebilir. Nitekim davacı yüklenici dava dilekçesinde teslimi ispatlayabilmek için dinletmek istediği tanıkların isimlerini bildirmiştir. Şu halde mahkemece, teslimin gerçekleşip gerçekleşmediğinin ispatı bakımından davacının gösterdiği tanıklar da dahil diğer delilleri toplanarak teslimin gerçekleşip gerçekleşmediğinin saptanarak, teslimin gerçekleştiğinin saptanması halinde taraflarca daha önce iş bedeli belirlenmediğinden Borçlar Kanunu'nun 366. maddesi uyarınca konusunda uzman bilirkişiden imalâtın yapıldığı yıl serbest piyasa rayiç fiyatlarına göre bedelini belirleyen

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesi kapsamında alacak davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında bir eser sözleşmesi imzalanmış ve yüklenici sözleşmede belirtilen işin gerçekleştirilmesi beklenmektedir.
- Yüklenici, sözleşme gereği tamamladığı işler dışında ilave montaj işleri gerçekleştirmiştir.
- Yapılan işlerin bedeline ilişkin alacak talebi ve meydana gelen anlaşmazlıklar üzerine bilirkişi raporları alınmıştır.

3. Hukuki Sorunlar:
- Götürü bedelli eser sözleşmesinin kapsamı ve işin tamamlanmamış ya da ilave işler açısından mücbir sebeplerin varlığı.
- Ek ödeme talebinin geçerliliği ve işverenin yükümlülükleri çerçevesinde bilirkişi raporlarının değerlendirilmesi.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Yüklenicinin yaptığı ilave montaj işlerindeki tazminat talebinin dayanağı ve geçerliliği.
- İşin kendisine ilişkin bedelin hesaplanması ve tarafların yükümlülüklerinin belirlenmesi.

5. Talepler:
- Davacı, sözleşmenin ifası kapsamında alacaklarının tahsilini ve taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözülmesini talep etmektedir.

kesilen faturayı kasıtlı olarak almaktan imtina ederek MK. 2. Maddesinde yer alan dürüstlük kuralına açıkça aykırı hareket ettiğini belirterek açılan davanın reddine karar verilmesi, sözleşmede belirtilen daire bedeli olan 185.000,00 TL'nin karşı taraftan tahsili, 6.724,00 TL fazla iş bedelinin tahsili talebinde bulunduğu görülmüştür. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Mahkemece, "Taraflar arasındaki tanzim edilen sözleşme tespit dosyaları bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre dava konusu işin götürü bedelli olduğu, tespit raporlarına göre yapılan işin sözleşme kapsamındaki işin %95 i oranında olup 225.000,00 TL götürü bedel nedeniyle yapılan iş bedelinin bu durumda 213.750,00 TL olduğu, sözleşme kapsamında bulunmayan ancak karşı davacı taşeron tarafından yapılan fazla iş bedelinin 6.724,00 TL olup bu durumda karşı davacının toplam alacağının 220.474,00 TL olduğu, her ne kadar davacı sunduğu sözleşmede işin teslim tarihi belirtilmiş ise de davalı karşı davacının sunduğu sözleşmede teslim için kesin vadenin kararlaştırılmamış olduğu, sonradan davacı tarafından elle tarihi doldurulduğu, bu nedenle işin teslimi konusunda davalı taşeronun temerrüde düşürüldüğü ispatlanamadığından gecikme cezası talebinin yerinde olmadığı, eksik ve ayıplı imalatlarının davacı tarafından davalı namına dava dışı ... ... isimli şahsa yapılarak 25.000,00 TL ödendiği, ayrıca sözleşme kapsamında tuğla, duvar ve baca imalatının da bulunduğu ve bu işin de davacı tarafından dava dışı ...isimli şahsa yaptırılarak bunun karşılığında 700 TL bu şahsa ödendiği, ayrıca davacının ... vasıtasıyla ödediği toplam 9.260,00 TL ve ... hesap ekstrelerine göre ödediği toplam 10.160,00 TL hep birlikte değerlendirildiğinde davacının ödediği toplam bedelin 100.120,00 TL olduğu, davalı karşı davacı taşeronun toplam alacağı olan 220.474,00 TL den davacının yaptığı 100.120,00 TL mahsup edildiğinde davalı karşı davacının 120.354,00 TL alacağının bulunduğu anlaşıldığından davacının davasının reddine, karşı davanın kısmen kabulü ile, 120.354,00 TLnin davacı karşı davalıdan tahsili ile davalıya verilmesine fazlaya ilişkin talebin reddine" şeklinde hüküm kurulmuştur. İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı karşı davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; iş bitiminin belirli olduğunu, 01/07/2013 tarihli ihtarda 4 aylık gecikmenin bildirildiğini, davalının da işin bitim tarihine itiraz etmediğini, davalı lehine hatalı yorum yapıldığını, delil tespiti raporunda eksik işler bedelinin 13.213 TL olarak bulunduğunu, diğer tespit raporunda yer alan % 95 imalat oranının kendi çabalarıyla o noktaya geldiğini, davalı namına 3. Kişilere iş yaptırdıklarını, davalının sözleşmenin 4. Maddesindeki baca işlerini hiç yapmadığını, başkasına yaptırdıklarını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı karşı davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; işi eksiksiz tamamladıklarını, işe geç başlanmasının davacıdan kaynaklandığını, sözleşmede kararlaştırılan dairenin devredilmediğini, 80.000,00 TL ödeme olduğuna ilişkin tespiti kabul etmediklerini, bu ödemelere esas bazı faturaların sözleşme kapsamındaki işlere ait olup olmadığının belli olmadığını, 3. Kişilere yapılan ödemeleri kabul etmediklerini belirterek karşı davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Dava ve karşı dava eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemlerine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. 1- Eser sözleşmelerinde kural sözleşmenin ayakta bulunduğu ve hukuken varlığını muhafaza ettiği sürece gerçekleştirilen imalâtın, yapımı üstlenen yüklenici ya da taşeron tarafından ifa edilmiş ve gerekçeleştirilmiş olmasıdır. Bunun aksini ileri süren iş sahibi, yüklenicinin işi bırakıp kalan işi başkalarına tamamlattığı ya da kendisinin tamamladığını yasal delillerle kanıtlamak zorundadır. (Yargıtay (kapatılan) 15. Hukuk Dairesi, 2016/5175 Esas, 2018/1303 Karar) 2- Götürü bedelli eser sözleşmelerinde yüklenicinin hakettiği imalât bedeli ile ödenmeyen iş bedelinin gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurları dikkate alınarak işin tamamına göre fiziki oranının tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanarak hakedilen bedel bulunup kanıtlanan ödemeler düşüldükten sonra hesaplanacağı sözleşme dışı imalât bedelinin de TBK 526. maddesi gereğince yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleri ile hesaplanıp istenebileceği kabul edilmektedir. (Yargıtay (kapatılan) 15. Hukuk Dairesi, 2018/2714 Esas, 2019/593 Karar) 3- Dosya kapsamına göre yukarıdaki açıklamalara göre sözleşmenin feshi, iddiaların ispatı, hangi tespit raporuna hangi gerekçeyle üstünlük tanınarak hükme esas alındığı gibi konular tartışılmadan eksik değerlendirmeyle sonuca gidilmesi doğru görülmemiştir. 4- O halde Mahkemece yapılacak işlem; götürü bedelli eser sözleşmesinin hangi tarihte feshedildiğinin tespitinden sonra iş sahibi tarafından sözleşmenin ayakta olduğu tarihlerde 3. Kişilere yaptırıldığını iddia ettiği imalâtlar yönünden yasal delillerle kanıtlanıp kanıtlanmadığının tartışılması; tespit raporları, dosya kapsamı ve yukarıdaki açıklamalara göre tarafların talepleriyle bağlı kalınarak ve imalâtın eksik ve kusurları dikkate alınarak iş bedelinin ve sözleşme dışı imalâtı bedelinin hesaplanması için bilirkişiden denetime elverişli rapor alındıktan sonra sonucuna göre karar verilmesinden ibaret olacaktır. Açıklanan nedenlerle; taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulüne, sair hususlar incelenmeksizin mahkeme kararının HMK'nın 353/1-a.6 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir. HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Taraf vekillerinin istinaf başvurularının KABULÜNE, 2-Ankara 4. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 23/10/2018 gün ve ...Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-a.6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 3-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, 4-Taraflarca yatırılan istinaf karar harçlarının istek halinde yatıran taraflara iadesine, 5-Taraflarca ödenen istinaf kanun yoluna başvurma harcı ve yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek kararda dikkate alınmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK'nın 353/1-a maddesi gereğince KESİN olarak 14/09/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi. ...

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası.

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında bir götürü bedelli eser sözleşmesi imzalamıştır.
- Yüklenici, sözleşmede belirtilen işin büyük bir kısmını tamamlamıştır.
- İşin teslim süreci ile ilgili olarak bazı uyuşmazlıklar ve gecikmeler yaşanmıştır.
- Talepler arasında ek iş bedeli ve tahsilat konuları yer alırken, işin teslim tarihinin tartışmalı olduğu belirtilmiştir.
- Taraflar arasında, yapım sürecindeki eksiklik ve hatalar nedeniyle karşılıklı talepler ortaya çıkmıştır.

3. Hukuki Sorunlar:
- Sözleşmeye dayalı alacakların tespiti ve ödenmemiş iş bedelinin talep edilmesi.
- Götürü bedel üzerinden işin yapılıp yapılmadığına dair tartışmalar.
- İşin tamamlanma durumu ve belgelendirme konularının hukuki değerlendirilmesi.
- İşverenin davranışlarının sözleşmenin yerine getirilmesine etkisi.
- Yapılan ek yatırımların ve giderlerin tahsilatının hukuki zemini.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- İşin zamanında tamamlanıp tamamlanmadığı ve bununla ilgili delillerin durumu.
- Ek iş ve maliyet taleplerinin, sözleşme kapsamındaki yükümlülüklere uygun olup olmadığı.

5. Talepler:
- Davanın reddi, icra edilen işler için talep edilen bedelin karşı taraftan tahsili.
- Ek iş bedeli ve gecikme cezası taleplerinin değerlendirilmesi.

15. Hukuk Dairesi 2016/2200 E. , 2017/2615 K. "İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmeden kaynaklanan iş bedeli ve sözleşme dışı ilave iş bedelinin tahsili istemi ile açılmış olup mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle, davacının "..." olan isminin karar başlığında ...olarak yazılmasının mahallinde düzeltilebilir maddi hata niteliğinde olduğunun anlaşılmasına göre davalı ....bent dışında kalan sair temyiz itirazları reddedilmelidir. 2- Taraflarca 10.04.2007 tarihli sözleşme ile ...ydağı içmesuyu yapım işine ilişkin sözleşme imzalanmış, sözleşmede iş bedeli 130.000,00 TL olarak belirlenmiştir. Bu hali ile taraflar arasında götürü bedel eser sözleşmesi ilişkisi bulunduğu uyuşmazlık konusu değildir. Davacı sözleşme kapsamındaki iş bedeli ile ilave iş bedellerini istemekte davalı ise sözleşme konusu işin eksik yapıldığını savunmuştur. Götürü bedelli sözleşmelerde iş bedeli mülga 818 sayılı BK'nın 365. maddesi uyarınca fiziki oran kurularak hesaplanmalı, ilave işler için ise işin mülga 818 sayılı BK'nın 410 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekâletsiz iş görme hükümlerine göre yapıldığı yıldaki serbest mahalli piyasa fiyatları göz önüne alınmalıdır. Davacı taraf ilave iş olarak talep ettiği kum ve mazot bedellerini kanıtlayamamış ise de boru bağlantıları yönünden ilave iş yapıldığı anlaşılmış, abone bağlantıları yönünden ise bilirkişi raporlarında yeterli değerlendirme yapılmamıştır. Öte yandan ödeme konusunda ise mahkemece aldırılan bilirkişi raporları arasında çelişki bulunduğu halde raporlar arasındaki çelişkiler giderilmeden ve sözleşme tarihi 10.04.2007 olmasına karşın 11.04.2007 tarihinde yapılan 2.000,00 TL’lik ödemede hesaba katılmamıştır. Davacının 2.000,00 TL ile ilgili başka bir alacaktan kaynaklandığına dair bir savunması bulunmadığına göre kanıtlanan ödemelere 2.000,00 TL’nin de ilavesi gerekmektedir. .Bu durumda mahkemece HMK'nın 266 ve devamı madde hükümlerine uygun seçilecek yeni bir bilirkişi heyeti ile tespit dosyası ve dosyadaki diğer bulgular gözetilerek sözleşme kapsamındaki iş bedeli, eksik ve ayıplar gözetilerek fiziki oran kurulmak sureti ile bulunmalı, ilave işler için boru bedeli ve abone bağlantıları üzerinde durulup bu hususlarda mahalli serbest piyasa rayicine göre hesaplama yapılarak asıl iş bedeline ilave edilmek sureti ile yüklenicinin hak ettiği iş bedeli hesaplanmalı, ödemeler konusunda ise iki rapor arasındaki çelişki giderilmek sureti ile davalının yapmış olduğu ödeme belirlenmeli, az yukarıda izah edilen nedenlerle 2.000,00 TL’lik ödeme de gözetilerek bu ödemelerin mahsubundan sonra varsa bakiye miktar üzerinden dava kabul edilmelidir. Bu hususlar üzerinde durulmaksızın karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte belirtilen sebeplerle tarafların sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 19.06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan ek iş bedeli tahsil talep davası (Alacak davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında 10.04.2007 tarihli götürü bedelli eser sözleşmesi imzalanmıştır.
- Davacı, sözleşme kapsamındaki iş bedeli ile ek iş bedellerinin tahsilini istemektedir.
- Davalı ise sözleşme kapsamındaki işin eksik yapıldığını savunmaktadır.
- Ayrıca, ek işlerin yapılması sırasında ortaya çıkan maliyetlerin, sözleşme bedeline eklenmesi talep edilmiştir.

3. Hukuki Sorunlar:
- Götürü bedelli eser sözleşmelerinde ek iş bedeli talep edilebilecek durumların belirlenmesi
- Eser sözleşmesi uyarınca iş bedelinin hesaplanmasında dikkate alınması gereken hukuki düzenlemelerin incelenmesi
- Davacı tarafından kanıtlanması gereken ek işlerle ilgili maliyetlerin değerlendirilmesi
- İlgili bilirkişi raporları arasındaki çelişkilerin giderilmesi ve mahkemece yapılacak olan hesaplamaların hukuka uygun yapılıp yapılmadığının değerlendirilmesi

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davalı tarafın sözleşme kapsamındaki eksik iş iddialarının doğruluğu
- Ek iş bedellerinin hesaplanması ve bunlara ilişkin kanıtların değerlendirilmesi

5. Talepler:
- Davacının, sözleşme kapsamındaki iş bedeli ve ilave iş bedellerinin tahsilini istemesi
- Mahkemece görevlendirilecek yeni bir bilirkişi heyeti ile iş bedelinin hesaba katılması ve gerekli hesaplamaların yapılması

yürütülemeyecek bir hal aldığını, sözleşmenin imzalanmasından itibaren altı ay içinde davalı tarafından da bir ödeme yapılmadığını, bu durumda sözleşmenin 14.5 maddesine göre sözleşmenin kendiliğinden fesih olduğunu ileri sürerek, davalıya verilen teminat mektubunun iadesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı, inşaat sektöründe maliyetlerin artmasının mücbir sebep kabul edilemeyeceğini, davacının altı aylık süre dolmadan 29.04.2008 tarihinde sözleşmeden vazgeçtiğine dair yazı gönderdiğini, sözleşmenin 14.5 maddesi gereğince sözleşmenin kendiliğinden fesih olduğundan bahsedileme- yeceğini savunarak, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, inşaat sektöründeki maliyet artışının öngörülme sınırlarının aştığı ve mücbir sebep olduğu, davalının da hiç ödeme yapmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, teminat mektubundan dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile teminat mektubunun davacıya iadesine, karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin 2009/8727-2010/101 takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin gereğini inşaat sektöründeki malzeme fiyatlarının artması nedeniyle mücbir sebeple yerine getiremediklerini, davalının da sözleşme tarihinden itibaren altı ay içinde herhangi bir ödeme yapmadığını, böylece sözleşmenin 14.5 maddesine göre sözleşmenin kendiliğinden fesih olduğunu ileri sürerek verilen teminat mektubunun iadesi istemi ile eldeki davayı açmıştır. Davalı Bakanlık, inşaat sektöründeki maliyet artışının mücbir sebep olamayacağını, sözleşmeden itibaren altı ay dolmadan davacının gönderdiği 29.04.2008 tarihli yazı ile sözleşmeyi feshettiğini savunarak, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, olayda “mücbir sebep" bulunduğu sözleşmenin imzalanmasından itibaren altı ay içinde davalı tarafından bir ödeme yapılmadığından sözleşmenin 14.5 maddesine göre kendiliğinden fesih olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş bulunmaktadır. Bu durumda davada öncelikle çözümlenmesi gereken husus, olayda gerçekten mücbir sebep bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Türk Hukuk lugatında beklenilmeyen vaziyet, "Borcun ifası, mukavelenin akdi zamanında gözönüne getirilmesi mümkün olmayan siyasi, iktisadi, içtimai hadiselerden dolayı akid için tahammülü çok güç bir külfet teşkil ettiği takdirde, akide mukavelenin tadil veya feshini talep veya dava edebilmek hakkını veren sebeptir" şeklinde tarif edilmiş bulunmaktadır. Bu tanımlamayı genişletecek olursak, mücbir sebep, borcun ifasına engel olan ve herhangi bir kimse tarafından alınacak tedbirlere rağmen önüne geçilmesine imkan olmayan beklenmedik, harici ve borçlunun iradesi dışında meydana gelen bir olaydır. Başka bir deyimle, seçilemeyen ve karşı konulamayan bir hadiseyi ifade eder. Borçlu, beklemediği önüne geçemediği ve kendisine ispat olunmayacak bir sebeple borcunu yerine getirememesinden dolayı sorumlu tutulamaz. Bir hadisede mücbir sebebin söz konusu olabilmesi için BK.nun 117. maddesi hükmünce borcun yerine getirilmesine engel olan durumun borçlunun iradesinin dışında ve akit yapıldıktan sonra ortaya çıkmış bir durum olması şarttır. Uyuşmazlığın çözümünde, ayrıca yanlar arasında düzenlenen sözleşme hükümlerine de bakılmalıdır. Somut olayda, yapılan Hibe Sözleşmesinin 13.5 maddesine göre, mücbir sebep; Taraflardan birinin sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmesini engelleyen , tarafların kontrolü dışında olan bunların (veya yüklenicilerin, aracıların veya çalışanların) hata veya ihmaline bağlanamayan, bütün çabalara rağmen aşılamayan, ve öngörülmesi mümkün olmayan,istisnai bir 2009/8727-2010/101 durum veya olaydır.Eğer taraflardan biri yükümlülüklerini mücbir sebep nedeniyle yerine getiremiyorsa , sözleşme yükümlülüklerini ihlal etmiş sayılamaz……endüstriyel ilişkilerde anlaşmazlıklar, grevler veya mali güçlükler mücbir sebep olarak nitelendirilemez. Davacı tacirdir. Türk Ticaret Kanunu’nun 20. maddesinde, her tacirin ticarethanesine ait bir takım faaliyetlerde basiretli bir ... adamı gibi hareket etmesi gerektiği açıkça vurgulanmıştır. Basiretli bir ... adamı gibi davranmak zorunda olan davacı tacir, fiyatların yükselmesini aşırı güçlük kabul ederek ifadan kaçınamaz. O nedenle, inşaat sektöründeki fiyat artışının önceden tahmin edilebilir, öngörülebilir olduğunun tacir olan davacı yönünden kabulü gerekir. Hal böyle olunca, davalının sözleşme yaparken, bunları düşünerek hareket ettiği benimsenmelidir. Bu durumda davacının mücbir sebebe ilişkin iddialarının hukuki dayanaktan yoksun kaldığı açıktır. Davacının, sözleşmenin 14.5 maddesine göre davalının hibe sözleşmesinin imzalanmasını takiben altı ay içinde herhangi bir ödeme yapmaması nedeniyle sözleşmenin kendiliğinden fesih olduğu iddiasının ise; inşaat sektöründeki malzeme fiyatlarının artması nedeniyle ve inşaat sektörünün durumu itibariyle işi ihale ile vermelerinin imkansız hale geldiğini, bu mücbir sebepten ötürü, şirket olarak bağış kredi talebinden üzülerek vazgeçtiklerini” bildirdiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, sözleşmenin imzalanmasından itibaren altı aylık süre dolmadan sözleşmeyi mücbir sebep nedeniyle fesheden davacı, artık sözleşmenin 14.5 maddesine dayanarak sözleşmenin kendiliğinden fesih olduğunu ileri sürerek talepte bulunamaz. Öyle olunca, sözleşmenin mücbir sebep bulunmadığı halde davacı tarafından feshedildiği kabul edilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde ve aksi düşüncelerle davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına BOZULMASINA, 18.1.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlık davası.

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında götürü bedelli bir eser sözleşmesi imzalanmış olup, sözleşme gereğince davacı inşaat sektöründeki maliyet artışları nedeniyle yükümlülüğünü yerine getirememiştir.
- Davacı, sözleşmenin 14.5 maddesine dayanarak davalının altı ay içinde ödeme yapmadığını ve bu nedenle sözleşmenin kendiliğinden feshedildiğini savunmaktadır.
- Davalı ise maliyet artışlarının mücbir sebep teşkil etmediğini ve davacının sözleşmeden vazgeçtiğini iddia etmektedir.

3. Hukuki Sorunlar:
- Mücbir sebebin varlığının tespiti ve bu durumun sözleşmenin ifasına etkisi.
- Sözleşmenin 14.5 maddesi uyarınca kendiliğinden feshin geçerliliğinin değerlendirilmesi.
- Davacının mücbir sebep iddialarının hukuki dayanağının incelenmesi ve durumu.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Mücbir sebep niteliğinde bir olayın varlığı ve bunun sözleşmenin ifasına etkisi.
- Davacının sözleşmeyi feshetme ve teminat mektubunun iadesi taleplerinin hukuki dayanayıp dayanmadığı.

5. Talepler:
- Davacının, sözleşmenin kendiliğinden fesih olduğuna dair talebi ile teminat mektubunun iadesini istemesi.

edeceğini belirtir ancak, karşı taraf defterlerini ibrazdan kaçınırsa, ibrazı talep eden taraf iddiasını ispat etmiş sayılır." hükmünü amirdir. Yine belirtmek gerekir ki; HUMK daki ve HMK daki yazılı belge ile (ki belge kişinin kendi aleyhine olarak kendisi tarafından düzenlenir) ispat ilkesinin yegâne istisnasının tacirlerin basireti ilkesinin sonucu olan ticari defterler olduğu asla nazardan kaçırılmamalıdır. Tacir basiretlidir, defterlerinde sadece ve sadece gerçekler yazılıdır. Defter delilini delil yapan; tacirle ilgili basiret ilkesidir. Basiret ilkesi olmasaydı, defter delili diye bir delil olmazdı.Tacir basiretlidir, tacir basireti gereği her işi gibi defterlerini de yasalara göre tutar, silahların denkliği ilkesi önemli bir ilkedir,Ticari defterler hasmın defterlerine hasretme durumu hariç, her iki tacirinde ticari işletmesi ile ilgili davalarda delil olabilir. Yine HMK nın 222 ve devamı maddelerine göre defterlerin sahibi lehine delil olabilmesi için uyuşmazlığın ticari işten kaynaklanması, uyuşmazlığın tacirler arasında çıkmış olması, ticari defterlerdeki kayıtların birbirini doğrulaması, ticari defterlerin kanuna uygun olarak tutulmuş olması gerekir. Davaya bu açıklamalar ışığında bakıldığında davacı defterlerinin kapanış tasdikleri yapılmamış, davacının ticari defterlerinde davalı şirket ile ilgili herhangi bir kayda rastlanılmamış, davalı defterlerinin ise açılış ve kapanış tasdikleri yapılmış olup davalı defterlerinde de davacı ile ilgili herhangi bir kayda rastlanılmadığı tespit edilmiştir. Dava eser sözleşmesi gereği eksik ödendiği iddia edilen bedelle ilgili itirazın iptali davası olup, alacağın varlığı ya da yokluğu yargılama sonucu belirlendiğinden dolayı şartları oluşmayan davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir. Konya . Asliye Hukuk Mahkemesinin 16/03/2018 tarih, ... Esas, ... Karar sayılı görevsizlik kararı nihai karar olmadığından ve taraflar leh ve aleyhlerine herhangi bir yargılama giderine hükmedilmesine dair yasal bir düzenleme de bulunmadığından görevsizlik kararı verilen dosya için davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına ( Yargıtay . Hukuk Dairesinin 08/03/2017 ... E., ... K. Sayılı ilamı, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesinin 19/02/2018 tarih ... esas ... karar sayılı ilamı) karar vermek gerekmiştir. Mahkememizce 29/09/2020 tarihli ve ... E., ... K. Sayılı ilam ile yapılan yargılama ve değerlendirme neticesinde, alınan raporlar, dinlenen tanıklar ve dosya kül halinde değerlendirildiğinde, davacının edimini tam olarak ifa etmediği, işin bedelinin 50.000,00-TL olduğu, davalının davacıya 30.000,00-TL'lik çek verdiği, oysa davacı tarafından yapılan işlerin piyasa şartlarına göre bedelinin 13.000,00-TL olduğu, kalan işlerin davalı tarafça başka bir firmaya 20.000,00-TL bedelle yaptırıldığı, davacıya davalı yan tarafından yaptığı işten daha fazla ödeme yapıldığı, ticari defterlere göre de davacının bakiye alacağını ıspatlayamadığı, yemin teklifinde de bulunmayacağını beyan etmesi karşısında ıspat edilemeyen davanın reddine dair karar verilmiştir. Mahkememizce yukarıdaki şekilde verilen karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiş, karar Konya BAM . H.D.'nin 10/03/2021 tarih ve ... E., ... K. Sayılı ilamı ile kaldırılmıştır. Kaldırma ilamında özetle; "Somut olayda eserin sözleşmeye göre tamamlanıp tamamlanmadığı noktasında temel uyuşmazlık bulunmakla, eserin tamamlanıp eksiksiz teslim edildiğine yönelik öncelikli ispat yükü davacı yüklenicidedir. Davacı tarafça dava dilekçesinde tanık deliline dayanılmamakla birlikte dinlenen davacı tanık beyanlarına göre sözleşmedeki iki binanın yıkım işleminin yapıldığı, bodrum katın yıkılmadığı zeminde bulunan beton kısmının kaldığını da beyan etmişler, davalı tanıkları ise davacının iki binanın yıkım işinin bir kısmını yapıp zeminin bırakıldığını ve hafriyat işinin de yapılmadığını beyan etmişlerdir. Davacı tarafça sunulan cd'nin çözümü ve yapılan işlerle ilgili alınan 22/02/2019 tarihli raporda da, sözleşmedeki sadece iki adet dört katlı binanın yıkım işinin yapıldığı bunun değerinin de 13.000,00 TL olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda davacı yüklenici sözleşmede birinci maddededeki işin eksiksiz tamamlandığını ve ikinci maddedeki işin ise yapılıp teslim olgusunu ispatlayamamıştır. Bunun yanında taraflar arasındaki eser sözleşmesinde iş bedeli toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedellidir. Götürü bedelli sözleşmelerde 6098 sayılı TBK’nın 480 ve devamı maddelerine göre yüklenici işi götürü bedelle yapmak zorunda olduğundan gerçekleştirilen imalât ve hakedilen iş bedelinin gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hesaplanması gerekir. Sözleşmede kararlaştırılan iş tamamlanmamış olsa dahi yüklenicinin işe devam etmemesi ya da iş sahibince devam ettirilmemesi halinde yüklenici işi tamamlamamasına rağmen gerçekleştirdiği kısmın bedelini, iş sahibinden talep edebilir. Yargıtay'ın eser sözleşmelerine ilişkin temyiz dairesi olan 15. HD'nin içtihatları ve yerleşik uygulamalarında götürü bedelli işlerde işin tamamının yapılmamış olması halinde hakedilen bedelin, gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranının tespiti ve bu oranın götürü bedele uygulanarak hesaplanacağı kabul edilmektedir. Buna göre yapılan işin sözleşmedeki işe göre fiziki oranının tespit edilerek sözleşmedeki bedele oranlanması neticesinde bulunacak bedel hüküm altına alınmalıdır. Oysaki mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda sadece yapılan işlerin değeri hesaplanmış hesaplamanın hangi tarihe göre yapıldığı belirtilmeyip hesaplamanın denetlenemediği gibi oranda kurulmamıştır. Ayrıca davacı tarafça dosyaya sunulduğu belirtilen belediye teslim fişleriyle ilgili rapora itiraz üzerine sunulan ek raporda ayrıntılı değerlendirme de yapılmamıştır. Raporun bu haliyle hükme esas alınması yerinde değildir. Bu durumda mahkemece dosyanın daha önce rapor ibraz eden inşaat mühendisi bilirkişiye tevdiiyle, davacı tarafça dosyaya

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesi gereği itirazın iptali davası (Alacak davası)

2. Temel Olaylar:
- Davacı ve davalı arasında bir eser sözleşmesi imzalanmıştır.
- Davacı, gerçekleştirdiği işlerin bedelinin eksik ödendiğini iddia ederek davalı aleyhine dava açmıştır.
- Davalı, davacının işin tamamını ifa etmediğini öne sürmüş ve alacak iddialarını reddetmiştir.
- Taraflar arasında işin bedeli ve yapılan işler konusunda anlaşmazlık çıkmıştır.

3. Hukuki Sorunlar:
- Götürü bedelli eser sözleşmesinin uygulanması ve ilgili hukuki yükümlülükler.
- Türk Borçlar Kanunu'nun eser sözleşmelerine ilişkin ilgili düzenlemeleri.
- Yüklenicinin talep ettiği bedelin yasal dayanakları ve işin tamamının ifa edilip edilmediği.
- Taraflar arasındaki sözleşmenin içeriğine göre hak ve yükümlülüklerin belirlenmesi.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davacının işin eksiksiz ifa edildiğini ispat etme yükümlülüğü.
- İş bedelinin belirlenmesi ve hesaplanması ile ilgili anlaşmazlık.

5. Talepler:
- Davalı tarafça yapılan itirazların kabul edilmesi ve davanın reddi.

15. Hukuk Dairesi 2011/1157 E. , 2012/2324 K. "İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, davacı vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece ıslahla arttırılan miktar da dikkate alınarak, davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Yanlar arasında imzalanan 10.03.2005 tarihli sözleşme ile davacı yüklenici davalı iş sahibinin yaptırmakta olduğu inşaatın ikmâl işlerini 630.000,00 TL + %1 KDV bedelle ve anahtar teslimi yapmayı üstlenmiştir. Dosya kapsamına göre davacı yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan işlerin %90'ını tamamladığı, bunun dışında sözleşme dışı bir takım ilave işler de yaptığı anlaşılmaktadır. Götürü bedelli işlerde yüklenicinin hakettiği iş bedeli sözleşmeye göre yapılacak işin tamamı dikkate alınarak gerçekleştirilen imalâtın oranının bulunup bu oranın kararlaştırılan götürü bedele uygulanmak sureti ile saptanmalıdır. Sözleşme dışı ilave işler bedelinin de yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre belirlenip hakedilen sözleşme kapsamındaki iş bedeline katılması gerekir. Davalı iş sahibinin 10.03.2005 tarihli sözleşme bedeline mahsuben kooperatif üyelerine ait 2005, 2006, 2007 yılları üyelik aidatları ile ilgili senetleri verdiği ve bunun dışında A blok 1 nolu 75.000,00 TL kıymetindeki dairenin davacı yüklenici tarafından satılarak bedelinin alındığı, bunun dışında bir kısım nakit ödemelerinin de bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece bir mali müşavir ve konusunda uzman 2 teknik bilirkişiden oluşturulacak kuruldan sözleşme bedelinin 630.000,00 TL + %1 KDV'si ile birlikte toplam 636.300,00 TL bedeli üzerinden %90 imalâtın gerçekleşme oranına göre sözleşme kapsamında hakettiği iş bedelinin tespit ettirilip bulunacak bu miktara yapıldığı anlaşılan fazla imalâtın gerçekleştirildiği tarihteki mahalli piyasa rayiçlerinin KDV dahil bedeli 28.584,14 TL eklendikten sonra yüklenicinin hakettiği tüm iş bedelinin bulunması, nakit olarak yapılan ödemeler tespit edilip, bu ödemeler ve yüklenicinin satıp bedelini aldığı 75.000,00 TL daire bedeli düşüldükten sonra, kalan alacağın hesaplattırılması; bundan sonra iş sahibi tarafından yükleniciye verilen üye aidat senetleri ile ilgili olarak bunların ödenmediğini veya senetlerin iş sahibine iade edildiğini kanıtlamak yükümlülüğü davacıya ait olduğundan bu hususta kendisine uygun süre verilip davalıya iade edilmek üzere mahkemeye sunulmayan veya iş sahibine geri verildiği de kanıtlanamayan senet bedellerinin ödemeye dahil edilerek davanın sonuçlandırılması, davacı tarafından mahkeme dosyasına ibraz edilecek ödenmeyen senet asıllarının davalı iş sahibi kooperatife iadesine karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanlış değerlendirme sonucu davanın kısmen kabulü doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle tarafların diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, 900,00'er TL duruşma vekâlet ücretinin taraflardan ayrı ayrı alınarak, Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan diğer taraflara verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, 09.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili istemi davası (Alacak davası)

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında imzalanan 10.03.2005 tarihli eser sözleşmesi bulunmaktadır.
- Davacı yüklenici, sözleşme kapsamında yaptığı işlerin %90'ını tamamladığını iddia etmekte ve sözleşme dışı ilave işler de gerçekleştirmiştir.
- İşverenin yaptığı bazı ödemeler ile ilgili olarak anlaşmazlık yaşanmaktadır.
- Yüklenici, sözleşmenin belirttiği bedel üzerinden talep edilen hakediş bedelini almak istemektedir.

3. Hukuki Sorunlar:
- Taraflar arasında kalan alacak miktarının tespiti.
- Sözleşmede belirtilen işlerin tamamlanma oranının belirlenmesi ve buna bağlı olarak alacak miktarının hesaplanması.
- Sözleşme dışı ek işlerin bedelinin nasıl hesaplanacağına dair sorunlar.
- İş sahibinin yükleniciye yapılan ödemeleri kanıtlama yükümlülüğü.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Ek bedel talebinin geçerliliği ve gerekliliği.
- Sözleşmenin uygulanması esnasında tarafların yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediği.

5. Talepler:
- Yüklenicinin sözleşmeye dayalı alacaklarının tespit edilmesi, eksik kalan miktarın ödenmesi ve itirazların değerlendirilmesi.

geciktirdiğini ve böylelikle çeklerin vadesinin gelmesini beklediğini, müvekkilinin daha fazla mağdur olmaması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, dava konusu çekler hakkında müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili işin yapılmamasının Anamur Belediyesinin işyeri yapılacak taşınmazın bulunduğu sahayı satması, mülkiyeti ... Belediyesine ait olan taşınmaz üzerine davacının hal binası yaptırmasının yasal olarak mümkün olmadığını, davalı şirket olarak müvekkilinin kendi üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, Belediyenin müvekkilinin yaptığı binanın kaldırılmasını talep ettiğini, ancak şu anda ciro edilen dava konusu çekleri kapsar şekilde genel anlamda ödenmemesi konusunda tedbir kararı verilmesinin yasaya aykırı olduğunu, şayet bir tedbir kararı verilecekse hamilleri etkilememesi gerektiğini, müvekkilinin sorumluluğunu yerine getirdiği, belediye sahayı satınca davacı tarafından tesisin yapımının durdurulmasının istendiği, sorumluluklarının yerine getirilmemesi için bu yolu seçtiğini savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece tüm dosya kapsamına göre davacı ve davalı şirket arasında 18/01/2011 tarihinde akdedilen sözleşme gereğince davalı şirket tarafından 150.000 TL bedel karşılığında muz sarartma tesisi yapımının üstlenildiği, davacının davalıya 30.000,00 TL peşin ödemede bulunduğu, bakiye 120.000,00 TL için davalıya 20.000,00 TL bedelli 6 adet çek keşide edip verdiği, çek bedellerinin davacı tarafından ödendiği, davalının sözleşme gereği yapımını üstlendiği muz sarartma inşaatının arazinin Anamur Belediyesi'ne ait olması nedeniyle Belediye Başkanlığınca yıkıldığı, davalının sözleşmeyle yapımını üstlendiği tesisin süresi içerisinde tamamlanamamasının nedeninin ifa imkansızlığından kaynaklandığı, bu sebeple davacının davalıdan cezai şart talep edemeyeceği, dosyada mevcut uzman inşaat bilirkişileri tarafından hazırlanan 15/01/2015 tarihli raporda; 07.07.2011 tarihli bilirkişi raporunda şantiye sahasındaki imalatta kullanılmak üzere stoklanmış inşaat malzemesinin ve imalatı yapılmış inşaatın toplam bedelinin 120.000,00 TL olarak belirlendiği, 14.09.2011 tarihli bilirkişi raporunda keşif anında şantiye alanındaki inşai imalatın seviyesi %50 olarak tespit edildiği ve ayrıca şantiye sahasındaki inşaatta kullanılacak malzemeler kalem kalem miktarları da gösterilmek üzere belirtildiği, dava konusu muz sarartma tesisi inşaatının keşif tarihi itibarı ile şantiye alanında yapılmış olan inşai imalat bedelinin 75.000,00 TL olduğu, sarartma tesisi inşasında kullanılacak olan şantiye alanındaki mevcut malzemenin keşif tarihi itibarı ile piyasa değerinin 45.000,00 TL olduğunun bildirildiği, davalının sözleşme kapsamında 120.000,00 TL masraf yapmış olduğu, böylelikle davacının davalıdan 30.000,00 TL alacaklı olduğu gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararı davacı vekili temyiz etmiştir. 1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir. 2- Dava eser sözleşmesinden doğan ve fazla ödendiği iddia edilen bedelin iadesi istemine ilişkindir. Taraflar arasında düzenlendiği ihtilafsız olan sözleşme ile imalat bedeli 150.000 TL olarak kararlaştırılmıştır. Bu haliyle sözleşmedeki bedel sözleşme tarihi itibarıyla uygulanması gereken 818 sayılı BK 365 maddesinde tanımlanan götürü bedeldir. Götürü bedelli işlerde, yüklenicinin hakettiği iş bedelinin saptanması yada iş sahibinin ödemesinin fazla olup olmadığının belirlenmesi için gerçekleştirilen imalatın eksik ve kusurlar da dikkate alınarak tüm işe oranının tespiti ve bulunacak bu oranın toplam iş bedeline uygulanarak hak edilen bedelin saptanması gerekmektedir. Ayrıca iş mahallinde bulunan ve kullanılmayan malzeme var ise, bu malzeme bedelinin de, işin yapılmayacağının anlaşıldığı tarihteki piyasa rayiçleri dikkate alınarak bedelinin hesaplanması gerekir. Bu genel ilkeler dikkate alındığında somut olayda mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda, yukarıda belirtilen ilkelere göre yapılan işin bedelinin saptanması doğru ise de, iş mahallinde kalan malzeme bakımından değerlendirme doğru olmamıştır. Bu nedenle, inşaat mahallinde bulunan ve inşaatta kullanılmadığı anlaşılan malzemenin davalıda mı ya da davacıda mı kaldığı saptanarak, malzemenin işin yapılmayacağının anlaşıldığı tarihteki piyasa fiyatlarına göre bedeli belirlenerek, kısmen yapılan iş bedeline bu malzeme bedelinin eklenip eklenmeyeceği saptanarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 20/02/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesine dayanan alacak davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında bir eser sözleşmesi bulunmaktadır.
- Davacı, sözleşme kapsamında yüklenici olarak belirli bir inşaat işini üstlenmiştir.
- İşin tamamlanamaması, belediyenin mülkiyetindeki alanın değişikliği nedeniyle gerçekleşmiştir.
- Davacı, yaptığı ödemeler ve tutarsal yükümlülükler çerçevesinde, davalıdan alacaklı olduğunu talep etmektedir.
- Davalı taraf, yapılan işin süresinin ve kapsamının, sebeplerinden ötürü tamamlanamadığını öne sürmüştür.

3. Hukuki Sorunlar:
- Götürü bedelli eser sözleşmesinin uygulanabilirliği ve bedelin tespiti
- Taraflar arasında ek iş ve tutarsal konuşmaların hukuki durumu
- Yapılan işin bedelinin tespiti ve tarafların yükümlülükleri
- Müvekkil aleyhine olumsuz etkiler ve tedbir kararları

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Taraflar arasında sözleşmeye dayalı yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği
- Yapılan işlerin bedelinin ve ek bedel taleplerinin hukuki dayanağı

5. Talepler:
- Mahkemeden, sözleşme kapsamındaki alacakların tahsili ve gerekirse tedbir kararı verilmesi
- Davalıdan, müvekkilinin sözleşmeye dayanan alacaklarını doğruluğu çerçevesinde inceleme talebi

- mali müşavir ... ve hukuk fakültesi öğretim üyesi bilirkişi ...'e tevdii edilen dosyada tanzim olunan 29/03/2022 tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; işveren ... Yapı ile yüklenici ... İnşaat Mimarlık Planlama Gayrimenkul Danışmanlığı ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan 20/08/2011 tarihli "Düzenleme Halinde Proje Yapım Sözleşmesi" ile yüklenici firma tarafından yapılacak işlerin ... proje olarak; tüm yapının mimari projesinin çizimi, 1/200 ölçekte vaziyet planı çizimi, 1/200 ölçekte ... projenin plan kesit ve görünüşlerinin çizimi, projeye ait konsept perspektif hazırlanması, uygulama projesi olarak; tüm yapının 1/50 ölçekte plan kesit ve görünüşlerinin çizilmesi olarak belirlendiği, işbu sözleşemeye göre, yüklenici tarafından yapılacak bu işlerin bedelinin 200.000,00-TL + KDV olduğu, işverenin, işin bedelini, ruhsat alımı tarihi itibariyle veya işveren ile yüklenicinin proje içerisinde birlikte karar vereceği daireye karşılık yükleniciye ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, taraflar arasında imzalanan sözleşme gereği yüklenici tarafından yapılması taahhüt edilen ... projesinin hazırlandığı, ancak hazırlanan ... projede alan hesabı ile A-A kesiti ve kat planlarının birbirleriyle uyumsuz olduğu ve projenin hatalı olduğu, sözleşme gereği yüklenici tarafından hazırlanması gereken diğer 1/50 ölçekli mimari uygulama projesinin ise bulunmadığı, yüklenici tarafından yapılan ... projenin sadece mimari ön tasarım niteliğinde olduğu, eksik ve kusurlu olduğundan yerine tatbiki mümkün olmadığı, taraflarca imza altına alınan sözleşmeye göre kapsamı belirlenen mimari projenin; ... proje + uygulama projesi olarak yerine tatbiki mümkün olacak şekilde hazırlanması gerektiği, bu kapsamda, taraflar arasında imzalanan 20/08/2011 tarihli "Düzenleme Halinde Proje Yapım Sözleşmesi" gereğince davacı yüklenici firma tarafından yapılması gereken ... projenin; hesaplama ve teknik çizim hatalarından dolayı kusurlu olduğu, uygulama projenin; hazırlanmamış olmasından dolayı eksik olduğu, vaziyet planı, kat planları ve cephe tasarımının ... proje bazında yapıldığından proje yapım işinin eksik ve kusurlu olarak ifa edildiği, davacı yüklenici firma tarafından yapılan proje işinin kapsamı ve niteliği dikkate alındığında, davacı yüklenici firma tarafından tamamlanan proje işinin, sözleşme ile belirlenen proje yapım işinin tamamına göre fiziki oranının %20 olarak belirlendiği, davacı yüklenici firma tarafından 20/08/2011 tarihli "Düzenleme Halinde Proje Yapım Sözleşmesi" kapsamında 200.000,00-TL + KDV bedel ile yapımı taahhüt edilen proje yapım işinin %20 oranında tamamlanmış olması sebebiyle, yüklenici davacının hak ettiği ... bedelinin 40.000,00-TL + KDV (200.000,00-TL x 0,20) olarak hesaplandığı, sonuç olarak; daha önce (kaldırma kararı öncesi 2014/1091 Esas sayılı) dosyaya sunulan 26/02/2018 tarihli 3. ek raporda da açıklandığı üzere davacı tarafın sunduğu 2012 yılına ait ticari defterlerinin 289. yevmiye maddesinde ... Yapı ... 25/12/2012 hesaba gelen EFT açıklaması ile 107.230,00-TL tutarında kaydın yapıldığı ve 31/12/2012 tarihi itibariyle davalıdan borç ve alacağın raporlanmadığı, başka bir deyişle bakiyenin sıfır olduğunun tespit edildiği, davacı yüklenici firma tarafından 20/08/2011 tarihli "Düzenleme Halinde Proje Yapım Sözleşmesi" kapsamında 200.000,00-TL + KDV bedel ile yapımı taahhüt edilen proje yapım işinin davacı yüklenici firma tarafından %20 oranında tamamlanmış olması sebebiyle yüklenici davacının hak ettiği ... bedelinin 40.000,00-TL + KDV olduğu, bu durumda davacı yüklenici firma tarafından yapılan işin bedelinin KDV dahil 47.200,00-TL olduğu takdir edilerek 20/09/2012 takip tarihi itibariyle yüklenici firma olan davacının, işveren davalıdan 20/09/2012 takip tarihi itibariyle KDV dahil 47.200,00-TL tutarında alacağının bulunduğu ve bu tutara avans faizi işletilmesi gerektiği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir. DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; İİK.'nın 67. maddesine dayalı eser sözleşmesine kaynaklı alacağın tahsili istemiyle yapılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkin olduğu tespit edilmiştir. .... İcra Müdürlüğü'nü ... Esas sayılı icra dosyası incelendiğinde; ... tarafından borçlu ...'e 106.200,00-TL asıl alacak ve 4.540,05-TL işlemiş faiz toplamı 110.740,05-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, borçlunun itirazı üzerine alacaklı tarafından itirazın iptali davası açıldığı anlaşılmıştır. Mahkememizin 05/04/2018 tarih, ...sayılı kararı ile davanın kısmen kabulü ile takibin 47.200,00 TL asıl alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte devamına yönünde karar verilmiş, karara karşı davalı vekilince yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi 2018/1593 Esas, 2021/326 Karar, 17/02/2021 tarihli kararı ile; ".. Yüklenicinin ... bedeline hak kazanabilmesi, işin sözleşmeye, fen ve teknik kurallarına ve amacına uygun olarak tamamlanıp ... sahibine teslim edilmesi koşuluna bağlıdır. Tarafların kabulünde olan sözleşmede ... bedeli, götürü bedel olarak belirlenmiştir. Götürü bedelli eser sözleşmelerinde, yüklenicinin talep edebileceği alacağın veya ... sahibinin fazla ödemesi bulunup bulunmadığının belirlenebilmesi için, sözleşmeyle yapımı kararlaştırılan işin tamamı 100 birim kabul edilerek, eksik ve ayıplı işler düşüldükten sonra yüklenici tarafından tamamlanan kısmın işin tamamına olan fiziki oranı (% olarak) bulunup, belirlenen bu oran toplam götürü ... bedeline oranlanmak suretiyle yüklenicinin hakettiği ... bedelinin parasal miktarı hesaplanarak, ... sahibinin yaptığı kanıtlanan ödemelerin de mahsubundan sonra yüklenicinin bakiye ... bedeli alacağı kalıp kalmadığı belirlenmelidir. Yukarıda yapılan açıklamalar ve belirtilen ilkeler ışığında somut olaya bakıldığında, yüklenici tarafından yapılan ... Projenin imar mevzuatına uygun olup olmadığının değerlendirilmesi, bilirkişinin tespit ettiği eksik ve ayıplı işler de dikkate alınarak gerçekleştirilen imalatın işin tamamına göre fiziki

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesine dayanan alacak davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında 20/08/2011 tarihli götürü bedelli bir eser sözleşmesi imzalanmıştır.
- Yüklenici tarafından yapılması taahhüt edilen projenin tamamının, sözleşmeye uygun olarak hazırlanamadığı ve projenin eksik olduğu tespit edilmiştir.
- Yüklenici, işin sadece %20 oranında tamamlandığını belirterek alacak talep etmektedir.
- İşveren bu talepleri dikkate almayarak itirazda bulunmuştur.

3. Hukuki Sorunlar:
- Götürü bedelli eser sözleşmesinin içeriği ve tarafların yükümlülükleri
- Sözleşmeye uygun projelerin tamamlanmaması durumunda yüklenicinin alacak talep etme hakkı
- Ek malzeme veya iş kararlarının uygulanması ve bunların projenin tamamı üzerindeki etkileri
- Türk Borçlar Kanunu'nun eser sözleşmesine ilişkin hükümleri

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Yüklenicinin işin eksik ve hatalı yapılmasından kaynaklı alacak talep hakkı
- Sözleşmedeki bedelin yeniden değerlendirilmesi ve ek iş taleplerinin kabul edilip edilmeyeceği

5. Talepler:
- Yüklenici, işverenin %20 oranındaki alacaklarının ödenmesini talep etmektedir.
- İşverenin itirazlarının kaldırılarak yüklenicinin talebinin kabul edilmesi istenmektedir.

taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı vekili 14/12/2020 tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazları bildirmiştir. Davacı vekili 17/12/2020 tarihli dilekçesi ile bilirkişi raporuna karşı beyanlarını bildirmiştir Mahkememizden verilen duruşma ara kararı gereği tarafların itirazları doğrultusunda mevcut bilirkişi heyetinden ek rapor aldırılmasına karar verilmiş olmakla, dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Bilirkişi heyeti tarafından sunulan 23/03/2021 tarihli ek raporda sonuç ve özet olarak, tüm değerlendirmeler sonucunda nefaset kesintisinin KDV tutarının 3.240,00 TL olduğu sonuç ve kanaati bildirilmiştir. Bilirkişi heyeti ek raporu taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edilmiştir. Davalı vekili 12/04/2021 tarihli dilekçesi ile ek rapora karşı beyan ve itirazlarını sunmuştur. Davacı vekili 28/06/2021 tarihli dilekçesi ile talep artırımında bulunmuş ve toplam 62.379,50 TL bedelin yasal ve mevduata uygulanan en yüksek faizi ile müvekkili şirkete iadesi talep etmiştir. Mahkememizden verilen duruşma ara kararında mevcut bilirkişiden kararlaştırılan sözleşme bedeli, ayıplı imalatların toplam bedeli, ayıplı olmayan imalatların toplam bedeli, tek tek belirlenerek nispi oranlama yapılarak hesaplama yapılması için ek rapor aldırılmasına karar verilmiş olmakla, dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Bilirkişi heyeti tarafından sunulan 05/11/2021 tarihli 2.ek raporda sonuç ve özet olarak, ayıplı imalatların toplamı=28.384,68 TL, ayıplı olmayan imalatların toplamı=139.998,42 TL olmak üzere toplam 143.505,00 LTL indirilecek bedelin olduğu sonuç ve kanaati bildirilmiştir. Bilirkişi heyeti 2. ek raporunun taraf vekillerine ayrı ayrı tebliğ edildiği, taraf vekillerince bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazlarda bulunduğu görülmüştür. Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde taraflar arasındaki sözleşme ve teknik şartname uyarınca davaya konu araçta bilirkişi heyetinin yerinde inceleme yaptığı tespitler uyarınca sözleşme ve eklerine aykırı ve niteliksiz işçilik kalemleri şu şekilde belirlenmiştir: ¸ ¸ ¸ ¸ ¸ ¸ 8) Davalı taraf beyanında; otobüs dış yüzey reklam giydirme işlemi için önce ... folyo uygulandığını, fakat ruhsat/izin konularından dolayı ilk yaptıkları...'i söküp yerine yine bir Amerikan markası olan... folyo yapıldığını belirtmesine rağmen işlemlere ilişkin herhangi bir evrak görülemediğini, Dış yüzey kaplamada bazı yerler şoför kullanımından kaynaklı hasar aldığını, bazı yerlerde ise folyonun köşe bitişlerinde kendiğinden sökülme ve kalkma olduğunu, Davalı beyanına göre şu an araç üzerindeki kaplama ... marka değil ... marka ise, bu markanın da ... gibi 3 yıl garanti süresi olması gerektiği, Kenar ve köşelerdeki sökülme ve kalkmalar bu garanti kapsamında olduğu tamirinin mümkün olduğu ve malzeme,işçilik,Kdv dahil 1.700 TL olduğu, 9) Şartnamede “Uygun olan bölme duvarlar polyester fiber ile kaplanacaktır, vinil dokulu/dokusuz duvar kağıdı kullanılabilir, hizmete özel gerekli yerlerde nişler oluşturulabilecektir.” ibaresinin yer aldığını fakat bu malzemenin tipi, modeli, uygulama şekli, ölçüsü vs. gibi net bilgiler açıklanmadığı için herhangi bir hesaplama yapılamadığı ve keşif esnasında otobüs içerisinde bu malzemeye rastlanmadığı belirtilmiştir. Şartnamede yazılı olmadığı halde yüklenici şirket tarafından uygulanan işlemler: Şartnamede yazılı olmadığı halde zemin için kontraplaktan bir platform yapıldığı, Otobüsün zemin yapısının tek seviyede olmamasından dolayı yüklenicinin zemini kullanılabilir hale getirdiğini, Projenin devamı için zemin problemi çözüldüğünü ancak uygulanan işçiliğin niteliksiz olması sebebiyle fen ve sanat kurallarına uygun olmayan, yer yer terazisiz girintili çıkıntılı bir zemin ortaya çıktığını, Yüklenicinin bu işlem için ek ücret talep etmediğini ve zemin yönüyle Malzeme ve İşçilik dahil takribi 6.000 TL olduğunu, Şartnamede yazılı mutfak için paslanmaz eviye yerine aynı corian tezgah malzemesinden yani akrilik malzemeden eviye kullanıldığını Paslanmaz Eviye: 350 TL, Akrilik Eviye: 1.250 TL takribi fiyatla farkın 900 TL olduğunu, şartnamede yazılı Suntalam mutfak dolap gövdesi yerine MDF-lam gövde malzemesi kullanıldığını yaklaşık 2 mt2 ölçüldüğünü, Suntalam Gövde: 1.130 TL, MDF-lam Gövde: 1.400 TL takribi fiyatla farkın 270 TL olduğunu bilirkişi heyeti tespit etmiştir. ¸ Şartnameden farklı kullanılan ürünlerin farkı, çay otomatı ve su sebili farkı, yolcu koltuğu farkı, cam vitrin bedeli, kitaplık farkı, araç giydirme onarımı, niteliksiz işçilik ve montaj uygulamalarından dolayı sözleşme bedeli üzerinden hesaplanan %10 nefaset kesintisi kalemleri toplamından, yüklenicinin yaptığı ilave işlerin bedeli düşülerek 39.21468 TL olarak tespit edilmiştir. Ancak hangi kalemlerin gizli hangi kalemlerin açık ayıp niteliğinde olduğunun belirlenmesi ve 2018 yılı fiyatları çerçevesinde hesaplama yapılması için ek rapor alınması gerekmiştir. Taraflar arasında eser sözleşmesi düzenlendiği anlaşılmıştır.Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Malzeme yüklenici tarafından sağlanmışsa yüklenici, bu malzemenin ayıplı olması yüzünden işsahibine karşı, satıcı gibi sorumludur. Malzeme işsahibi tarafından sağlanmışsa yüklenici, onları gereken özeni göstererek kullanmakla ve bundan dolayı hesap ve artanı geri vermekle yükümlüdür. Eser meydana getirilirken, iş sahibinin sağladığı malzemenin veya eserin yapılması için gösterdiği yerin ayıplı olduğu anlaşılır veya eserin gereği gibi ya da zamanında meydana getirilmesini tehlikeye düşürecek başka bir durum ortaya çıkarsa, yüklenici bu durumu hemen işsahibine bildirmek zorundadır; bildirmezse bundan doğacak sonuçlardan sorumlu olur. (TBK 472) İşsahibi, eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz eseri gözden geçirmek ve ayıpları varsa, bunu uygun bir süre içinde yükleniciye bildirmek zorundadır. (TBK 474/1) Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hâllerde iş sahibi, eseri alıkoyup

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası veya sözleşmenin feshi ve tazminat davası.

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında götürü bedelli bir eser sözleşmesi imzalanmıştır.
- Sözleşme kapsamında yükleniciye malzeme temin edilmesi taahhüt edilmiştir.
- Yüklenici, sağlanan malzemelerin ayıplı olması nedeniyle işin gereği gibi tamamlanamaması ve ek masraflar yapmak zorunda kalması durumuyla karşılaşmıştır.
- Yüklenici, bu durumu işverene bildirmiş ancak taraflar arasında herhangi bir çözüm sağlanamamıştır.

3. Hukuki Sorunlar:
- İşverenin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini ihlal etmesi durumu.
- Hatalı malzeme temini nedeniyle yüklenicinin uğramış olduğu zararların tazmini.
- Yüklenicinin Türk Borçlar Kanunu'nda yer alan haklarını kullanabilme durumu.
- İşin tamamlanamaması veya gecikmesinin sorumluluğunun kime ait olduğu.
- Yüklenicinin ek ödeme talep etme hakkı.
- Sözleşmenin feshi için gerekli şartların tespit edilmesi.
- Yüklenicinin uyguladığı önlemler ve yaptığı bildirimler.
- İşverenin ayıplı malzeme sağlamasından kaynaklanan kusur sorumluluğu.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Sözleşmeye uygun olmayan malzeme temini ve bunun yarattığı zararın tazmini.
- Yüklenicinin ek masraflar için talep edeceği tazminat ile ilgili hukuki hakları.

5. Talepler:
- Yüklenicinin başvurduğu tazminat bedelinin ödenmesi.
- Sözleşmenin bedelinin indirilmesi veya gerekli koşullarla feshi.

yana teslim edildiğine dair herhangi bir belge de dava dosyasında yer almadığından, davacı yanın bu fatura yönünden alacaklı olduğunun ispata muhtaç olduğu, Davacı yanın 150.767,60 USD karşılığı 446.588,71 TL tutarındaki takip alacağının, ihtarnamede belirtilen 111.136,38 USD lik kısmı için, 01.11.2015 temerrüt tarihinden 03.02.2016 takip tarihine kadar geçen süre için 858,64 USD işlemiş faiz talep edebileceği, öncelikle belirtelim ki davalı, “malların ayıplı olduğu bildirimini ve uzman raporunun örneğini” içeren bir e-mail mesajı örneğini dosyaya delil olarak sunmamıştır. Dolayısıyla davalının iddia ettiği gibi davacıya ayıp ihbarında bulunulduğu ve uzman raporunun bir örneğinin gönderildiği hususu anlaşılamamıştır. Öte yandan, davalının dosyaya delil olarak sunmuş olduğu uzman raporu 21.03.2015 tarihlidir. Davalı ise “bu raporun 18.03.2015 tarihinde davalı şirket yetkililerine iletildiğini ve akabinde de davacıya gönderildiğini” iddia etmiştir. Dolayısıyla da davalının bu iddiasının hayatın oğlan akışı ile bağdaşmadığı kanaatine varılmıştır. Ayrıca, sözleşme konusu malların ayıplı olduklarını ispat etme yükümlülüğü davalı/işsahibine aittir (TMK.md.6; HMK.md.190/1). Ne var ki davalı bu iddiasını ispata yönelik olarak resmi yollardan bir delil tespiti yaptırmamış olup, herhangi bir delil tespiti raporu sunmamıştır. Davalı bu iddiasına ispata yönelik olarak, hiçbir imza içermeyen bir uzman raporu örneği sunmuştur. Davalının sunmuş olduğu bu raporun, malların ayıplı olduğunu ispat için yeterli olmadığı ve dolayısıyla da davalının, davacı tarafından imal edilip teslim edilmiş olan malların ayıplı olduklarını ispat etmeye yeterli olmadığı kanaatine varılmıştır. Takdiri tamamen Mahkemeye aittir. Yukarıda açıklanan gerekçelerle; davalının, taraflar arasındaki eser sözleşmesine istinaden davacı tarafından imal edilip teslim edilmiş olan malların ayıplı olduklarını ispat edemediği gibi, davacıya yasal süresi içinde ayıp ihbarında bulunduğunu da ispat edemediği; bu nedenle davacı/yükleniciyi ayıplı ifadan dolayı sorumlu tutma hakkının (TBK.md.475) bulunmadığı; dolayısıyla da akdi ilişkiden kaynaklanan bakiye cari hesap borcunu davacıya ödemekle yükümlü olduğu kanaatine varılmıştır. Takdiri tamamen Mahkemeye aittir. 5) Bizim kanaatimiz yukarıdaki gibi olmakla birlikte; eğer davalının sunmuş olduğu uzman raporu örneği mahkeme tarafından delil olarak kabul edilir ve ayrıca davalının davacıya yasal süresi içinde (TBK.md.477/f.3) ayıp ihbarında bulunduğu kabul edilecek olursa; bu durumda kanaatimizce, davalı davacıya herhangi bir fesih ihbarında bulunmadığı için sözleşmeyi md.12.2’deki hükümlere istinaden feshetmiş sayılamayacağı, fakat ayıplı mallardaki ayıpların giderilmesi için gerekli olan bedel tutarı kadar, davacıya olan borcundan indirim (bedel indirimi) yapma hakkına (TBK.md.475/2) sahip olacağı ve bu indirim tutarını davacıya olan borcundan düşmek suretiyle, bakiye tutarı davacıya ödemekle yükümlü olacağı sonucuna varılabilecektir. Takdiri tamamen Mahkemeye aittir. Davacının davalıdan takip tarihi itibari ile bakiye 111.136,38-USD asıl alacağı ve 858,64-USD işlemiş faiz alacağı bulunduğu, asıl alacağın talep gibi takip tarihinden itibaren işletilecek yasal döviz faizi ile birlikte tahsili gerektiği..." yönünde görüş bildirilmiştir. Bilirkişi raporu gerekçeli, denetime elverişli kabul edilmiştir. Tüm delillerin değerlendirilmesi sonucunda: davacı şirket ile davalı şirket arasında akdedilen "Pant Platform, Korkuluk ve Merdiven Çelik İmalatları İşi Üretim Ve Hizmet Sözleşmesi" ile davacı şirket tedarikçi sıfatı ile sözleşme ekinde yer alan teknik şartnameye uygun olarak yine sözleşme ekinde belirtilen malların imalatını gerçekleştirerek davalı şirkete teslim etme yükümlülüğünü üstlenmiştir. Bu anlaşma 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 maddesinde tanımlanan eser sözleşmesi niteliğindedir. Eser sözleşmesinde kural olarak yüklenici, yükümlendiği imâlatı fen ve sanat kurallarına, sözleşmeye ve iş sahibinin amacına uygun tamamlayarak teslim etmek zorundadır. İmâlatın ayıplı olması halinde iş sahibinin hakları TBK'nun 475 maddesinde sayılmıştır. Buna göre eserin iş sahibinin kullanamayacağı derecede ayıplı olması veya hakkaniyet kaideleri gereği eseri kabul etmesinin iş sahibinden beklenememesi veya eserin sözleşmede açıkça kararlaştırılan nitelikleri taşımaması halinde iş sahibi eseri kabulden kaçınarak sözleşmeden dönebilir, eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteyebilir. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere eserin ücretsiz onarılmasını isteybilir. Ayrıca iş sahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır. Eser sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda işin yapılıp teslim edildiğini yüklenici, iş bedelinin ödendiği ve varsa ayıplı imâlat yapıldığı savunmasını iş sahibi ispatlamak zorundadır. Somut olayda taraflar arasında akdedilen sözleşmeye istinaden davacı tarafından imal edilen malların davalıya teslim edildiği sabittir. Davacı tarafından davalıya keşide edilen ... 18. Noterliği'nin ... tarih ... yevmiye numaralı ihtarnamesi ile anılan sözleşme gereği bakiye 111.136,38-USD iş bedelinin 2 gün içerisinde ödenmesi hususu ihtar edilmiş, anılan ihtarname davalı tarafa 28/10/2015 tarihinde usulünce tebliğ edilmiştir. Ödemenin yapılmaması üzerine iş bu davaya konu icra takibi açılmıştır. Davalı, anılan sözleşme gereği teslim edilen ürünlerin ayıplı olduğunu, bu durumun 21/03/2015 tarihli uzman raporu ile tespit edildiğini, söz konusu raporun 18/03/2015 tarihinde davalı şirket yetkilisine iletildiğini ve anılan uzman raporunun davalı şirket yetkilisi tarafından davacı şirket yetkilisine e-mail mesajı ile gönderildiğini ve bu suretle ayıp bildiriminin yapıldığını, davacının ayıp bildirimine cevap vermediğini, anılan sözleşme gereği sözleşmenin kendiliğinden feshedilmiş sayıldığını savunmuş olup, savunmada geçen "e-mail mesajı" örneği dosyaya delil olarak sunulmamıştır. Bu sebeple savunmada geçen uzman raporunun bir örneğinin

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası veya sözleşmenin feshi ve tazminat davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında götürü bedelli bir eser sözleşmesi imzalanmıştır.
- Davacı tarafından imal edilen ve davalıya teslim edilen malların ayıplı olduğu iddiaları bulunmaktadır.
- Davalı, ayıplı mallar nedeniyle sözleşmeyi feshetmekte veya yeterli delili sunmamıştır.
- Davacı, sözleşme gereği alacağının tahsili için icra takibi başlatmıştır.

3. Hukuki Sorunlar:
- Davalı tarafın, malzemelerin ayıplı olduğunu ispatlama yükümlülüğünün olup olmadığı.
- Davalının ayıplı mal bildirimini zamanında yapıp yapmadığı.
- Davacının, alacak talebinin ve işlemiş faizin tahsili.
- Sözleşmenin feshi veya indirim talep etme hakkının olup olmadığı.

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Davalı tarafın malların ayıplı olduğunu ispatlayıp ispatlayamadığı.
- Hatalı malzemelerin teslimine ilişkin bildirimlerin yapılması ve etkisel sonuçları.

5. Talepler:
- Davacının, bakiye alacaktan olan tazminat ve işlemiş faizin tahsilini talep etmesi.
- Davalının, sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle herhangi bir tazminat talep edememesi.

borca, faize ve tüm fer'ilerine itiraz ettiğinden takibin durduğunu ifade ederek, itirazın iptali ile takibin devamını, Davalının %20'tan aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesini, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir. CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin yaptırmakta olduğu 5 katlı fabrikanın tüm PVC işlerinin yapılması hususunda ...'ın sözleşme imzaladığını, sözleşmenin 4. Maddesine göre toplam ödemenin her biri 57.500 TL + KDV olmak üzere dört eşit parçadan oluşan ve "her cephenin bitim anında" ödenmesi kararlaştırılan bedeli düzenli olarak ödemek suretiyle ifayı yerine getirdiğini, Davacının bir kısmını ayıplı ifa ettiği, bir kısmını ise hiç ifa etmediği edimlerine karşılık ücret talep ettiğini ve icra takibinin de bu ücretlere ilişkin olduğunu, müvekkilinin davacıya herhangi bir borcu olmadığından icra takibine itiraz edildiğini, hatta müvekkilinin pek çok kalemde davacıdan alacaklı olduğunu, bu nedenle karşı davanın açılması zorunluluğu olduğunu, ...'ın sözleşme ile yüklendiği... Kapıları ve 40 adetten oluşan Ado Kapı ları yapma borcuna ilişkin edimleri aradan iki yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen gereği gibi ifa etmeyerek (ayıplı ifa gerçekleştirerek) borca aykırı davrandığı ve müvekkilini zarara uğrattığını, sözleşmede 30.05.2018 tarihinde işin tamamlanacağının kabul edilmesine rağmen bu tarihte işin yarısını bile tamamlayamadığını, davacının sözleşme gereği edimlerini yerine getirmemesi nedeni ile müvekkili tarafından ilgili ödemelerin yapılmadığını, yüklenici konumunda olan davacının işbu davaya konu sözleşmenin 5. Maddesinde yer aldığı üzere, yüklendiği edimleri ifaya 22.02.2018 tarihinde başlamayı ve 30.05.2018 tarihinde işin tamamını bitirmeyi taahhüt ettiğini ancak borcunu ifa etmediğinden davacının vade tarihinden yani 30.05.2018 tarihinden itibaren temerrüde düşmüş bulunduğunu, TBK'nın 118. maddesi uyarınca, "Temerrüde düşen borçlu, temerrüde düşmekte kusuru olmadığını ispat etmedikçe, borcun geç ifasından dolayı alacaklının uğradığı zararı gidermekle yükümlüdür...” hükmünün bulunduğu ve davacının temerrüt durumunun oluştuğunu, Davacının işin bitim tarihi olması gereken 30.05.2018 tarihinde henüz işin yarısını bitirmiş olmasında belirtilmesi gereken en önemli husus, davacının tamamladığı işbu kısımlara ilişkin ifasının ayıplı olduğunu, şöyle ki; yapılan pencereler yerlerine oturmamakta olup, pencere ile çerçeve ölçüleri birbirini tutmamakta bu sebeple pencere açılan kanat sağlıklı şekilde kapanmadığını, aynı zamanda yapımda kullanılan contalar sözleşme ile belirlenen kalitede olmadığından işlevini gereği gibi yerine getirmediğini, ayrıca pencereler hava ve su geçirdiğini, pencerelerin bu şekilde ayıplı yapılması sonucu müvekkilinin fabrikası yağan yağmurlar sebebiyle su almış ve zarar gördüğünden duvarlarda oluşan lekelerin, zeminde oluşan kabartıların temizlenilmesi ve giderilmesi masraflarını yapmak zorunda kaldığını, müvekkilinin söz konusu bu ayıpları gidermesi amacıyla defalarca kez davacıya çağrıda bulunmasına rağmen davacının bu çağrılara kayıtsız kaldığı gibi ayıplardan sorumlu olmadığını, bu sebeple onarım yapmayacağını belirttiğini, ancak bu durumun hukuka aykırı olduğu gibi, taraflar arasında yapılan Sözleşmenin Garanti başlıklı 7. Maddesine de aykırı olduğunu, Sözleşmenin 7. Maddesi uyarınca; "Yüklenici yaptığı işleri ve malzemeleri 5 yıllık garanti altına alır, 5 yıl boyunca oluşacak açık/gizli ayıplardan ve malzemelerin zararından yüklenici sorumludur. Bu konuda yüklenici işverenden, malzeme bedeli ve/veya işçilik gibi herhangi bir bedel talep edemez ve gerekli tamiratları yapmak veya yaptırmak zorundadır. Aksi takdirde işveren yüklenici hesabına işi yaptırmaya ve bedelim yükleniciden talep etmekte serbesttir." Dolayısıyla davacının, kanunun yanında ayrıca bir de sözleşme ile açık veya gizli ayıplardan 5 yıl süre ile sorumlu olacağını taahhüt ettiğini, eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hallerde iş sahibinin seçimlik hakların ise TBK m.475'de sayıldığını ve eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu olduğu hallerde iş sahibinin seçimlik haklardan birini kullanabileceğini, a) Eser iş sahibinin kullanamayacağı veya hakkaniyet gereği kabule zorlanamayacağı de ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözleşmeden dönme, b) Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme, c) Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere eserin ücretsiz onarılmasını isteme, d) İmkan varsa satılanın ayıpsız benzeri ile değişim isteme. İş sahibinin dört seçimlik hakkı sayıldıktan sonra, "iş sahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme haklı saklı olduğunu, Müvekkil şirketin, davacının çağrılara kayıtsız kalması üzerine ayıpları bir başka firmaya gidermek zorunda kaldığını ve ayıpları gidermek amacıyla yapmak zorunda kaldığı fatura ile belgelendirilmiş olan masrafların, ödeme gününden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak kendisine Ödenmesini talep etme hakkının mevcut olduğunu, ayrıca davacının sözleşmeye ve borca aykırı davranmak suretiyle ifadan kaçındığı 40 adet Ado Kapı ve iç kapı PVC İeri, müvekkili şirketin başka bir firmaya yaptırmak zorunda kaldığını, Müvekkilin aynı iş için ikinci kez ödemek zorunda kaldığı masrafların fatura ile belgelendirildiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 6. maddesinde, borçlunun temerrüde düşmesi halinde ayrıca ceza koşulunun da devreye gireceği düzenlendiğini, Bahsi geçen madde uyarınca, " Yüklenicinin edimini ifada | ay veya daha fazla gecikmesi ve/veya edimin işbu sözleşmede belirtilen nitelik ve/veya malzemelere uygun olmaması ve/veya sözleşmenin imzasından sonra işe hiç başlanılmaması durumlarında ayrıca bir süre vermeye gerek olmaksızın iş sahibi sözleşmeyi istediği zaman feshederek 230.000,00-TL ceza-i şartı yükleniciden istemekte serbesttir. Yüklenici ceza-i şart olarak belirlenen miktarı sözleşmenin ifasını talep ederek isteyebileceği gibi

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası veya sözleşmenin feshi ve tazminat davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında götürü bedelli bir eser sözleşmesi imzalanmış ve yüklenici, sözleşmeye uygun olarak belirli bir iş yükümlülüğünde bulunmuştur.
- Yüklenici, malzeme tedarikinin işveren tarafından sağlanmasını taahhüt etmiştir.
- Malzemelerdeki hatalar nedeniyle yüklenici, işin tamamlanmasında sorunlar yaşamış ve ek masraflar karşılamak zorunda kalmıştır.
- Yüklenici, işverenine hatalı malzeme hakkında bilgi vermiş ancak çözüm üretilmemiştir.

3. Hukuki Sorunlar:
- İşverenin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi
- Hatalı malzeme temini nedeniyle yüklenicinin uğradığı zararın tazmin edilmesi
- Yüklenicinin borçlar hukuku çerçevesindeki haklarının kullanılması
- İşin tamamlanamaması veya gecikmesi durumunda kimin sorumlu olacağı
- Yüklenicinin ek ödeme talep etme yetkisi
- Sözleşmenin feshine ilişkin şartların varlığı
- Yüklenicinin yükümlülüklerine uygun hareket etme yükümlülüğü ve bildirimleri
- İşverenin malzeme teminindeki kusuruna bağlı sorumluluğu

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Hatalı malzeme nedeniyle yüklenicinin zararının kim tarafından tazmin edileceği
- Yüklenicinin işin tamamlanmasındaki gecikmeyi haklı gösterip gösteremeyeceği

5. Talepler:
- Davalı tarafından tazminat ödenmesi
- Yargılama masraflarının davalı üzerindeki yükümlülükleri

1. Dava Türü:
Götürü bedelli eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası veya sözleşmenin feshi ve tazminat davası

2. Temel Olaylar:
- Taraflar arasında bir eser sözleşmesi düzenlenmiştir.
- Sözleşme uyarınca yüklenici tarafından gerçekleştirilen işler sırasında, iş sahibi tarafından sağlanan malzemelerde hatalar ve eksiklikler tespit edilmiştir.
- Malzemenin ayıplı olmasından dolayı yüklenici, işin gereği gibi tamamlanamaması ve ek masrafların ortaya çıkması durumu ile karşı karşıya kalmıştır.
- Yüklenici, hatalı malzeme konusunu iş sahibi ile paylaşmış, ancak herhangi bir çözüm sağlanamadan süreç devam etmiştir.

3. Hukuki Sorunlar:
- İşverenin taahhüt ettiği malzeme temini yükümlülüğünü yerine getirmemesi
- Hatalı malzemelerden kaynaklanan zararın tazmini
- Yüklenicinin Türk Borçlar Kanunu'nun 473. ve 480. maddelerindeki haklarını kullanma durumu
- İşin gecikmesi veya tamamlanamaması durumunda ortaya çıkan sorumluluklar
- Yüklenicinin ek ödeme talep etme hakkı ve koşulları
- Eserin ayıplı malzemeden kaynaklanan sorunları ve bunların sonuçları

4. Uyuşmazlık Konuları:
- Malzemenin ayıplı olmasının yüklenici üzerindeki sonuçları ve bu durumdan kaynaklanan ekonomik kayıplar
- İşverenin sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerini ihlal etmesi nedeniyle yüklenicinin hangi haklara sahip olduğu ve bunların nasıl değerlendirileceği

5. Talepler:
- Hatalı malzemeden dolayı yüklenici tarafından ortaya çıkan zararların tazmin edilmesi
- Sözleşmenin feshine ilişkin gerekli koşulların oluşması halinde, feshin yapılması ve bunun sonuçlarının belirlenmesi
- Ek giderlerin tazmin edilmesi ve gerekli diğer taleplerin mahkeme tarafından değerlendirilmesi.

Götürü bedelli eser sözleşmesi istisnalarının uygulandığı somut olaylar nelerdir?

Advacato

Üyelikle kazançlarım nedir?

Gelişmiş Soru ve Cevap

Müvekkil takibi

Dilekçe yazma

Yapay zeka ile hukuk büromuz çok daha efektif ve verimli hale gelmiştir. Standartlarımızı çok daha yukarı çıkararak müvekkil memnuniyetimizi arttırdık.